Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται - Από 25% έως 40% οι δασμοί
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απειλεί με σημαντική αύξηση των δασμών σε επτά εμπορικούς εταίρους σε Ασία, Αφρική και Ευρώπη – από χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο έως βασικούς πολιτικούς συμμάχους – καθώς συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες ενόψει της νέας προθεσμίας της 1ης Αυγούστου.
Σε τυποποιημένες επιστολές μιάμισης σελίδας που ανάρτησε τη Δευτέρα στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ απείλησε την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα – δύο από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ – με δασμούς ύψους 25%, ποσοστό που προσεγγίζει τους «αντισταθμιστικούς» δασμούς που είχε επιβάλει προσωρινά τον Απρίλιο. Άλλες επιστολές απεστάλησαν σε ποικιλία χωρών — μεταξύ αυτών η Μιανμάρ, η Νότια Αφρική, το Καζακστάν, η Μαλαισία και το Λάος — με δασμούς που κυμαίνονται μεταξύ 25% και 40%.
Ο Τραμπ παρουσίασε αργότερα και άλλες επιστολές προς αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπου προβλέπονται νέοι δασμοί από 25% έως 36%, συμπεριλαμβανομένων των: Ταϊλάνδη, Καμπότζη, Σερβία, Μπαγκλαντές, Ινδονησία, Τυνησία και Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Από αυτό το σύνολο, μόνο ο δασμός 36% της Καμπότζης είναι αξιοσημείωτα χαμηλότερος από το αρχικό 49% που είχε επιβάλει συνολικά τον Απρίλιο.
Οι επιστολές επεκτείνουν επίσης την ημερομηνία εφαρμογής των δασμών – από τις 9 Ιουλίου στην 1η Αυγούστου – ώστε να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, καθώς η κυβέρνηση ασκεί πιέσεις στις χώρες να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να ενισχύσουν τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων από τις ΗΠΑ.
«Σας προσκαλούμε να συμμετάσχετε στη μοναδική Οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών, την Νο 1 Αγορά στον Κόσμο, με διαφορά», έγραψε ο Τραμπ στις επιστολές.
Ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, υπό καθεστώς ανωνυμίας, ανέφερε ότι οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης πιστεύουν πως «δεν έχουν λάβει ουσιαστική ανταπόκριση» από τις χώρες στις οποίες εστάλησαν οι επιστολές. Παρότι η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία συμμετέχουν σε εντατικές διαπραγματεύσεις με τον Λευκό Οίκο επί μήνες, οι συνομιλίες έχουν σταματήσει λόγω άρνησης των δύο χωρών να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να ενισχύσουν τις γεωργικές εισαγωγές, μεταξύ άλλων απαιτήσεων. Άλλες χώρες, όπως η Μαλαισία, φέρεται να επιδιώκουν μεγαλύτερη εμπλοκή της αμερικανικής πλευράς, προσφέροντας αύξηση αγορών αμερικανικών προϊόντων.
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, επιβεβαίωσε το απόγευμα της Δευτέρας ότι ο πρόεδρος θα μεταθέσει επίσημα την προθεσμία της 9ης Ιουλίου για την επιβολή των «αντισταθμιστικών» δασμών σε περίπου 60 εμπορικούς εταίρους, αφού τους είχε επιβάλει στις 9 Απριλίου και έπειτα τους ανέστειλε για να υπάρξει περιθώριο διαπραγμάτευσης.
Η νέα προθεσμία της 1ης Αυγούστου δίνει σχεδόν τέσσερις επιπλέον εβδομάδες στις χώρες να καταλήξουν σε συμφωνία. Η Λέβιτ ανέφερε στους δημοσιογράφους ότι περίπου 12 χώρες θα λάβουν επιστολές σήμερα και «θα σταλούν και άλλες τις επόμενες ημέρες». Πρόσθεσε επίσης ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι «κοντά» στην ολοκλήρωση πρόσθετων συμφωνιών μέσα στην εβδομάδα, με την τελική απόφαση να ανήκει στον πρόεδρο.
Στις επιστολές προς την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, ο Τραμπ αναφέρει ότι «ίσως εξετάσει την αναπροσαρμογή της επιστολής» εφόσον οι χώρες ανοίξουν περαιτέρω τις αγορές τους στα αμερικανικά προϊόντα και περιορίσουν τους δασμούς και τα μη δασμολογικά εμπόδια.
Οι επιστολές περιείχαν και μια προειδοποίηση: Αν κάποια από τις χώρες επιχειρήσει να επιβάλει αντίποινα, ο Τραμπ θα προσθέσει ισόποσο ποσοστό στον ήδη προτεινόμενο δασμό 25% για τις εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ.
Οι χρηματιστηριακές αγορές κινήθηκαν πτωτικά τη Δευτέρα και οι δείκτες Dow, S&P 500 και Nasdaq υποχώρησαν ελαφρώς μόλις δημοσιεύτηκαν οι επιστολές στο Truth Social – ένδειξη ότι η Wall Street φοβάται εκ νέου εμπορικό πόλεμο, αντί για σειρά διμερών συμφωνιών. Ο Τραμπ είχε αρχικά θέσει την ημερομηνία εφαρμογής των «αντισταθμιστικών» δασμών για τις 9 Απριλίου, αλλά την ανέβαλε για 90 ημέρες μετά την απότομη πτώση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και των αγορών.
