Αλληλουχίες καλλιεργητικών παρεμβάσεων σε συγκεκριμένες εναλλαγές καλλιεργειών

Του Θωμά Χανή για το agrocapital.gr

1) Χειμωνιάτικη μετά από χειμωνιάτικη καλλιέργεια
Η πρώτη καλλιέργεια συγκομίζεται στα τέλη της άνοιξης-αρχές καλοκαιριού. Αμέσως μετά τη συγκομιδή θα γίνει στελεχοκοπή και ενσωμάτωση των υπολειμμάτων με αναστροφή σε μέτριο βάθος. Εάν στον αγρό ενδημούν πολυετή ανοιξιάτικα ζιζάνια(αγριάδα, βέλιουρας, κύπερη), η αναστροφή γίνεται σε μεγαλύτερο βάθος(25-30 cm), έτσι ώστε ν έρθουν στην επιφάνεια τα υπόγεια πολλαπλασιαστικά όργανα των ζιζανίων(ριζώματα, βολβίδια) και να αφυδατωθούν από την ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Νωρίς το φθινόπωρο, μετά τις πρώτες βροχές, γίνεται η βασική κατεργασία. Θα ακολουθήσει η δευτερεύουσα κατεργασία με τον σχηματισμό της σποροκλίνης αμέσως πριν από την προκαθορισμένη ημερομηνία σποράς. Με τη δευτερεύουσα κατεργασία ενσωματώνεται και η βασική λίπανση, εφόσον αυτή εφαρμόζεται χύδην σε όλη την επιφάνεια του αγρού μετά την βασική κατεργασία. Εναλλακτικά, η βασική λίπανση εφαρμόζεται κατά λωρίδες ταυτόχρονα με τη σπορά.

2) Ανοιξιάτικη μετά από ανοιξιάτικη καλλιέργεια
Η πρώτη καλλιέργεια συγκομίζεται στις αρχές-μέσα φθινοπώρου. Μετά τη συγκομιδή ακολουθεί απαραιτήτως στελεχοκοπή και ενσωμάτωση των υπολειμμάτων με αναστροφή σε μέτριο βάθος. Με την άροση αυτή αυξάνεται η διηθητικότητα του εδάφους με σκοπό να απορροφηθεί το μέγιστο δυνατό ποσοστό των βροχοπτώσεων του χειμώνα. Για τον λόγο αυτόν, η παρουσία συσσωματωμάτων μετρίου-μεγάλου μεγέθους στην επιφάνεια του αγρού δεν είναι ανεπιθύμητη. Τα συσσωματώματα αυτά θα διασπώνται υπό φυσικές συνθήκες κατά τη διάρκεια του χειμώνα με την επήρεια της βροχής και του ψύχους και έτσι, περί το τέλος του χειμώνα, η επιφάνεια του αγρού θα είναι σαφώς βελτιωμένη από πλευράς δομής. Το φθινοπωρινό όργωμα πρέπει να αποφεύγεται σε επικλινείς αγρούς για αποφυγή της υδατικής διάβρωσης από τις βροχοπτώσεις του χειμώνα. Στις περιπτώσεις αυτές τα υπολείμματα της προηγούμενης καλλιέργειας, άθικτα ή με μορφή επιστρώματος, θα ασκήσουν πρόσθετη προστατευτική επίδραση έναντι της διάβρωσης. Όπου είναι δυνατόν, μπορεί να γίνει απλή αναμόχλευση με καλλιεργητή κατά τις ισοϋψείς καμπύλες του εδάφους, με την παρουσία των υπολειμμάτων. Η βασική κατεργασία θα γίνει στα τέλη του χειμώνα-αρχές άνοιξης. Θα ακολουθήσει η δευτερεύουσα κατεργασία και αμέσως η σπορά.
 

3) Χειμωνιάτικη μετά από ανοιξιάτικη καλλιέργεια
Η πρώτη καλλιέργεια συγκομίζεται στις αρχές-μέσα φθινοπώρου. Επειδή τα χρονικά περιθώρια μέχρι τη σπορά της χειμωνιάτικης καλλιέργειας είναι ασφυκτικά, γίνεται άμεση στελεχοκοπή και ενσωμάτωση των υπολειμμάτων με αναστροφή, η οποία λειτουργεί και ως βασική κατεργασία. Λίγο πριν από τη σπορά, θα ακολουθήσει η δευτερεύουσα κατεργασία και ο σχηματισμός της σποροκλίνης, ο οποίος ενδέχεται να παρουσιάσει κάποιες δυσκολίες λόγω της μη πλήρους αποδόμησης των υπολειμμάτων.

4) Ανοιξιάτικη μετά από χειμωνιάτικη καλλιέργεια
Μετά τη συγκομιδή της πρώτης καλλιέργειας(τέλη άνοιξης-αρχές καλοκαιριού) γίνεται χειρισμός των υπολειμμάτων(κατά προτίμηση ενσωμάτωση, μετά από στελεχοκοπή στο έδαφος). Εφόσον ενδημούν πολυετή ζιζάνια, ακολουθείται η διαδικασία που αναφέρθηκε στην περίπτωση (1) παραπάνω. Εάν το έδαφος δεν είναι επικλινές, στα μέσα φθινοπώρου θα γίνει αναστροφή του εδάφους για καλύτερη αποθήκευση του νερού των χειμωνιάτικων βροχοπτώσεων. Στα τέλη του χειμώνα-αρχές της άνοιξης θα πραγματοποιηθεί η βασική κατεργασία και, λίγο πριν από τη σπορά, η δευτερογενής με τον σχηματισμό της σποροκλίνης.

5) Θερινή(επίσπορη) μετά από χειμωνιάτικη καλλιέργεια
Η θερινή ή επίσπορη καλλιέργεια σπέρνεται στις αρχές του καλοκαιριού και συγκομίζεται στα τέλη του καλοκαιριού-αρχές φθινοπώρου. Μετά τη συγκομιδή της χειμωνιάτικης καλλιέργειας (τέλη άνοιξης) ακολουθεί αμέσως η απομάκρυνση ή η καύση των υπολειμμάτων. Μετά, ο αγρός αρδεύεται πλήρως ("κατάσβεση") και μόλις το έδαφος φτάσει στο ρώγο πραγματοποιείται η βασική και αμέσως μετά η δευτερεύουσα κατεργασία. Όταν προγραμματίζεται θερινή καλλιέργεια, πρέπει η προηγούμενη χειμωνιάτικη καλλιέργεια να συγκομίζεται όσο το δυνατόν νωρίτερα(π.χ. με επιλογή πρώιμων ποικιλιών), ώστε να επαρκέσει ο χρόνος για την εκτέλεση όλων των απαραίτητων καλλιεργητικών εργασιών.