Το νέο ESG πλαίσιο και η υπόσχεση διαφάνειας
Όπως μεταφέρουν ανώτατες πηγές που συμμετείχαν στις τελευταίες διαβουλεύσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να «ξαναγράψει από την αρχή» το SFDR, με στόχο να σταματήσει οριστικά η σύγχυση γύρω από το τι θεωρείται πραγματικά βιώσιμο προϊόν και τι όχι. Οι ίδιοι αξιωματούχοι μίλησαν για ένα πλαίσιο που «έχει κουραστεί από τους λάθος τίτλους και τα υπερβολικά claims» και πλέον χρειάζεται «καθαρή αρχιτεκτονική, χωρίς γκρίζες ζώνες».
Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν σε κλειστές συνεδριάσεις, η Κομισιόν προχωρά στη δημιουργία τριών νέων κατηγοριών προϊόντων, που θα λειτουργούν ως ενιαίος ευρωπαϊκός χάρτης για το τι μπορεί να αυτοχαρακτηρίζεται ως ESG. Οι κατηγορίες αυτές —Sustainable, Transition και ESG Basics— δεν είναι απλώς αλλαγές ορολογίας. «Θέλουμε οι διαχειριστές να πάρουν επιτέλους ξεκάθαρη θέση. Να ξέρουμε τι πουλάνε και με τι δεσμεύσεις», ανέφερε τεχνοκράτης της Επιτροπής.
Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο, που σύμφωνα με πηγές «δεν σηκώνει διαπραγμάτευση», είναι ότι κάθε προϊόν που επιλέγει μία από αυτές τις κατηγορίες θα πρέπει να διοχετεύει τουλάχιστον το 70% του χαρτοφυλακίου του στη στρατηγική που δηλώνει. «Αν λες ότι στηρίζεις βιώσιμα έργα, τότε πρέπει να το αποδεικνύεις στο χαρτοφυλάκιο όχι απλώς στο φυλλάδιο», ήταν η φράση που ακούστηκε από ευρωπαϊκό στέλεχος σε ενημερωτικό briefing.
Παράλληλα, η Επιτροπή προχωρά σε μια αλλαγή που στο παρασκήνιο χαρακτηρίστηκε «ανακούφιση για τη μισή αγορά»: την κατάργηση των υποχρεωτικών entity-level PAI disclosures για τη μεγάλη πλειονότητα των συμμετεχόντων. «Όλοι συμφωνούσαν ότι είχε γίνει υπερβολικά διογκωμένο και πρακτικά άχρηστο. Ήταν disclosure που κανείς δεν διάβαζε και πολλοί δυσκολεύονταν να παράγουν», εξήγησε άτομο που συμμετείχε στις τεχνικές διαπραγματεύσεις.
Την ίδια στιγμή, οι Βρυξέλλες θέλουν να βάλουν τέλος στη χαλαρή χρήση του όρου ESG. Όπως τόνισαν πηγές με γνώση των συζητήσεων, «η αγορά είχε ξεφύγει». Πλέον, μόνο προϊόντα που θα εντάσσονται επίσημα σε μία από τις τρεις κατηγορίες και θα τηρούν όλα τα κριτήρια θα μπορούν να χρησιμοποιούν ESG ορολογία σε τίτλους και marketing. Στόχος: να σταματήσει η «δημιουργική ελευθερία» που οδήγησε σε απώλεια εμπιστοσύνης από τους επενδυτές.
Στο παρασκήνιο, ωστόσο, έχουν αρχίσει ήδη οι συζητήσεις γύρω από το πώς θα διαμορφωθούν τα επόμενα πολιτικά βήματα. Κοινοτικές πηγές αναγνωρίζουν ότι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο υπάρχουν κράτη-μέλη που θα πιέσουν για χαλάρωση των κανόνων στο όνομα της ανταγωνιστικότητας. Άλλες κυβερνήσεις, πιο ευθυγραμμισμένες με τις αρχικές πράσινες φιλοδοξίες, επιμένουν ότι το νέο πλαίσιο «πρέπει να είναι ξεκάθαρο, αλλιώς θα βρεθούμε πάλι στο ίδιο σημείο».
Παρά τις διαφορές, όλοι όσοι συμμετείχαν στις συζητήσεις στις Βρυξέλλες αναγνωρίζουν ότι το νέο SFDR έχει ένα βασικό στόχο: να γίνει εργαλείο που να το εμπιστεύεται ο επενδυτής, χωρίς να χρειάζεται ειδικές γνώσεις για να καταλάβει τι αγοράζει. «Αν η χρηματοδότηση της μετάβασης είναι όντως ευρωπαϊκή προτεραιότητα, τότε πρέπει να ξεκινήσουμε από τα θεμέλια», σχολίασε χαρακτηριστικά ανώτερος κοινοτικός παράγοντας.
Όπως φαίνεται, τουλάχιστον αυτή τη φορά, οι Βρυξέλλες μιλούν με μεγαλύτερη σιγουριά «Δεν θέλουμε άλλο θόρυβο,θέλουμε καθαρούς κανόνες και καθαρές υποσχέσεις». Το πώς θα μεταφραστεί αυτό στο τελικό νομοθετικό κείμενο μένει να αποδειχθεί τους επόμενους μήνες.
Το SFDR είναι ένας ευρωπαϊκός κανονισμός που λέει στις τράπεζες, στα επενδυτικά ταμεία και στις ασφαλιστικές να λένε την αλήθεια για το πόσο «πράσινα» ή «βιώσιμα» είναι τα προϊόντα που πουλάνε.
Το ESG είναι ένας τρόπος να κρίνουμε μια εταιρεία όχι μόνο από τα οικονομικά της, αλλά και από το πώς συμπεριφέρεται.