Ο Τραμπ διευκρίνισε ότι οι εν λόγω δασμοί είναι ξεχωριστοί από οποιουσδήποτε «τομεακούς» δασμούς ενδέχεται να επιβληθούν. Αυτό φαίνεται να αφορά τα ήδη επιβληθέντα τέλη σε αυτοκίνητα, εξαρτήματα, χάλυβα και αλουμίνιο βάσει του Άρθρου 232 του Νόμου για την Επέκταση του Εμπορίου του 1962, που παρέχει στον πρόεδρο ευρεία εξουσία για την επιβολή περιορισμών εισαγωγών με βάση την εθνική ασφάλεια.
Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα είναι σημαντικοί εξαγωγείς αυτοκινήτων και χάλυβα στις ΗΠΑ και επιδιώκουν ανακούφιση από αυτούς τους δασμούς. Ο Τραμπ απειλεί επίσης με νέους δασμούς βάσει του Άρθρου 232 σε επτά ακόμη τομείς: φαρμακευτικά προϊόντα, ημιαγωγούς, χαλκό, αεροσκάφη και κινητήρες jet, ξυλεία, φορτηγά και κρίσιμα ορυκτά.
Σε ερώτηση για τις εν εξελίξει έρευνες, η Λέβιτ δήλωσε τη Δευτέρα ότι δεν υπάρχει ενημέρωση για το πότε θα ανακοινωθούν νέοι δασμοί.
«Θα λάβουν τις επιστολές σοβαρά, γιατί έχουν λάβει τον πρόεδρο σοβαρά», είπε η Λέβιτ, όταν ρωτήθηκε εάν οι χώρες θα εξακολουθήσουν να διαπραγματεύονται, δεδομένων των συνεχών αλλαγών στις προθεσμίες.
Κανένα από τα υπουργεία Εξωτερικών της Ιαπωνίας ή της Νότιας Κορέας δεν είχε ειδοποιηθεί πριν από την ανάρτηση του προέδρου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι επρόκειτο να λάβει επιστολή, σύμφωνα με διπλωμάτη και πηγή με γνώση του χρονοδιαγράμματος. Ήταν περίπου 1 π.μ. τοπική ώρα σε Σεούλ και Τόκιο όταν δημοσιεύτηκαν οι επιστολές.
Εκπρόσωποι των χωρών που έλαβαν επιστολή τη Δευτέρα δεν απάντησαν άμεσα σε αιτήματα σχολιασμού.
Ένας Ασιάτης διπλωμάτης που συνεργάζεται με διαπραγματευτές της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας εξέφρασε αβεβαιότητα για το περιεχόμενο και το χρονοδιάγραμμα των επιστολών: «Αλλάζει αυτά που λέει, καθημερινά – κάποιες φορές εβδομαδιαίως».
Οι επιστολές επίσης δεν παρέχουν καμία εγγύηση για τις χώρες που αναζητούν διαβεβαιώσεις πως οι συμφωνίες που θα συναφθούν θα είναι μακροχρόνιες. Ο Τραμπ έγραψε ότι οι δασμοί σε Ιαπωνία και Νότια Κορέα «ενδέχεται να αναθεωρηθούν προς τα πάνω ή προς τα κάτω, ανάλογα με τη σχέση μας με τη χώρα σας».
Ο Τραμπ δήλωσε πως οι δασμοί επιβάλλονται για να μειωθούν τα «επίμονα» ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο με τις δύο χώρες – δηλαδή οι εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ υπερβαίνουν τις εισαγωγές από αυτές. Ο πρώην πρόεδρος απέδωσε αυτό το γεγονός στους δασμούς και τα εμπόδια που επιβάλλουν η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Ωστόσο, οι περισσότεροι οικονομολόγοι διαφωνούν, τονίζοντας ότι μακροοικονομικοί παράγοντες, όπως τα ποσοστά αποταμίευσης, παίζουν σημαντικότερο ρόλο στο συνολικό εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ.
Τα διμερή εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ με την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα ανήλθαν πέρυσι σε 68,5 δισ. δολάρια και 66 δισ. δολάρια αντίστοιχα – τα έβδομο και όγδοο μεγαλύτερα παγκοσμίως.
«Η καθυστέρηση δείχνει ότι η κυβέρνηση είναι πρόθυμη να αφιερώσει τον απαραίτητο χρόνο για να διαπραγματευτεί, αντί να βιαστεί να συνάψει επιφανειακές συμφωνίες πριν την αυτοεπιβληθείσα προθεσμία της 9ης Ιουλίου. Αυτό είναι θετικό», δήλωσε ο Πάτρικ Τσίλντρες, πρώην νομικός σύμβουλος του USTR επί Τραμπ. «Αν υπέγραφαν πρόχειρες συμφωνίες, θα προκαλούσαν περισσότερα ερωτήματα απ’ ό,τι απαντήσεις».