Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πραγματοποιεί δύο σημαντικά βήματα για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης δικαιωμάτων εκπομπής στο ενωσιακό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής (ΣΕΔΕ της ΕΕ).
Ως άμεσο πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση της ταχείας συσσώρευσης πλεονάσματος δικαιωμάτων εκπομπής, η Επιτροπή υπέβαλε επίσημη πρόταση αναθεώρησης του χρονοδιαγράμματος για την καθυστέρηση («οπισθοβαρής προγραμματισμός») πλειστηριασμού 900 εκατ. μονάδων δικαιωμάτων εκπομπής στην τρίτη φάση του ΣΕΔΕ της ΕΕ που ξεκινά το ερχόμενο έτος. Η Επιτροπή ενέκρινε επίσης σήμερα έκθεση σχετικά με την κατάσταση της ευρωπαϊκής αγοράς δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, στην οποία ορίζεται ολόκληρο φάσμα πιθανών διαρθρωτικών μέτρων που μπορούν να ληφθούν για την αντιμετώπιση του πλεονάσματος.
Η Connie Hedegaard, ευρωπαία Επίτροπος αρμόδια για τη δράση για το κλίμα, δήλωσε τα εξής: «Η Επιτροπή θέλει μια ακόμη πιο εύρωστη ευρωπαϊκή αγορά δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα η οποία παρέχει ισχυρότερη κινητήρια δύναμη για αγορές ανθρακούχων εκπομπών σε άλλα μέρη του κόσμου. Η δική μας αγορά δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα αποφέρει μειώσεις εκπομπών. Λόγω όμως υπερπροσφοράς στην αγορά, το ΣΕΔΕ δεν δίνει αρκετά δυνατή ώθηση στην ενεργειακή απόδοση και τις πράσινες τεχνολογίες. Αυτό είναι κακό για την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Για τον λόγο ακριβώς αυτό, ως πρώτο άμεσο βήμα, προτείνουμε να καθυστερήσει ο πλειστηριασμός 900 εκατ. μονάδων δικαιωμάτων εκπομπής κατά τα τρία προσεχή έτη. Δεν πρέπει να κατακλύσουμε μια αγορά στην οποία ήδη υπάρχει υπερπροσφορά. Οι δραστηριοποιούμενοι στην αγορά πρέπει να έχουν σαφή εικόνα ως προς το θέμα αυτό πριν από το τέλος του έτους. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή παρουσιάζει επιλογές για πιθανά διαρθρωτικά μέτρα που μπορούν να προσφέρουν στον απώτερο χρονικό ορίζοντα βιώσιμη λύση για το πλεόνασμα».
Το πλεόνασμα δικαιωμάτων εκπομπής δημιουργήθηκε κατά κύριο λόγο επειδή η οικονομική κρίση έχει μειώσει τις βιομηχανικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου περισσότερο από το αναμενόμενο, με αποτέλεσμα χαμηλότερη ζήτηση για δικαιώματα από τις επιχειρήσεις. Το πλεόνασμα αναμένεται να συνεχιστεί και στην τρίτη φάση του συστήματος, η οποία θα διαρκέσει από το 2013 έως το 2020.
Οπισθοβαρής προγραμματισμός διατιθέμενων σε πλειστηριασμό ποσοτήτων ως αναγκαίο πρώτο βήμα
Από την 1η Ιανουαρίου 2013, οπότε αρχίζει η τρίτη φάση του ΣΕΔΕ της ΕΕ, ο πλειστηριασμός θα καταστεί η κύρια μέθοδος κατανομής δικαιωμάτων εκπομπής για τις επιχειρήσεις. Τον παρελθόντα Ιούλιο, η Επιτροπή δημοσίευσε το σχέδιο μελλοντικής τροποποίησης του κανονισμού για τους πλειστηριασμούς στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ, με την οποία μπορεί να καθυστερήσει ο πλειστηριασμός ορισμένων ποσοτήτων δικαιωμάτων (βλέπε IP/12/850). Μετά τις αρχικές συζητήσεις με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της ενωσιακής επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή και μετά από δημόσια διαβούλευση, η Επιτροπή προτείνει τη μείωση του αριθμού των δικαιωμάτων που θα διατεθούν σε πλειστηριασμό για τα έτη 2013 έως 2015 κατά 900 εκατομμύρια μονάδες και την αύξηση κατά την ίδια ποσότητα του αριθμού δικαιωμάτων που θα διατεθούν σε πλειστηριασμό αργότερα στη φάση 3.
