Συνέντευξη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιου Λιβανού στο Agrocapital.gr

Συνέντευξη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιου Λιβανού στο agrocapital.gr

Σας ζητήσαμε μία έκτακτη συνέντευξη, λόγω των εξελίξεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ, για να αποσαφηνίσουμε τι πραγματικά γίνεται μετά τις αλλαγές που έφερε η ΚΥΑ για τις επιδοτήσεις. Στον αγροτικό κόσμο επικρατεί αναβρασμός και οι Κρήτες έδωσαν το σύνθημα των κινητοποιήσεων, μετά από μία πολύ μεγάλη περίοδο ηρεμίας.

1. Τι έγινε με τις πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ;

Οι πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ έγιναν κανονικά. Όπως κάθε χρόνο πληρώθηκε στο τέλος Οκτωβρίου το 70% και έως το τέλος του έτους - όπως προβλέπεται - θα γίνει η εκκαθάριση, αφού ελεγχθούν οι περιπτώσεις που το σύστημα έχει μπλοκάρει είτε λόγω έλλειψης είτε λόγω αλλαγής στοιχείων. Δεν θα αδικηθεί κανείς αγρότης, αυτό είναι το μόνο βέβαιο. Το αντίθετο θα γίνει. Αναφέρομαι βέβαια στους πραγματικούς αγρότες, που είναι και οι συντριπτικά περισσότεροι, όχι στους λίγους επιτήδειους που κερδοσκοπούν εις βάρος όλων των άλλων.

2. Τι ευρήματα έχει στη διάθεσή του το υπουργείο περί ατασθαλιών?

Ατασθαλίες ξέρετε καλά ότι υπάρχουν. Υπάρχουν πάντα κάποιοι που επιχειρούν να εκμεταλλευθούν τις αδυναμίες του συστήματος και να βρουν παραθυράκια για να δράσουν προς όφελός τους και σε βάρος των πολλών, οι οποίοι πολλοί, είναι εκείνοι που μοχθούν καθημερινά για να μπορέσουν να στηρίξουν τις οικογένειές τους και να αναπτύξουν την οικονομία της χώρας μας. Τα «παραθυράκια» αυτά που κάποιοι επιτήδειοι εκμεταλλεύονται – και υπάρχουν και σε συστήματα άλλων χωρών- πήραμε πρωτοβουλία να τα κλείσουμε οριστικά. Σας το ξαναλέω, ο στόχος μας να είναι ένας: να εξαλείψουμε τις μεγάλες αδικίες σε βάρος των πολλών και πραγματικών αγροτών. Γιατί, υπάρχουν περιπτώσεις που είναι εξόφθαλμες.

3. Όπως;

Θα σας πω μια χαρακτηριστική περίπτωση. Δεν είναι δυνατόν παραγωγός να δηλώνει εκμετάλλευση στις 21/5/21, και στις 31/5/21 να αγοράζονται 250 προβατίνες, οι οποίες κατά δήλωση του παραγωγού, γέννησαν, όλες μαζί, την ίδια μέρα, στις 31/5/21, 300 θηλυκά αρνιά!!! Όπως καταλαβαίνετε κάποιοι δεν κρατούσαν ούτε τα προσχήματα ή θεωρούσαν ότι απευθύνονται σε ανίδεους και αφελείς. Ούτε ανίδεοι είμαστε, ούτε αφελείς. Και κυρίως δεν είμαστε διατεθειμένοι να ανεχθούμε τη συνέχιση παρανομιών. Προσωπικά – και το κυριότερο, αυτό ισχύει και για τον πρωθυπουργό- δεν πρόκειται να ανεχθώ κάποιοι να δρουν σε βάρος των πολλών και τίμιων παραγωγών. Δεν το ανέχομαι ούτε ως πολιτικός, ούτε ως πολίτης να κλείνω τα μάτια μου και να κάνω ότι δεν βλέπω, επιτρέποντας έτσι τη διαιώνιση ενός σάπιου καθεστώτος. Και φυσικά αυτή που σας ανέφερα δεν είναι η μόνη περίπτωση. Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις επιτήδειων που θίγονται από τις αλλαγές που κάνουμε και από τον εξορθολογισμό του συστήματος.

4. Και αυτοί που διαμαρτύρονται γιατί διαμαρτύρονται;

Κάποιοι, λίγοι πιστεύω αλλά πολύ θορυβώδεις, επειδή ακριβώς τους χαλάμε τη σούπα… Και πολλοί επειδή ίσως δεν έχουν καταλάβει -ή αν θέλετε δεν τους έχουμε δώσει εμείς να καταλάβουν- τι ακριβώς κάνουμε εδώ. Γι’ αυτό όμως και τους καλώ επανειλημμένα σε διάλογο. Για να συζητήσουμε και να κατανοήσουν κι αυτοί ότι κάνουμε αυτό που ακριβώς η πλειονότητα των κτηνοτρόφων και αγροτών ζητεί, δηλαδή να ξεκαθαρίσουμε τους πραγματικούς παραγωγούς από τους καιροσκόπους. Είναι εύλογο πως όταν γίνεται μια μεταρρύθμιση κάποιοι θίγονται. Πόσο μάλλον όταν στο παρελθόν το ίδιο το σύστημα ήταν τόσο ανεκτικό σε περιπτώσεις αδιαφάνειας. Όλα αυτά, λοιπόν, πρέπει να ξεκαθαρίσουν.

5. Είστε πρόθυμος να υποχωρήσετε και να αναβάλλετε την εφαρμογή της ΚΥΑ;

Σε καμία περίπτωση. Η ΚΥΑ θα εφαρμοσθεί. Είναι μια μεταρρύθμιση που έχουμε χρέος να κάνουμε αν θέλουμε να στηρίξουμε τους πραγματικούς παραγωγούς. Ωστόσο είμαι πρόθυμος να συζητήσουμε και να διορθώσουμε κάθε περίπτωση που το νέο καθεστώς δημιουργεί, χωρίς πρόθεση, κάποιες αδικίες. Θα σας φέρω για παράδειγμα το αίτημα του ΣΕΚ, ο οποίος αναφέρει ότι «πρέπει να γίνουν αλλαγές σε κρίσιμα σημεία που δημιουργούν προβλήματα και αδικίες, ιδιαίτερα σε κτηνοτρόφους, διαχωρίζοντας τους πραγματικούς παραγωγούς από αυτούς που παίρνουν επιδοτήσεις χωρίς να τις δικαιούνται». Μα αυτός είναι και ο δικός μας στόχος. Και γι’αυτό τους καλούμε σε διάλογο. Αν σε κάποιο επιμέρους ζήτημα δω ότι είμαστε εμείς λάθος, εδώ είμαστε να το διορθώσουμε. Πιστεύω στον διάλογο και δεν είμαι καθόλου δογματικός σε τέτοια ζητήματα, το γνωρίζετε. Στην ουσία της μεταρρύθμισης, όμως, δεν πρόκειται ασφαλώς να κάνουμε πίσω.

6. Θα έχει αναδρομική ισχύ η απόφαση; Κι αν ναι, είναι νόμιμο αλλά και ηθικό; Με την έννοια ότι αιφνιδιάζονται οι αγρότες;

Η ΚΥΑ εκδίδεται κάθε χρόνο την ίδια περίοδο. Οι αγρότες αυτό το γνωρίζουν. Και οι αγρότες που είναι σωστοί και τυπικοί, δεν είχαν κανέναν λόγο να φοβηθούν κάτι ή να αιφνιδιαστούν από κάτι.

7. Προτίθεται το υπουργείο να δώσει στη δημοσιότητα πίνακες για την Κρήτη και την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τον αριθμό των ζώων;

Κοιτάξτε, να το ξεκαθαρίσουμε και αυτό. Είναι λάθος να λέμε ότι το πρόβλημα είναι η Κρήτη. Παρατυπίες υπάρχουν κι αλλού. Ίσα-ίσα, που αυτοί οι λίγοι επιτήδειοι δρουν εις βάρος όλων των πραγματικών αγροτών σε όλη τη χώρα -και ασφαλώς και στην Κρήτη. Η μεγάλη πλειονότητα των παραγωγών της Κρήτης, λοιπόν, προστατεύεται και μόνο να κερδίσει έχει από τη μεταρρύθμισή μας. Εδώ, όμως, μου δίνετε την ευκαιρία να τονίσω και ότι η Κρήτη είναι μια περιοχή στην οποία στηρίζεται η προσπάθεια για οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Παράγει εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα, τα οποία αν συνδυαστούν με τον τουρισμό της περιοχής και την προσπάθεια προώθησης της ελληνικής διατροφής, στην οποία η κρητική διατροφή κατέχει εξέχουσα θέση, μπορούν να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης για την οικονομία μας.

