Ακόμη ένα επεισόδιο θρίλερ εκτυλίσσεται — με όρους πολιτικής ασάφειας και γραφειοκρατικής εξάντλησης — στον πολύπαθο χώρο των βιολογικών καλλιεργειών. Εν μέσω αλλεπάλληλων εξαγγελιών και υπουργικών αποφάσεων που μοιάζουν περισσότερο με υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, η πραγματικότητα που βιώνουν χιλιάδες νεοεισερχόμενοι βιοκαλλιεργητές θυμίζει περισσότερο… σκηνή αναμονής σε σταθμό χωρίς τρένα.
Το καλοκαίρι του 2024, και συγκεκριμένα στο δεκαπενθήμερο 15-30 Ιουνίου, κλήθηκαν οι ενδιαφερόμενοι αγρότες να συνάψουν συμβάσεις με αναγνωρισμένους φορείς πιστοποίησης, ως προαπαιτούμενο για την ένταξή τους στο νέο πρόγραμμα βιολογικών του ΠΑΑ. Ο στόχος ήταν ξεκάθαρος: άμεση ενεργοποίηση του μέτρου και ένταξη των παραγωγών, χωρίς καθυστερήσεις.
Κι όμως, παρά τις συμβάσεις, τις δηλώσεις και την πληρωμή πιστοποιητικών, το πρόγραμμα παραμένει… μετέωρο. Σεπτέμβριος 2024 Τι έλειψε από τη «συνταγή της επιτυχίας»; Ίσως η πλατφόρμα. Ίσως απλώς η λογική.
Η κατάσταση, όμως, εκθέτει ευθέως τον Υπουργό, ο οποίος καλείται να δώσει λύσεις σε ένα πρόβλημα που δεν έπρεπε να απασχολεί την πολιτική ηγεσία στο παρόν στάδιο. Οι συμβάσεις έχουν υπογραφεί εδώ και πάρα πολλούς μήνες, οι διαδικασίες έχουν δρομολογηθεί, και όμως η υλοποίηση κολλάει σε γραφειοκρατικά εμπόδια και υπηρεσιακή αδράνεια. Ποιος φταίει; Ποιοι είναι οι αρμόδιοι; Η απάντηση πρέπει να δοθεί εσωτερικά, με διοικητική καθαρότητα και ευθύνη, όχι μέσω επικοινωνιακής διαχείρισης ή διαρροών. Όσο η πολιτική ηγεσία «σέρνεται» πίσω από καθυστερήσεις και παλινωδίες υπηρεσιών, η αξιοπιστία της φθείρεται και οι πόροι κινδυνεύουν να χαθούν.
Κι όμως, παρά τις συμβάσεις, τις δηλώσεις και την πληρωμή πιστοποιητικών, το πρόγραμμα παραμένει… μετέωρο. Σεπτέμβριος 2024 το Υπουργείο δηλώνει έτοιμο να προχωρήσει και με την προτροπή του Υπουργού Κ.Τσιάρα. Τι έλειψε από τη «συνταγή της επιτυχίας»; Ίσως η πλατφόρμα. Ίσως απλώς η λογική.
Και ενώ διανύουμε ήδη τον Μάιο του 2025 και βρισκόμαστε προ της έναρξης του ΟΣΔΕ, το μέτρο παραμένει κλειστό. Οι παραγωγοί — με συμβάσεις, με δαπάνες, με ελέγχους ήδη σε εξέλιξη — έχουν μείνει με την ελπίδα στο χέρι και την τσέπη άδεια. Για πρώτη φορά στα χρονικά ενός κατά τα άλλα φιλόδοξου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, οι εμπλεκόμενοι καλούνται να τηρούν προϋποθέσεις και υποχρεώσεις για ένα μέτρο που δεν υφίσταται ακόμα ψηφιακά.
