Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την εφαρμογή σε ολόκληρη την ΕΕ μεθόδων για τη μέτρηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των προϊόντων και οργανισμών, και καλεί τα κράτη μέλη και τον ιδιωτικό τομέα να τις υιοθετήσουν.
Σήμερα, οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να αναδείξουν τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των προϊόντων τους αντιμετωπίζουν πολυάριθμα εμπόδια. Έχουν να επιλέξουν μεταξύ διαφόρων μεθόδων που προωθούνται από δημόσιες αρχές και ιδιωτικές πρωτοβουλίες, συχνά επιβαρύνονται με πολλαπλές δαπάνες προκειμένου να παράσχουν περιβαλλοντικές πληροφορίες, ενώ αντιμετωπίζουν και τη δυσπιστία των καταναλωτών στους οποίους προκαλούν σύγχυση όλες αυτές οι ετικέτες με πληροφορίες που καθιστούν δύσκολη τη σύγκριση των προϊόντων.
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρομέτρου για τα πράσινα προϊόντα, αυτός ο καταιγισμός περιβαλλοντικών πληροφοριών προκαλεί σύγχυση στο 48% των ευρωπαίων καταναλωτών. Αρκετές βιομηχανικές ομοσπονδίες επίσης ζήτησαν να εφαρμοσθεί μια πανευρωπαϊκή προσέγγιση η οποία θα στηρίζεται τόσο σε εκτιμήσεις βασισμένες σε επιστημονικά δεδομένα από ολόκληρη την ΕΕ όσο και σε αναλύσεις του κύκλου ζωής των προϊόντων. Εξέφρασαν την ανησυχία τους για το γεγονός ότι πολλές πρωτοβουλίες που λαμβάνονται σε επίπεδο κρατών μελών θα μπορούσαν να βρίσκονται σε σύγκρουση με τις αρχές της ενιαίας αγοράς, προκαλώντας σύγχυση στους καταναλωτές και αύξηση του κόστους για τη βιομηχανία.
Ο Janez Potočnik, Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για το περιβάλλον, δήλωσε: «Για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, οφείλουμε να λάβουμε μέτρα ώστε να είναι γνωστά και αναγνωρίσιμα στην αγορά εκείνα τα προϊόντα τα οποία παράγονται με την πιο αποδοτική χρήση των πόρων και είναι τα περισσότερο φιλικά προς το περιβάλλον. Παρέχοντας στους πολίτες αξιόπιστες και συγκρίσιμες πληροφορίες σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τα χαρακτηριστικά των προϊόντων και των οργανισμών, τους προσφέρουμε δυνατότητες επιλογής. Επιπλέον, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να εναρμονίσουν τις μεθόδους τους, περιορίζουμε τις δαπάνες και τον διοικητικό φόρτο».
Με τη σημερινή πρόταση, μια ανακοίνωση σχετικά με την οικοδόμηση της ενιαίας αγοράς για τα πράσινα προϊόντα και μια σύσταση σχετικά με τη χρήση των μεθόδων, αναμένεται να εξασφαλισθούν συγκρίσιμες και αξιόπιστες περιβαλλοντικές πληροφορίες, εμπνέοντας έτσι εμπιστοσύνη στους καταναλωτές, τους επιχειρηματικούς εταίρους, τους επενδυτές και άλλους επιχειρηματικούς φορείς.
Η πρόταση
- περιλαμβάνει δύο μεθόδους για τη μέτρηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής: το περιβαλλοντικό αποτύπωμα προϊόντος (ΠΑΠ) και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα οργανισμών (ΠΑΟ),
- συνιστά την εθελοντική χρήση των μεθόδων αυτών από τα κράτη μέλη, τις επιχειρήσεις, τους ιδιωτικούς οργανισμούς και τους χρηματοοικονομικούς παράγοντες,
- προαναγγέλλει τριετή δοκιμαστική περίοδο για την ανάπτυξη συγκεκριμένων κανόνων για τα διάφορα προϊόντα και τομείς, μέσω διαδικασίας στην οποία θα συμμετάσχουν πολλοί ενδιαφερόμενοι φορείς, περιλαμβανομένης της παροχής και σε οργανισμούς που εφαρμόζουν άλλες μεθόδους της δυνατότητας να ζητούν την αξιολόγηση των μεθόδων αυτών,
- θεσπίζει αρχές για την ενημέρωση σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις, όπως η διαφάνεια, η αξιοπιστία, η πληρότητα, η συγκρισιμότητα και η σαφήνεια,
- στηρίζει τις διεθνείς προσπάθειες βελτίωσης του συντονισμού όσον αφορά την ανάπτυξη μεθόδων και τη διαθεσιμότητα δεδομένων.
Τα επόμενα βήματα
Η τριετής δοκιμαστική περίοδος αναμένεται να αρχίσει λίγο μετά την έκδοση της ανακοίνωσης. Η Επιτροπή θα δημοσιεύσει ανοικτή πρόσκληση για εθελοντές στις δικτυακές πύλες για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα προϊόντος (ΠΑΠ) και για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα οργανισμών (ΠΑΟ), με την οποία θα καλέσει τις εταιρείες, καθώς και τις βιομηχανικές και επαγγελματικές οργανώσεις στην ΕΕ και πέρα από αυτή να συμβάλουν στην ανάπτυξη συγκεκριμένων κανόνων για τα διάφορα προϊόντα και τομείς.
Η δεύτερη φάση θα βασιστεί στην αναλυτική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της τριετούς δοκιμής, καθώς και σε πρόσθετες δράσεις που θα διεξαχθούν βάσει της ανακοίνωσης και της σύστασης. Με βάση την αξιολόγηση αυτή, η Επιτροπή θα αποφασίσει σχετικά με νέες πολιτικές εφαρμογές των μεθόδων ΠΑΠ και ΠΑΟ.
Ιστορικό
Οι ενέργειες αυτές συμβάλλουν στην υλοποίηση του χάρτη πορείας για μια αποδοτική, από πλευράς πόρων, Ευρώπη, ιδίως όσον αφορά την ενότητα σχετικά με τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή. Στις προβλεπόμενες δράσεις περιλαμβάνεται η θέσπιση μιας κοινής μεθοδολογικής προσέγγισης βάσει αναλύσεων του κύκλου ζωής η οποία θα επιτρέπει στα κράτη μέλη και στους φορείς του ιδιωτικού τομέα να αξιολογούν, να προβάλλουν και να συγκρίνουν τις περιβαλλοντικές επιδόσεις προϊόντων, υπηρεσιών και επιχειρήσεων. Προβλέπεται επίσης η παροχή καλύτερης ενημέρωσης σχετικά με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των προϊόντων.
Η ενιαία αγορά για τα πράσινα προϊόντα είχε εξαγγελθεί ως βασική δράση στην πράξη για την ενιαία αγορά1 Επιλέξτε μεταφράσεις του προηγούμενου συνδέσμου του 2011, καθώς και στην επικαιροποίηση της ανακοίνωσης του 2012 για τη βιομηχανική πολιτική2 Επιλέξτε μεταφράσεις του προηγούμενου συνδέσμου.
Οι μέθοδοι του περιβαλλοντικού αποτυπώματος προϊόντος και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος οργανώσεων καταρτίστηκαν από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Βασίζονται σε ανάλυση του κύκλου ζωής και μπορούν επομένως να καλύπτουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις (και να εντοπίζουν ευκαιρίες βελτίωσής τους), από την εξόρυξη των πρώτων υλών έως την τελική διάθεση ενός προϊόντος (ή ενός χαρτοφυλακίου προϊόντων στην περίπτωση των οργανισμών).
