Τζάκρη: Καμία δέσμευση του Οικονόμου για τον χρόνο καταβολής και το ύψος των αποζημιώσεων στους αγρότες της Πέλλας

Με γενικόλογες αναφορές απάντησε ο κ. Οικονόμου στην Επίκαιρη Ερώτηση που υπέβαλε προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η κ Θεοδώρα Τζάκρη με θέμα «Ο παγετός της 8ης και 9ηςκαι της 10^ης Απριλίου 2021 είναι η χαριστική βολή στις δενδρώδεις καλλιέργειες της Πέλλας»

Κατά τη συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης η κ. Τζάκρη μετέφερε στον κ. Οικονόμου την απερίγραπτη απόγνωση των αγροτών και των οικογενειών τους στην Πέλλα, των οποίων η παραγωγή στις δενδροκαλλιιέργειες (ροδάκινα συμπύρηνα και επιτραπέζια,  νεκταρίνια, βερίκοκα, κεράσια, δαμάσκηνα, μήλα, ακτινίδια αμύγδαλα, λωτοί κλπ) έχει εκμηδενιστεί εντελώς,  εξαιτίας  των έντασης και της έκτασης των ζημιών που προκλήθηκαν σε αυτές λόγω των ανοιξιάτικων παγετών στις 24, 25 και 26 Μαρτίου στις 8, 9 και 10 Απριλίου.

Η κ. Τζάκρη αναφέρθηκε στην κατάρρευση του συνόλου της τοπικής οικονομίας διότι η καταστροφή της πρωτογενούς παραγωγής θα συμπαρασύρει ένα μεγάλο κύκλο επιχειρήσεων, (μεταποιητικές, εμποριίας εισροών και εφοδίων, φυτωρίων, μεταφορικών κλπ.) που οφείλουν το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου εργασιών τους στην αγροτική παραγωγή, επισημαίνοντας την ανάγκη υιοθέτησης ενός συνολικού προγράμματος παρέμβασης για το σύνολο της τοπικής αγροτικής οικονομίας όπως έγινε στην περίπτωση του Ιανού. Αυτό σημαίνει: την ταχύτατη καταβολή των αποζημιώσεων μέχρι το τελευταίο ευρώ, χορήγηση προκαταβολών με 5€/ δέντρο, αποζημιώσεις στο 100% της ζημιάς και επιπλέον απαλλαγή των αγροτών από τα εκτιμητικά τέλη καθώς και συμψηφισμό των ασφαλιστικών εισφορών τους έναντι των  αποζημιώσεων  που είναι να λαμβάνουν, εφάπαξ επιχορηγήσεις, ευνοϊκές τραπεζικές ρυθμίσεις (δόσεις, μείωση επιτοκίων κλπ) για τα χρέη των συνεταιρισμών, υλοποίηση προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης εργαζομένων (ΛΑΕΚ) για τους απασχολούμενους στον αγροτικό τομέα κ.λπ.

Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Οικονόμου, μολονότι αναγνώρισε το μέγεθος της καταστροφής χαρακτηρίζοντας την κατάσταση ως πρωτόγνωρη, δεν προέβη παρά σε γενικόλογες αναφορές για το χρόνο καταβολής των αποζημιώσεων,  εκτιμώντας ότι αυτό προσδιορίζεται χρονικά περίπου τότε που οι αγρότες θα ελάμβαναν τα χρήματα από την εμπορική διαχείριση της παραγωγής τους ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΚΑΝΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΜΙΚΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΕΣ.

Η κ. Τζάκρη τόνισε στην δευτερολογία της πως «αν μείνουμε μόνο στην συνήθεις διαδικασίες του ΕΛΓΑ όχι μόνο δεν μιλάμε για αποζημιώσεις τύπου ΙΑΝΟΣ, όπως μας έταζαν οι τοπικοί βουλευτές της ΝΔ, αλλά για την συνήθη διαδικασία των αποζημιώσεων που σημαίνει πληρωμή των  αποζημιώσεων τον Μάρτιο του 2022, γεγονός που αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση ουδόλως έχει αντιληφθεί την έκτακτη ανάγκη στην οποία έχει βρεθεί η Πέλλα και η Ημαθία και έχει εγκαταλείψει τους παραγωγούς στο έλεός τους».