8. Αυτή τη μεταρρύθμιση την έφτιαξε κάποια επιτροπή;

Ασφαλώς. Πάντα στηρίζομαι στις υπηρεσίες και λαμβάνω σοβαρά υπ’ όψιν μου τις προτάσεις τους. Την πολιτική ωστόσο την χαράσσει η πολιτική ηγεσία.

9. «Τα σκυλιά αλυχτάνε αλλά το καραβάνι προχωράει», αναφέρατε σε πρόσφατη ανακοίνωση του ΥΠΑΑΤ. Αρκετοί αγρότες θεωρούν ότι η φράση αφορούσε τους ίδιους. Μερικοί, μάλιστα, σας καλούν να ζητήσετε δημόσια συγνώμη ή ακόμα και να παραιτηθείτε. Τι απαντάτε;

Για όνομα του Θεού, στους αγρότες μας στηριζόμαστε, είναι ποτέ δυνατόν να τους έκανα τέτοια επίθεση; Αν υπάρχουν πραγματικά κάποιοι που έχουν κάνει τέτοια παρανόηση, καλά κάνετε που το ρωτάτε για να το εξηγήσουμε και αυτό: Όταν ανακοινώσαμε την ΚΥΑ και ο ΣΥΡΙΖΑ μάς απάντησε με τη γνωστή μικροκομματική του κριτική, το Γραφείο Τύπου μας ανταπάντησε καταλήγοντας: «Τους απαντούμε με μια γνώριμη φράση τους: «Τα σκυλιά αλυχτάνε αλλά το καραβάνι προχωρά». Και θα προχωρήσουμε προς όφελος των Ελληνίδων και των Ελλήνων παραγωγών».

Την ξεκάθαρη αυτή κριτική αναφορά στον ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία μάλιστα έγινε και χρήση μιας παλιάς αραβικής παροιμίας που είχε χρησιμοποιήσει δύο φορές στο παρελθόν ο ίδιος ο κ. Τσίπρας, προσπαθούν κάποιοι με συγκεκριμένο ιδεολογικό αποτύπωμα και προφανή σκοπιμότητα, να την παραποιήσουν… Μάταιος κόπος! Είναι προφανές ότι δεν αφορά φυσικά τους αγρότες, αλλά την αταλάντευτη πορεία προς τις αναγκαίες για τον πρωτογενή τομέα μεταρρυθμίσεις. Και πώς θα μπορούσε άλλωστε να αφορά στους αγρότες, αφού στην αμέσως επόμενη φράση, καταλήγουμε ότι «θα προχωρήσουμε προς όφελος των Ελληνίδων και των Ελλήνων παραγωγών». Και αυτό ακριβώς κάνουμε και είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε.

10. Εσείς διατείνεστε ότι με τις αλλαγές προστατεύονται οι πραγματικοί αγρότες και απομονώνονται οι επιτήδειοι. Από πού αποδεικνύεται αυτό;

Ξέρετε πόσα χρήματα εξοικονόμησαν οι αλλαγές που έγιναν εξοικονόμησαν προς όφελος των αληθινών παραγωγών, που μοχθούν στη γη και τα ζώα τους; 67 εκατομμύρια ευρώ. Χρήματα που χωρίς τις μεταρρυθμίσεις θα κόβονταν οριζόντια από το σύνολο των παραγωγών που αιτούνται ευρωπαϊκές επιδοτήσεις και θα κατέληγαν στις τσέπες αυτών των λίγων... Το μήνυμα είναι σαφές και είναι ξεκάθαρο. Ο πρωτογενής τομέας, που αποτελεί πυλώνα ανάπτυξης για το σύνολο της χώρας, θα εξυγιανθεί με δικαιοσύνη, αξιοκρατία και διαφάνεια. Πλέον δεν γίνεται ανεκτό οι λίγοι που με κυνισμό εκμεταλλεύονταν κενά του συστήματος να επωφελούνται εις βάρος των πολλών. Θα προχωρήσουμε μπροστά μαζί με τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων παραγωγών, από τον Έβρο μέχρι τη Κρήτη και από το Καστελόριζο μέχρι την Ήπειρο. Όλοι μαζί ενωμένοι.

11. Τα 67 εκατ. που εξασφαλίσθηκαν δεν θα επιστρέψουν στις Βρυξέλλες;

Όχι βέβαια. Τα 67 εκατ. ευρώ στα οποία αναφέρομαι στην ουσία θα ενισχύσουν το Εθνικό Απόθεμα. Και όπως ξέρετε τα χρήματα του Εθνικού Αποθέματος κατευθύνονται κυρίως σε όσους επιλέγουν να μπουν στο χώρο της πρωτογενούς παραγωγής.