Μέσω αυτής της προσέγγισης «οπισθοβαρούς προγραμματισμού», θα προσφέρονται βραχυπροθέσμως στους πλειστηριασμούς λιγότερα δικαιώματα, όταν η ζήτηση παραμένει πολύ χαμηλή, ενώ αργότερα θα προσφέρονται περισσότερα, όταν η ζήτηση πιθανότατα θα έχει ανακάμψει. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις παρέχονται σε εκτίμηση επιπτώσεων (βλέπε κατωτέρω).
Δρομολόγηση ευρέος διαλόγου για δυνητικά διαρθρωτικά μέτρα
Στη σημερινή έκθεση για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα περιγράφονται σε αδρές γραμμές έξι επιλογές και καλούνται τα εμπλεκόμενα μέρη να εκφράσουν τις απόψεις τους. Τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και το Συμβούλιο κάλεσαν την Επιτροπή να εξετάσει τις επιλογές για διαρθρωτικά μέτρα που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν το συντομότερο δυνατόν, συμπεριλαμβανομένης της μόνιμης παρακράτησης της ποσότητας δικαιωμάτων που είναι αναγκαία για την εξάλειψη του πλεονάσματος.
Τυχόν νομική πρόταση για διαρθρωτικά μέτρα που θα εισηγηθεί η Επιτροπή υπό το πρίσμα του δημόσιου διαλόγου θα αποτελέσει αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης και πλήρους εκτίμησης των επιπτώσεών της.
Ιστορικό υπόβαθρο: ΣΕΔΕ της ΕΕ και τρίτη φάση
Το ΣΕΔΕ της ΕΕ καλύπτει επί του παρόντος περί τις 11.000 βιομηχανικές εγκαταστάσεις και ποσοστό περίπου 40% των εκπομπών της ΕΕ. Από εφέτος καλύπτεται επίσης ο κλάδος της αεροπορίας.
Στην τρίτη φάση, μέχρι το 2020 οι εκπομπές από βιομηχανικές εγκαταστάσεις και σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής θα πρέπει να έχουν μειωθεί σε επίπεδα κατά 21% χαμηλότερα από τα αντίστοιχα του 2005. Οι κυριότερες αλλαγές στην τρίτη φάση είναι οι ακόλουθες:
- καθιέρωση ενιαίου, ενωσιακών διαστάσεων ανώτατου ορίου στις εκπομπές, στη θέση του σημερινού συστήματος των 27 εθνικών ανώτατων ορίων·
- ο πλειστηριασμός καθίσταται η κύρια μέθοδος κατανομής δικαιωμάτων, αντικαθιστώντας τη δωρεάν κατανομή. Το 2013 περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των δικαιωμάτων θα διατεθεί μέσω πλειστηριασμών και το ποσοστό αυτό θα αυξάνεται σταδιακά κάθε χρόνο·
- για τα δικαιώματα που εξακολουθούν να διατίθενται δωρεάν, καθιέρωση εναρμονισμένων κανόνων κατανομής που βασίζονται σε φιλόδοξα, ενωσιακών διαστάσεων κριτήρια επιδόσεων ως προς τις εκπομπές.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ΣΕΔΕ της ΕΕ, βλέπε:
http://ec.europa.eu/clima/policies/ets/index_en.htm
Για σχετικά έγγραφα, συμπεριλαμβανομένης της εκτίμησης επιπτώσεων της πρότασης για οπισθοβαρή προγραμματισμό, βλέπε:
http://ec.europa.eu/clima/policies/ets/auctioning/third/documentation_en.htm
Βλέπε επίσης MEMO/12/861 (ερωτήσεις & απαντήσεις)
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις