Κατάρρευση ελληνικών εξαγωγών στην Κίνα από ελπιδοφόροι παίκτες... σε απόντες
Η επιστροφή της Αυστραλίας στην κορυφή των εξαγωγών κρασιού προς την Κίνα σηματοδοτεί μια σαφή επαναφορά των ισορροπιών στην παγκόσμια αγορά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του UN Comtrade , οι εξαγωγές αυστραλιανού κρασιού στην ηπειρωτική Κίνα ανήλθαν στα 587,54 εκατ. δολάρια για το 2024, μετά από μια μακρά περίοδο εντάσεων, υψηλών δασμών και σχεδόν ολικής αποχώρησης από την αγορά. Η τάση αυτή αποτυπώνει όχι μόνο την πολιτική προσέγγιση Πεκίνου-Καμπέρας, αλλά και τη δυναμική επιστροφή ενός brand που είχε παγιωθεί για χρόνια στις προτιμήσεις των Κινέζων καταναλωτών.
Από την άλλη πλευρά, η Χιλή παραμένει πρώτη σε όγκο, εξάγοντας 93,93 εκατομμύρια λίτρα, αριθμός που επιβεβαιώνει τη θέση της ως βασικού τροφοδότη της κινεζικής μαζικής αγοράς. Η μέση τιμή ανά λίτρο, ωστόσο, δεν ξεπερνά τα 1,90 δολάρια, ενδεικτική του προφίλ φθηνών κρασιών που έχουν κυρίως στόχο την ευρεία κατανάλωση και όχι την προστιθέμενη αξία.
Τρίτη στην κατάταξη σε αξία έρχεται η Γαλλία με 493,28 εκατ. δολάρια, και μέση τιμή 9,49 δολάρια το λίτρο, επιβεβαιώνοντας τη σταθερή υπεροχή της στο premium τμήμα της αγοράς. Παρά τον μικρότερο όγκο, οι ΗΠΑ κατέχουν την υψηλότερη τιμή ανά λίτρο (10,36 δολάρια), ενώ αντίστοιχη εικόνα καταγράφεται και για τη Νέα Ζηλανδία, με τιμή στα 10 δολάρια ανά λίτρο. Η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία διατηρούν σταθερή παρουσία, με τις δύο πρώτες να κινούνται κυρίως σε μεσαίες τιμολογιακές κατηγορίες.
Η συνολική αγορά εισαγόμενου κρασιού στην Κίνα το 2024 διαμορφώθηκε σε 1,59 δισ. δολάρια, με συνολικό όγκο 282,75 εκατ. λίτρα και μέση τιμή 5,63 δολάρια ανά λίτρο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η θέση μικρότερων χωρών όπως ο Καναδάς και η Ελβετία, που με εξαγωγές κάτω από 0,3 εκατ. λίτρα η καθεμία, πέτυχαν τις υψηλότερες τιμές ανά λίτρο (18,18 και 19,98 δολάρια αντίστοιχα).
Η Ελλάδα εκτός πίνακα – κατάρρευση εξαγωγών με βάση τα στοιχεία Eurostat. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα καταγράφει τη μεγαλύτερη πτώση στις εξαγωγές κρασιού προς την Κίνα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία της Eurostat, οι εξαγωγές ελληνικού κρασιού προς την ηπειρωτική Κίνα υποχώρησαν κατά 76% σε αξία και 75% σε όγκο το διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2024, σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό εννεάμηνο. Πρόκειται για τη χειρότερη επίδοση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες, ξεπερνώντας ακόμα και την Ουγγαρία (-55%), την Πορτογαλία (-22%), τη Γαλλία (-13%) και την Ιταλία (-11%).
Παρά τις χαμηλές επιδόσεις, η Ελλάδα είχε καταγράψει αξιοσημείωτη άνοδο τα προηγούμενα έτη, με εξαγωγές συνολικής αξίας 84,83 εκατ. ευρώ το 2021 – αυξημένες κατά 17% σε σχέση με το 2020. Ωστόσο, η έλλειψη σταθερής στρατηγικής διείσδυσης, η υποτονική παρουσία σε διεθνείς εκθέσεις και το αδύναμο branding στις αγορές της Ασίας άφησαν το ελληνικό κρασί ευάλωτο στον διεθνή ανταγωνισμό. Η αγορά της Κίνας είχε αρχίσει να εμφανίζει ανοίγματα και προς ετικέτες Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), όπου η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά περιθώρια αξιοποίησης.
Η κατάρρευση αυτή επαναφέρει στο προσκήνιο την ανάγκη επανασχεδιασμού της εξαγωγικής πολιτικής του ελληνικού οίνου προς την Ασία. Χωρίς επενδύσεις στην ταυτότητα, στις διανομές και στην ψηφιακή προβολή, το ελληνικό κρασί κινδυνεύει να μείνει εκτός του νέου γεωοικονομικού χάρτη που διαμορφώνεται στην παγκόσμια κατανάλωση.
Καθώς η Κίνα επανακάμπτει, τόσο πολιτικά όσο και εμπορικά, με σταθερή αύξηση της μεσαίας τάξης και ζήτηση για αυθεντικά, premium προϊόντα, χώρες με μακροπρόθεσμο όραμα και εδραιωμένες στρατηγικές θα είναι εκείνες που θα διασφαλίσουν μερίδιο από την πίτα των επόμενων δεκαετιών. Η Ελλάδα οφείλει να αποφασίσει αν θέλει να είναι ανάμεσά τους.