Μέτρα για την προστασία της αρκούδας

Η χώρα μας, στο πλαίσιο εφαρμογής των διεθνών συνθηκών που έχει υπογράψει και σε συνεργασία με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις «Αρκτούρο» και «Καλλιστώ» έλαβε τα τελευταία χρόνια σημαντικά μέτρα για την προστασία της αρκούδας (Ursusarctos) με αποτέλεσμα να αυξηθεί σημαντικά ο πληθυσμός τους και να απαιτείται πλέον οργανωμένη διαχείριση του πληθυσμού αυτού καθώς και αντιμετώπιση περιστατικών προσέγγισης των ζώων αυτών σε κατοικημένες περιοχές.
 
Στο πλαίσιο αυτό οι συναρμόδιοι Υπουργοί Αναπληρωτές Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Σταύρος Καλαφάτης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάξιμος Χαρακόπουλος προχώρησαν στην υπογραφή Κοινής Απόφασης, με την οποία θεσπίζεται πρωτόκολλο για την αντιμετώπιση περιστατικών προσέγγισης ατόμων αρκούδας σε κατοικημένες περιοχές.
 
Σχετικά με το θέμα, ο Υπουργός Αναπληρωτής ΠΕΚΑ Σταύρος Καλαφάτης δήλωσε:
«Η χώρα μας έχει λάβει σημαντικά μέτρα για την προστασία της αρκούδας, κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα και όχι μόνο. Η πολιτική που ακολουθούμε, σε αγαστή συνεργασία με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών τις οποίες θέλω να ευχαριστήσω για τη συμβολή τους, είναι αποτελεσματική, καθώς ο πληθυσμός της αρκούδας αυξάνεται. Μετά από προσπάθειες ετών για τη σωτηρία της, ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε παράλληλα με τη διαχείριση του αυξανόμενου πληθυσμού, ώστε οι κάτοικοι των περιοχών που ζουν οι αρκούδες να νιώθουν και να είναι ασφαλείς. Οργανώνουμε σε νέες, σύγχρονες και επιστημονικά ορθές βάσεις την αντιμετώπιση των περιστατικών προσέγγισης των ζώων αυτών σε κατοικημένες περιοχές. Πάντα με γνώμονα την προστασία των κατοίκων και της περιουσίας τους αλλά κυρίως τη προστασία της αρκούδας».
 
Επίσης, ο Υπουργός Αναπληρωτής ΑΑΤ Μάξιμος Χαρακόπουλος δήλωσε:
«Το φυσικό περιβάλλον αποτελεί πολύτιμο πόρο για την Ελλάδα. Η προστασία της άγριας πανίδας είναι προαπαιτούμενο για τη διατήρηση της ισορροπίας του φυσικού οικοσυστήματος της χώρας. Οι αυξημένες εμφανίσεις αρκούδων, τα τελευταία χρόνια, σε κατοικημένες περιοχές καθιστούν αναγκαίο τον καθορισμό των κανόνων διαχείρισης των περιστατικών αυτών. Η αλληλεπίδραση αγρίων ζώων με ανθρώπους πρέπει να γίνεται με τη δέουσα προσοχή για την ασφάλεια και του ανθρώπου και του ζώου. Σε αυτό το πλαίσιο, σε συνεργασία με το συναρμόδιο Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος κ. Καλαφάτη και κατόπιν διαβούλευσης με εμπλεκόμενους φορείς, όπως οι περιβαλλοντικές οργανώσεις «Αρκτούρος» και «Καλλιστώ», για πρώτη φορά θέτουμε τους κανόνες ασφαλούς προσέγγισης και αλληλεπίδρασης των άγριων θηλαστικών από τις αρμόδιες κρατικές αρχές».
 
Η ανάγκη για τη θέσπιση αυτού του πρωτοκόλλου προέκυψε λόγω της εμφάνισης και καταγραφής κατά τα τελευταία χρόνια, περιστατικών όπου, προστατευόμενα είδης της άγριας πανίδας και κυρίως αρκούδες (Ursus arctos), εμφανίζονται σε κατοικημένες περιοχές της Βορείου Ελλάδος. Οι καταγραφές αφορούσαν την εμφάνιση ατόμων αρκούδας (Ursusarctos) σε κατοικημένες περιοχές των περιφερειακών ενοτήτων Γρεβενών, Καστοριάς, Κοζάνης, Μαγνησίας (Πηλίου κλπ) στις οποίες, πέρα από την πρόκληση ζημιών στο ζωικό (κτηνοτροφικό) και φυτικό κεφάλαιο, προκλήθηκε και έντονη κοινωνική αναστάτωση που απασχόλησε τόσο το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής όσο και τις Δασικές Υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, την ΕΛΑΣ και τους ΟΤΑ Α΄και Β’ βαθμού που, αναγκαστικά, λόγω του μεγέθους των προβλημάτων, ενεπλάκησαν στη διαχείριση των περιστατικών. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση του πληθυσμού των μεγάλων θηλαστικών θα συνεχίσει να προκαλεί μεγάλη πίεση στις παραπάνω περιοχές, που χρησιμοποιούνται σαν ενδιαιτήματα από τα μεγάλα θηλαστικά, καθόρισε τις διαδικασίες και τα όργανα λήψης των αποφάσεων καθώς και τους κανόνες διαχείρισης αυτών των περιστατικών, σύμφωνα με τα διεθνώς ισχύοντα για την προστασία της άγριας πανίδας.
 
Σχετική επιστημονική και τεχνική υποστήριξη κατά τις παραπάνω επιχειρήσεις, παρασχέθηκε στις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες, από τις σχετικές με τη διαχείριση αναλόγων προβλημάτων, περιβαλλοντικές οργανώσεις «Αρκτούρο» και «Καλλιστώ», οι οποίες στα πλαίσια έργων του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE έχουν καταθέσει σχετικές προτάσεις για τη διαχείριση αυτών των περιστατικών και διαθέτουν την σχετική τεχνογνωσία και το έμψυχο δυναμικό για την υποστήριξη ανάλογων επιχειρήσεων στο πεδίο.
 
Με την απόφαση διαβαθμίζεται η επικινδυνότητα των περιστατικών και αντιμετωπίζονται με επιστημονικά άρτιο τρόπο όλες οι πιθανές περιπτώσεις αλληλεπίδρασης αρκούδας- ανθρώπου. Η απόφαση αξιολογήθηκε από τους εμπλεκόμενους φορείς και υπηρεσίες (ΥΠΑΑΤ- Δ/νση Κτηνιατρικής και ΕΛΓΑ, Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης, Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδος, Περιβαλλοντικές Οργανώσεις «Καλλιστώ» και «Αρκτούρο») και στο κείμενο της απόφασης έχουν ενσωματωθεί οι σχετικές παρατηρήσεις που έγιναν.

ΚΥΑ