Η κ. Τζάκρη κλείνοντας την παρέμβασή της αναφέρθηκε και στην ανάγκη της αναδιάρθρωσης της καλλιέργειας της ροδακινιάς από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης για ένα πιο βιώσιμου, καινοτόμο και φιλοπεριβαλλοντικό παραγωγικό μοντέλο στις περιοχές της Πέλλας και της Ημαθίας καθώς και στα μέτρα ενεργητικής προστασίας (αντιχαλαζιακά δίχτυα, ανεμομείκτες, συστήματα τεχνητής βροχής κλπ) από τους πόρους του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, ως βασικά εργαλεία αντιμετώπισης των ακραίων καιρικών φαινομένων που, εξαιτίας της όξυνσης του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, δημιουργούν τεράστιες ζημιές στις καλλιέργειες.-

Το  πλήρες κείμενο της πρωτολογίας και της δευτερολογίας έχει ως εξής:

«Κύριε Υπουργέ,

Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν στις 24, 25 και 26 Μαρτίου αγγίζοντας τους -4^oC και ο παγετός της 8^ης και 9^ης και 10^ης Απριλίου προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στην παραγωγή στην δενδροκαλλιέργεια στο Νομό Πέλλας. Ροδάκινα (συμπύρηνα και επιτραπέζια),  νεκταρίνια, βερίκοκα, κεράσια, δαμάσκηνα, αμύγδαλα και άλλα πυρηνόκαρπα έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. 

Η έκταση και το μέγεθος της καταστροφής, που έχει εκμηδενίσει την παραγωγή έχει προκαλέσει απερίγραπτη απόγνωση στους αγρότες και τις οικογένειές τους τους, καθώς  είναι σίγουρο ότι θα αντιμετωπίσουν σοβαρότατα προβλήματα  επιβίωσής. Το φαινόμενο αυτό συνέβη σε μια χρονική στιγμή  που είχαν ολοκληρώσει το μεγαλύτερο τμήμα των καλλιεργητικών εργασιών και προσδοκούσαν σε μια οικονομική «ανάσα» με την έναρξη της συγκομιδής της παραγωγής τους.

Στην Πέλλα η τοπική οικονομία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αγροτική παραγωγή.

Αυτό όπως καταλαβαίνετε θα οδηγήσει  στην κατάρρευση της τοπικής οικονομίας διότι μαζί με τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας θα υποστεί οικονομική ζημιά ένας μεγάλος κύκλος επιχειρήσεων, (μεταποιητικές, εμπορίας  εισροών και εφοδίων, φυτωρίων, μεταφορικές κλπ.) που οφείλουν το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου εργασιών τους στην αγροτική παραγωγή.

Κύριε Υπουργέ,

Γνωρίζετε ότι ο αγροτικός τομέας τα τελευταία χρόνια βρίσκεται συνεχώς σε κρίση, εξατίας

•  των χαμηλών τιμών που απολαμβάνουν τα αγροτικά προϊόντα στην αγορά [για διάφορους λόγους],
• των  φυσικών καταστροφών που συμβαίνουν στις παραγωγές σχεδόν κάθε χρόνο λόγω της όξυνσης του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και
•  της πρωτοφανούς υγειονομική κρίση της covid-19 που έχει επιφέρει μεγάλες δυσκολίες σε οικονομικό επίπεδο (με τον σχεδόν μηδενικό τουρισμό, την κλειστή εστίαση, την ανεργία, κλπ,  καταλαβαίνετε την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα.

Και ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος του ΕΛΓΑ και οι τοπικοί βουλευτές της ΝΔ μιλούν για αποζημιώσεις  «τύπου ΙΑΝΟΥ»  για να αντιμετωπιστεί η έκτακτη κατάσταση που έχει προκύψει στην Πέλλα. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό  κ. Υπουργέ

Σημαίνει ταχύτατη καταβολή των αποζημιώσεων. Για να συμβεί αυτό, πρώτα από όλα πρέπει ο ΕΛΓΑ να ενισχυθεί με το αναγκαίο ανθρώπινο δυναμικό ώστε το εκτιμητικό έργο να προχωρήσει απρόσκοπτα και να μην τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις που επιφέρουν συνεχώς καθυστερήσεις που ουσιαστικά βλάπτουν οικονομικά τους παραγωγούς. Ακούσαμε για 160 προσλήψεις προσωπικού. Μιλάμε όμως για έναν υπερβολικά μεγάλο αριθμό δηλώσεων. Οι ζημιές φέτος είναι μεγάλες από τη Φλώρινα μέχρι τη Μεσσηνία. Πότε θα εξεταστούν όταν για παράδειγμα το Υποκατάστημα του ΕΛΓΑ στην Βέροια έχει προσλάβει 24 εκτιμητές-γεωπόνους, όταν χρειάζεται άλλους 50, καταρχάς τουλάχιστον.

