Καλά τα αποτελέσματα για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες
Οι εμπειρογνώμονες των ομάδων εργασίας Copa και Cogeca για τα δημητριακά, τους ελαιούχους σπόρους και τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες προβλέπουν μια μέτρια βελτίωση για τα δημητριακά της ΕΕ το 2025, μια άνιση αλλά σχετικά σταθερή χρονιά για τους ελαιούχους σπόρους και ένα θετικό αποτέλεσμα για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες παρά τη μείωση της στρεμματικής έκτασης. Ωστόσο, η συνολική κατάσταση εξακολουθεί να εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες και οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές.
Η παραγωγή δημητριακών της ΕΕ-27 προβλέπεται να φθάσει τα 275,2 εκατομμύρια τόνους το 2025, αυξημένη κατά 6,9% σε σχέση με το 2024. Η ανάκαμψη αυτή οφείλεται στην αύξηση της σπαρμένης έκτασης κατά 2,2% και στη βελτίωση των αποδόσεων κατά 4,6%. Μετά από ένα δύσκολο 2024, οι κύριες καλλιέργειες σιτηρών παρουσιάζουν σημάδια ανάκαμψης: η παραγωγή μαλακού σιταριού αναμένεται να αυξηθεί κατά 9,6%, του κριθαριού κατά 9,2% και του αραβοσίτου κατά 4,7%, όλα υποστηριζόμενα από βελτιωμένες συνθήκες απόδοσης. Το σκληρό σιτάρι, ωστόσο, αντιμετωπίζει απότομη μείωση κατά 32% λόγω σημαντικά χαμηλότερων αποδόσεων (-33,7%).
Μεταξύ των άλλων σιτηρών, το τριτικάλε (+7,4%), η βρώμη (+6,4%) και η σίκαλη (+2,8%) θα καταγράψουν επίσης αύξηση της παραγωγής. Αντίθετα, το σόργο αντιμετωπίζει σημαντική μείωση (-19,9%) λόγω της απότομης μείωσης των στρεμματικών εκτάσεων (-31,1%).
Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι, ενώ η συγκομιδή σιτηρών το 2025 αποτελεί σαφή βελτίωση σε σχέση με το 2024 και βρίσκεται κοντά στο μέσο όρο της πενταετούς περικοπής (276,6 εκατ. τόνοι), ο ίδιος ο μέσος όρος αντανακλά μια περίοδο συγκομιδών κάτω του μέσου όρου.
Όσον αφορά τους ελαιούχους σπόρους, οι προοπτικές για το 2025 είναι σχετικά σταθερές, με προβλεπόμενη συνολική παραγωγή 31,1 εκατομμυρίων τόνων στην ΕΕ-27, που αντιπροσωπεύει μικρή μείωση κατά 0,8% σε σύγκριση με το 2024. Η συνολική έκταση ελαιούχων σπόρων αυξάνεται ελαφρώς κατά 0,5%, ενώ οι αποδόσεις αναμένεται να παραμείνουν αρκετά σταθερές, με μείωση 1,3%. Η μικρή αύξηση της παραγωγής ελαιοκράμβης (+0,1%) αντισταθμίζεται από τη μείωση της παραγωγής ηλίανθου (-4,5%), κυρίως λόγω των χαμηλότερων αποδόσεων.
Αντίθετα, η παραγωγή σόγιας αναμένεται να αυξηθεί κατά 5,9%, λόγω τόσο της αύξησης της έκτασης όσο και των βελτιωμένων αποδόσεων. Οι εξελίξεις ανά χώρα παρουσιάζουν μικτές τάσεις, με ορισμένες περιοχές να επωφελούνται από τις ευνοϊκές συνθήκες της πρώιμης άνοιξης, ενώ άλλες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν επίμονα ελλείμματα εδαφικής υγρασίας και ασταθείς αγορές εισροών.
Οι πρωτεϊνούχες καλλιέργειες προσφέρουν τα πιο θετικά αποτελέσματα στις φετινές προοπτικές. Παρά τη μείωση της συνολικής έκτασης κατά -3%, η παραγωγή της ΕΕ-27 αναμένεται να φθάσει τα 3,82 εκατομμύρια τόνους, σημειώνοντας ισχυρή αύξηση κατά +8% σε σύγκριση με το 2024.
Η αύξηση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη βελτίωση των αποδόσεων, ιδίως για τα μπιζέλια (+21%) και τα φασόλια (+11%). Η παραγωγή λούπινου, ωστόσο, μειώνεται σημαντικά (-66%) λόγω της μείωσης τόσο της έκτασης όσο και των αποδόσεων.
Είναι σημαντικό να παρακολουθούνται στενά οι συνθήκες καλλιέργειας σε όλα τα κράτη μέλη, καθώς οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές για την τελική έκβαση της συγκομιδής του 2025.