Έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών προειδοποιεί για μια «σιωπηλή κρίση» που απειλεί τη γεωργική παραγωγικότητα και τα οικοσυστήματα παγκοσμίως
Περίπου 1,7 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές όπου οι αποδόσεις των καλλιεργειών μειώνονται λόγω της υποβάθμισης του εδάφους που προκαλείται από τον άνθρωπο, σύμφωνα με την έκθεση Η Κατάσταση της Διατροφής και της Γεωργίας (SOFA) του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO).
Στην έκθεση, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, ο οργανισμός προειδοποιεί ότι πρόκειται για «μια εκτεταμένη και σιωπηλή κρίση που υπονομεύει την αγροτική παραγωγικότητα και απειλεί την υγεία των οικοσυστημάτων σε όλο τον κόσμο».
Οι συνέπειες της υποβάθμισης του εδάφους επηρεάζουν περίπου 1,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως που ζουν σε περιοχές όπου οι γεωργικές αποδόσεις έχουν μειωθεί κατά 10%.
«Από αυτούς, 47 εκατομμύρια είναι παιδιά κάτω των 5 ετών που πάσχουν από καθυστέρηση στην ανάπτυξη», προστίθεται στην έκθεση.
Σύμφωνα με το έγγραφο, «οι ασιατικές χώρες είναι οι πιο πληγείσες, τόσο λόγω του συσσωρευμένου χρέους υποβάθμισης όσο και της υψηλής πυκνότητας του πληθυσμού τους».
Επισημαίνεται επίσης ότι «η υποβάθμιση του εδάφους δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντικό πρόβλημα, αλλά επηρεάζει τη γεωργική παραγωγικότητα, τα αγροτικά μέσα διαβίωσης και την επισιτιστική ασφάλεια».
«Για να αξιοποιήσουμε αυτές τις ευκαιρίες, πρέπει να δράσουμε αποφασιστικά. Η βιώσιμη διαχείριση της γης απαιτεί ευνοϊκά περιβάλλοντα που να υποστηρίζουν τη μακροπρόθεσμη επένδυση, την καινοτομία και την κοινή ευθύνη», τονίζει στην έκθεση ο γενικός διευθυντής της FAO, Κου Ντονγκιού.
Η FAO ορίζει την υποβάθμιση της γης «ως μια μακροχρόνια μείωση της ικανότητας του εδάφους να παρέχει βασικές οικοσυστημικές λειτουργίες και υπηρεσίες».
Οι αιτίες αυτής της υποβάθμισης, όπως εξηγεί, είναι ένας συνδυασμός παραγόντων που «περιλαμβάνουν φυσικές αιτίες, όπως η διάβρωση και η αλατότητα του εδάφους», αλλά και ανθρώπινες δραστηριότητες «που καθίστανται ολοένα και πιο κυρίαρχες», όπως «η αποψίλωση των δασών, η υπερβόσκηση και οι μη βιώσιμες γεωργικές και αρδευτικές πρακτικές».
Η FAO εξηγεί ότι η εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών, «όπως η αμειψισπορά και η χρήση φυτών κάλυψης για τη διατήρηση της υγείας του εδάφους, τη μείωση της διάβρωσης και τη συμβολή στη βιοποικιλότητα», θα μπορούσε να αποκαταστήσει την παραγωγή σε επίπεδα ικανά να θρέψουν επιπλέον 154 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο.
«Αυτοί οι αριθμοί δεν είναι αφηρημένοι· αντιπροσωπεύουν πραγματικές ευκαιρίες για την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας, την αποσυμπίεση των φυσικών οικοσυστημάτων και την οικοδόμηση πιο ανθεκτικών αγροδιατροφικών συστημάτων», επισημαίνεται.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, η έκθεση SOFA 2025 «υποστηρίζει την ανάγκη για ολοκληρωμένες στρατηγικές χρήσης γης και πολιτικές παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων κανονιστικών μέτρων όπως οι έλεγχοι αποψίλωσης, τα προγράμματα κινήτρων και οι μηχανισμοί αιρεσιμότητας που συνδέουν τις επιδοτήσεις με περιβαλλοντικά αποτελέσματα».