4ο δελτίο γεωργικών προειδοποιήσεων ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας στη βαμβακοκαλλιέργεια

1. ΣΤΟΧΟΙ

Οι οδηγίες του παρόντος δελτίου αφορούν μετασυλλεκτικές πρακτικές στα βαμβακοχώραφα- στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του πράσινου σκουληκιού, του βασικού εχθρού της βαμβακοκαλλιέργειας στην Π.Ε. Σερρών..

2. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ

Η πρωιμότητα της φετινής καλλιεργητικής περιόδου οδήγησε σε σποραδική έναρξη της συγκομιδής από τις 17 Σεπτεμβρίου. Η συγκομιδή εντάθηκε περί τα τέλη Σεπτεμβρίου και συνεχίστηκε απρόσκοπτα με εξαιρετικά ευνοϊκές καιρικές συνθήκες (υψηλές θερμοκρασίες, χωρίς βροχές) ολόκληρο τον Οκτώβριο. Διακοπές μιας μέρας είχαμε στις 30 Σεπτεμβρίου και στις 13 Οκτωβρίου, οπότε σημειώθηκαν ασήμαντες ψιχάλες.

Σήμερα 25 Οκτωβρίου έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η συγκομιδή  του πρώτου χεριού (συγκομίσθηκε το 90-95%), ενώ έχει μαζευτεί περίπου και το 50% από το δεύτερο χέρι. Σε πολλά χωράφια που μαζεύτηκε το δεύτερο χέρι, έγινε και στελεχοκοπή.

Καλές οι στρεμματικές αποδόσεις, εξαιρετική και η ποιότητα του συγκομιζόμενου προϊόντος, σε ότι αφορά το χρώμα και την υγρασία του.

      3.ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ – ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

Διαρκής πρέπει να είναι, κάθε χρόνο, η μέριμνά μας για αύξηση του πληθυσμού των ωφελίμων εντόμων με την αποφυγή των άσκοπων και επιζήμιων ψεκασμών, αλλά και για τη μείωση του πληθυσμού του πράσινου σκουληκιού με άλλα μέσα.

Το πράσινο σκουλήκι διαχειμάζει (περνάει το χειμώνα) στο στάδιο της νύμφης (κουκουλιού), μέσα σε στοές που ανοίγει στο έδαφος των βαμβακοχώραφων.

 Η πληθυσμιακή εξέλιξη του εντόμου κατά τη νέα καλλιεργητική περίοδο (άρα και οι προκαλούμενες ζημιές στις βαμβακοφυτείες), εξαρτάται από τον πληθυσμό της πρώτης γενιάς, δηλαδή από τον αριθμό των πεταλούδων που διαχείμασαν επιτυχώς και εξήλθαν από το έδαφος των βαμβακοφυτειών της προηγούμενης καλλιεργητικής περιόδου. Συνεπώς η πετυχημένη διαχείριση των εντόμων που διαχειμάζουν ως νύμφες μέσα στο έδαφος, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τον έλεγχο του εντόμου κατά τη νέα καλλιεργητική περίοδο. Δηλαδή, όσο μικρότερος είναι ο πληθυσμός που θα καταφέρει να διαχειμάσει, τόσο το καλύτερο θα είναι για την προστασία  των νέων βαμβακοφυτειών.

Για το σκοπό αυτό κρίνεται απολύτως απαραίτητο να προβαίνουμε στις κατάλληλες καλλιεργητικές επεμβάσεις αμέσως μετά τη συγκομιδή στις βαμβακοφυτείες, ώστε να προκαλούμε ελαχιστοποίηση του αριθμού των επιτυχώς διαχειμαζόντων εντόμων.

Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου, απαιτείται άροση του εδάφους (όργωμα με υνιοφόρο αλέτρι) μετά τη στελεχοκοπή σε βάθος 20 έως 25 εκατοστών, σε όλα τα χωράφια που καλλιεργήθηκαν με βαμβάκι ανεξαρτήτως της επόμενης καλλιέργειας του χωραφιού. Με τον τρόπο αυτό πετυχαίνονται πλήρης αναστροφή του εδάφους και πλήρης ενσωμάτωση των θρυμματισμένων από τη στελεχοκοπή υπολειμμάτων των βαμβακοφύτων στο έδαφος, με τα παρακάτω αποτελέσματα:

            1. Άμεση καταστροφή των νυμφών.

            2. Έκθεση των νυμφών σε αντίξοες κλιματικές συνθήκες.

            3. Έκθεση των νυμφών σε αντίξοες εδαφικές συνθήκες (πχ υδατικός κορεσμός του εδάφους σε συνδυασμό με τις χαμηλές θερμοκρασίες αυτού).

            4. Μεταφορά των νυμφών σε βάθη 20 έως 25 εκατοστά και καταστροφή των στοών εξόδου των πεταλούδων, με επακόλουθο μηχανική αδυναμία εξόδου των πεταλούδων στην επιφάνεια του εδάφους.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η παραπάνω πρακτική του οργώματος αποτελεί έναν ουσιαστικό παράγοντα αποτροπής της ανάπτυξης ανθεκτικότητας του πράσινου σκουληκιού στα χρησιμοποιούμενα εντομοκτόνα, καθόσον διακόπτεται με μηχανικό τρόπο η μεταφορά ανθεκτικών εντόμων στην επόμενη καλλιεργητική περίοδο.

Η χρήση άλλων καλλιεργητικών πρακτικών όπως ρίπερ, καλλιεργητής, δισκοσβάρνα κ.α., αντί του οργώματος με υνιοφόρο αλέτρι, δεν επιτυγχάνουν αναστροφή του εδάφους και ως εκ τούτου δεν αποτελούν αποτελεσματικές μεθόδους ελέγχου του πράσινου σκουληκιού. Ενδεχόμενη αύξηση του κόστους καλλιέργειας, τουλάχιστον ισοσκελίζεται από τη μείωση του αριθμού των ψεκασμών με εντομοκτόνα που θα απαιτηθούν κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Επιπλέον, με τον περιορισμό της χρήσης των εντομοκτόνων, προστατεύεται το περιβάλλον καθώς και η υγεία των ίδιων των καλλιεργητών και των περιοίκων.

 Επισημαίνουμε και μ΄ αυτή την ευκαιρία, ότι το όργωμα, όπως και όλες οι κατεργασίες του εδάφους, πρέπει να γίνονται όταν το χώμα βρίσκεται στο ρώγο του, για αποφυγή επιζήμιων επιπτώσεων στη δομή του εδάφους. Η ζημιά που προκαλείται στην δομή του εδάφους από κατεργασίες όταν το χώμα είναι πολύ υγρό, μπορεί να ακολουθεί την καλλιέργεια όλο το καλοκαίρι (καχεξία – κιτρινάδα, κακή ανάπτυξη των φυτών, κ.λ.π.).

Αναφέρουμε, τέλος, ότι στην Π.Ε. Σερρών το όργωμα των βαμβακοχώραφων μετά την συγκομιδή αποτελεί πάγια γενικευμένη πρακτική, που εφαρμόζεται απ΄ όλους τους καλλιεργητές. Είναι πολύ σπάνιες οι περιπτώσεις χωραφιών στα οποία δεν γίνεται όργωμα, αλλά κάποιου άλλου είδους κατεργασία.