12. Ο αγροτικός κόσμος, μετά δέκα μνημονιακά χρόνια και δύο χρόνια πανδημίας, βρίσκεται τώρα αντιμέτωπος με μία πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση : Πολύ αυξημένο ενεργειακό κόστος, με την τιμή του πετρελαίου στα ύψη, λιπάσματα και λοιπά αγροτικά εφόδια, επίσης στα ύψη. Τι θα κάνετε γι αυτό και πώς σχεδιάζετε να αντιμετωπίσετε την έλλειψη προϊόντων που κατά γενική εκτίμηση, έρχεται στην αγορά;

Η κυβέρνηση με σταθερά βήματα προχωρεί σε μέτρα τα οποία στην ουσία μειώνουν το κόστος παραγωγής. Ήδη ο πρωθυπουργός έχει ανακοινώσει δύο σημαντικά μέτρα: Τη μείωση σε μόνιμη βάση από 1η Οκτωβρίου 2021 του ΦΠΑ των ζωοτροφών που προορίζονται για ζωική παραγωγή από το 13% στο 6%. Και την επιστροφή για ολόκληρο το 2022 του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο στους νέους αγρότες, αλλά και όσους αγρότες συμμετέχουν σε συνεργατικά και συνεταιριστικά σχήματα. Η τελευταία απόφαση εκτιμάται ότι αφορά περίπου 150.000 αγρότες. Και η απόφαση αυτή αποτελεί ένα ακόμη κίνητρο για αλλαγή του τρόπου οργάνωσης και συνεργασίας στον πρωτογενή τομέα, όπου το πετρέλαιο σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ αντιστοιχούσε στο 40% του καλλιεργητικού κόστους -ενώ μετά την κούρσα των ανατιμήσεων μπορεί πλέον να ξεπερνά και το 50%.

13. Υπάρχουν και άλλα μέτρα;

Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι βρίσκεται στο πλευρό των αγροτών γιατί πιστεύει ότι η αγροτική παραγωγή μπορεί να αποτελέσει τον βασικό πυλώνα για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο κινούμαστε και σε αυτό το πλαίσιο λαμβάνουμε τις αποφάσεις μας. Και ξέρετε ότι αυτό δεν είναι μόνο ωραία λόγια, το έχουμε ήδη αποδείξει και με πράξεις:

Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι για τη στήριξη κατά την πανδημία έχουμε διαθέσει 283 εκ. ευρώ μόνο από πόρους προερχόμενους από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Αξιοποιούμε κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο που διαθέτουμε. Στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης ξεκινάμε σημαντικές δράσεις για τη στήριξη του πρωτογενή τομέα, που αναμένεται να κινητοποιήσουν τουλάχιστον 2 δισ. Ενώ στο πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής έχουμε εξασφαλίσει 19,3 δισ. για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027. Μια σπουδαία εθνική επιτυχία, αφού το ποσό για τη χώρα μας είναι σχεδόν ίδιο με της προηγούμενης περιόδου, παρόλο που συνολικά το ποσό της ΚΑΠ μειώθηκε σημαντικά. Από τη νέα ΚΑΠ για το διάστημα 2021-22 που ισχύει η μεταβατική περίοδος έχουμε στη διάθεσή μας ένα πακέτο μέτρων ύψους σχεδόν 2 δισ. €, το οποίο και αξιοποιούμε ήδη προς όφελος των Ελλήνων παραγωγών: ενδεικτικά, για την ενίσχυση της ποιότητας της παραγωγής σε εμβληματικά προϊόντα όπως το βαμβάκι, για τη μείωση των νιτρικών ώστε να προστατεύσουμε το περιβάλλον μας, για τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία και -το πιο σημαντικό- για το πρόγραμμα νέων αγροτών. Η προσέλκυση νέων ανθρώπων στον πρωτογενή τομέα αποτελεί κεντρική μας επιλογή. Με απλά λόγια, πιστεύουμε στους Έλληνες αγρότες και δουλεύουμε συστηματικά για να τους στηρίξουμε και να τους δώσουμε όλα τα εφόδια ώστε και αυτοί με τη σειρά τους να στηρίξουν την επόμενη μέρα της οικονομίας, αλλά και της κοινωνίας μας.