• Ο ΕΛΓΑ πρέπει να προχωρήσει στη χορήγηση των προκαταβολών ανά  δέντρο έναντι των αποζημιώσεων που έχουν να λαμβάνουν οι παραγωγοί λόγω ζημιών στις καλλιέργειές τους από τον παγετό, ώστε να αντιμετωπίσουν τις αναγκαίες τρέχουσες δαπάνες. Οι αγρότες το έχουν ανάγκη όσο ποτέ.
• Οι παραγωγοί να αποζημιωθούν στο 100% της ζημιάς.
• Να απαλλαγούν οι αγρότες από τα εκτιμητικά τέλη καθώς και να συμψηφιστούν οι ασφαλιστικές  εισφορές έναντι των  αποζημιώσεων  που είναι να λαμβάνουν οι παραγωγοί.
• Να υπάρξουν ευνοϊκές τραπεζικές ρυθμίσεις για τα χρέη των συνεταιρισμών, (με αύξηση των δόσεων, μείωση επιτοκίων κ.λπ.)
• Να υλοποιηθούν προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης εργαζομένων (ΛΑΕΚ) για τους απασχολούμενους στον αγροτικό τομέα κ.λπ.

Απαιτείται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο παρέμβασης και όχι κάποιες αποσπασματικές αποζημιώσεις.

Επίσης,  επειδή παρόμοια αντίξοα φαινόμενα έχουν πλήξει και άλλα κράτη μέλη όπως την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ισπανία, έγιναν εκ μέρους του Υπουργείου οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να υπάρξει ένα κοινό αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε και ενωσιακούς πόρους;

Έχετε προχωρήσει σε ένα τέτοιο αίτημα;

Δευτερολογία

Κύριε Υπουργέ,

Εγώ σήμερα σας μεταφέρω την απόγνωση των αγροτών στην Πέλλα.  Και εσείς αντί να προβείτε σε εξειδίκευση των μέτρων,  όπως είχαν δεσμευτεεί όλοι όσοι επισκέφτηκαν την Πέλλα να πράξουν μετά την 15^η Μαϊού, δηλαδή μετά την οριστικοποίηση της εικόνας των ζημιών, περιοριστήκατε σε γιενικόλογες διαπιστώσεις που είναι γνωστές σε όλους. Όμως αν μείνουμε μόνο στην συνήθεις διαδικασίες του ΕΛΓΑ, όχι μόνο δεν μιλάμε για αποζημιώσεις τύπου ΙΑΝΟΣ, όπως μας έταζαν οι τοπικοί βουλευτές της ΝΔ, αλλά για την συνήθη διαδικασία των αποζημιώσεων που σημαίνει πληρωμή των  αποζημιώσεων τον Μάρτιο του 2022, γεγονός που αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση ουδόλως έχει αντιληφθεί την έκτακτη ανάγκη στην οποία έχει βρεθεί η Πέλλα και η Ημαθία και έχει εγκαταλείψει τους παραγωγούς στο έλεός τους.