Στο μεταξύ, κάποιοι φορείς βρήκαν, όπως πληροφορούμαστε, «παραθυράκια» στην εθνική νομοθεσία και συνεχίζουν να καταχωρούν συμβάσεις μέχρι και σήμερα, παρά το αρχικά αυστηρό χρονοδιάγραμμα. Το ερώτημα που αναδύεται — και όχι μόνο από αγρότες, αλλά και από υπηρεσιακούς παράγοντες — είναι απλό και διαπεραστικό: «Πότε θα ανοίξει επιτέλους η πλατφόρμα;»
Το Agrocapital, αφουγκραζόμενο την αγωνία της αγροτικής βάσης, αποκαλύπτει πως την προηγούμενη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε κλειστή συνάντηση αρμοδίων στελεχών, με μοναδικό αντικείμενο την άρση του αδιεξόδου. Ο κίνδυνος απώλειας κονδυλίων ύψους 95 εκατομμυρίων ευρώ είναι πλέον ορατός — και όπως σχολίασε χαρακτηριστικά εκπρόσωπος βιοκαλλιεργητών: «Αν δεν τρέξουν τώρα, δεν θα τρέξει ποτέ τίποτα».
Η σιωπή των αρμοδίων φαντάζει εκκωφαντική. Οι βιοκαλλιεργητές βρίσκονται στο μεσοδιάστημα μεταξύ σύμβασης και ψευδαίσθησης, έχοντας χρεωθεί ήδη το κόστος της εμπιστοσύνης τους σε ένα σύστημα που φαίνεται να λειτουργεί χωρίς ρολόι, χωρίς ευθύνη και — κυρίως — χωρίς ορίζοντα.
Το ερώτημα πλέον δεν είναι απλώς πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα. Το πραγματικό ερώτημα είναι: ποιος θα αναλάβει την πολιτική ευθύνη για μια ακόμα χαμένη ευκαιρία στη βιολογική γεωργία;
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Agrocapital, πραγματοποιήθηκε πρόσφατα συνάντηση σε ανώτατο επίπεδο για να ξεμπλοκάρει η κατάσταση. Το πρόβλημα είναι απλό, μα και κρίσιμο συνάμα αν δεν ανοίξει η πλατφόρμα, κινδυνεύουν να χαθούν 95 εκατομμύρια ευρώ από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης.
Πότε θα είναι έτοιμη η πλατφόρμα; Μυστήριο. Ούτε επίσημη ανακοίνωση υπάρχει, ούτε χρονοδιάγραμμα. Η Διοίκηση μοιάζει να έχει βυθιστεί σε μια επικοινωνιακή νάρκη, αφήνοντας την πραγματική οικονομία να σέρνεται.
Aξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τους όρους της σύμπραξης, η υποχρέωση των αναδόχων εταιρειών είναι να παραδώσουν το έργο της πλατφόρμας έως τον Οκτώβριο του 2025— γεγονός που θέτει εύλογα ερωτήματα για το πώς σκοπεύει η Διοίκηση να ενεργοποιήσει το μέτρο νωρίτερα, όπως είχε υποσχεθεί. Την ίδια ώρα, το προηγούμενο έτος χάθηκαν πολύτιμοι πόροι των βιολογικών εξαιτίας αυτής ακριβώς της αδράνειας και της κακής διαχείρισης, αφήνοντας τους παραγωγούς ξεκρέμαστους και το σύστημα χωρίς αξιοπιστία.
Αν το παρελθόν δείχνει κάτι, είναι ότι τα λάθη δεν διορθώνονται με νέες καθυστερήσεις. Και σε αυτό το σημείο, γεννιέται ένα ακόμα —καίριο— ερώτημα:
Ποιος συνέταξε αυτή τη σύμβαση; Ποιος την υπέγραψε;
Διότι όταν μια δημόσια σύμβαση δίνει τόσο μακρινή προθεσμία για ένα τόσο επείγον έργο, η ευθύνη δεν αφορά μόνο την εκτέλεση, αλλά πρωτίστως τον σχεδιασμό και την έγκριση. Και αυτό, οι αγρότες έχουν δικαίωμα να το ξέρουν.