Η χορήγηση των προκαταβολών πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατόν. Πείτε μου πότε  προβλέπετε να δοθούν και σε ύψος θα είναι αυτές:  Αν η χορήγηση προκαταβολών [όπως είπε ο κ. Λυκουρέντζος] γίνει με βάση τα στοιχεία του ΟΣΔΕ 2021, αυτό σημαίνει  ότι εφόσον το σύστημα του ΟΣΔΕ κλείνει στις 15-6-2021 και για ένα μήνα, δηλαδή μέχρι τις 15-7-2021 γίνονται οι διορθώσεις ότι  μπορούν να καταβληθούν οι προκαταβολές από τις 15 Ιουλίου και μετά, εφόσον βέβαια προεττοιμαστούν οι υπηρεσίες του Υπουργείου και ο ΕΛΓΑ για την καταβολή των προκαταβολών. Τώρα όσον αφορά το ύψος αυτών προκειμένου να καταφέρουν οι αγρότες να προβούν και στις αναγκαίες καλλιεργητικές εργασίες που απαιτούνται για την διάσωση του φυτικού κεφαλαίου της δενδροκαλλιέργειας και να ανταποκριθούν και στις δαπάνες διαβίωσης των οικογενειών τους θα πρέπει να κυμανθούν στα 5 ευρώ το δέντρο και με δεδομένο ότι σ’ ένα στρέμμα με ροδάκινα υπάρχουν 40 δέντρα θα πρέπει να καταβληθούν προκαταβολές που να φτάνουν τα 200^ε ευρώ το στρέμμα κατ’ ελάχιστον.  Αυτό θα βοηθήσει να ανταποκριθούν εν μέρει στις υποχρεώσεις τους.

Οι παραγωγοί πρέπει να αποζημιωθούν στο 100% της ζημίας.

Να απαλλαγούν οι αγρότες από τα εκτιμητικά τέλη καθώς και να συμψηφιστούν οι ασφαλιστικές  εισφορές έναντι των  αποζημιώσεων  που είναι να λαμβάνουν οι παραγωγοί.

Αυτά είναι κάποια από τα μέτρα που πραγματικά θα βοηθήσουν, θα αμβλύνουν μερικώς τα προβλήματα.

Η περιοχή έχει ανάγκη από ένα ολιστικό σχέδιο παρέμβασης και μάλιστα άμεσα.

Και κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ και σε κάποια άλλα θέματα:   

Τάσσομαι σφόδα υπέρ της αναδιάρθρωσης της καλλιέργειας του ροδάκιινου. Είναι ίσως η πιο κατάλληλη στιγμή να υλοποιηθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα πρωτίστως των επιτραπέζιων ποικιλιών και σε δεύτερο βαθμό των συμπύρηνων. Ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης της ροδακινοκαλλιέργειας με νέες δυναμικές καλλιέργειες και ποικιλίες σε συνδυασμό με το γραμμικό σύστημα διαμόρφωσης (παλμέτα), αποδεδειγμένα θα οδηγήσει και σε μείωση κατά 20 - 30% των εισροών (φυτοφάρμακα και λιπάσματα) και κατανάλωσης νερού κάτι  που θα εκσυγχρονίσει και θα εξορθολογίσει την τοπική παραγωγή. Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης είναι ίσως η τελευταία μας ευκαιρία να γίνει κάτι τέτοιο. Μου απαντήσε ήδη ο Υπουργός σε Ερώτηση που κατέθεσα ότι στο ετήσιο πρόγραμμα του Υπουργείου για το 2021 υπάρχουν 350 εκ. € για την αναδιάρθρωση καλλιεργειών. Δεν έχετε ξεκαθαρίσει όμως αν το ποσό των 350 εκ. €. θα κατευθυνθεί στην αναδιάρθρωση της ροδακινιάς ή πρόκειται να συμπεριληφθούν και άλλες καλλιέργειες και σε ποιο ποσοστό. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η σχετική διαβούλευση, η μελέτη, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του προγράμματος, το οποίο είναι εξαιρετικά αναγκαίο για να δημιουργηθεί  ένα βιώσιμο, καινοτόμο και πιο φιλοπεριβαλλοντικό παραγωγικό μοντέλο στις περιοχές της Πέλλας και της Ημαθίας. Και επειδή πρόκειται για πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης σημαίνει ότι ο χρόνος πιέζει.

Παράλληλα πρέπει να ξεκινήσει μια συζήτηση για να βρούμε τρόπους αντιμετώπισης όσο αυτό είναι δυνατόν, των αντίξοων καιρικών συνθηκών που τόσα προβλήματα δημιουργούν όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια. Μέσα από τους πόρους του επόμενου ΠΑΑ και στη βάση ανάλυσης κινδύνου πρέπει να υλοποιηθούν προγράμματα ενεργητικής προστασίας των καλλιεργειών (αντιχαλαζιακά δίχτυα, ανεμομείκτες, συστήματα τεχνητής βροχής κλπ) και να επιδοτηθούν στο 100% μέσα από τα προγράμματα των Ο.Π.»