Κατάρρευση παραγωγής σε βασικά σιτηρά και ελαιοκράμβη
Οι Βρετανοί καλλιεργητές σιταριού, κριθαριού, βρώμης και ελαιοκράμβης αντιμετωπίζουν μια πρωτοφανή οικονομική πίεση, καθώς νέα ανάλυση του Energy & Climate Intelligence Unit (ECIU) δείχνει ότι οι ζημίες από τρεις κακές χρονιές –2020, 2024 και 2025– φτάνουν πλέον τα 2,3 δισ. λιρών. Η φετινή συγκομιδή αποδίδει μόλις 3,37 δισ. λιρών, ποσό μειωμένο κατά σχεδόν 20% σε σχέση με τον μέσο όρο της δεκαετίας, καθώς η Αγγλία βίωσε την πιο θερμή άνοιξη και καλοκαίρι που έχουν καταγραφεί και τη πιο ξηρή άνοιξη εδώ και έναν αιώνα. Οι αποδόσεις καταρρέουν: η ελαιοκράμβη χάνει 38,4%, το μαλακό σιτάρι 19,6%, το σιτάρι ζωοτροφών 16,1%, και το κριθάρι ζυθοποιίας 15,9% σε σχέση με τα ιστορικά επίπεδα.
Η κατάσταση γίνεται ακόμη δυσκολότερη επειδή, σε αντίθεση με το 2024, φέτος οι διεθνείς τιμές των σιτηρών κινούνται σε φυσιολογικά επίπεδα, άρα οι μειωμένες ποσότητες οδηγούν ευθέως σε μειωμένα έσοδα. Το ECIU τονίζει ότι οι τρεις από τις πέντε χειρότερες συγκομιδές στην ιστορία της Αγγλίας έχουν συμβεί μέσα στη δεκαετία του 2020, επιβεβαιώνοντας πως η κλιματική αστάθεια αποτελεί πλέον συστημικό παράγοντα και όχι εξαίρεση.
Οι συνέπειες είναι κρίσιμες για τη βρετανική βιομηχανία τροφίμων, η οποία στηρίζεται σε μεγάλο ποσοστό σε εγχώριες πρώτες ύλες. Με σχεδόν τους μισούς καταναλωτές να αναζητούν προϊόντα με «βρετανικά συστατικά», η προμήθεια βασικών υλικών γίνεται όλο και πιο αβέβαιη. Η θεαματική πτώση της παραγωγής ελαιοκράμβης αναμένεται να επηρεάσει άμεσα την παραγωγή κραμβελαίου, ενώ οι μεγάλες μειώσεις στο σιτάρι και στο κριθάρι δημιουργούν πιέσεις σε αλευροβιομηχανίες, αρτοποιία, ζυθοποιίες και αποστακτήρια που προωθούν τοπική ταυτότητα στις ετικέτες τους.
Η συνολική εγχώρια παραγωγή σιτηρών και ελαιούχων για το 2025 υπολογίζεται σε 19,37 εκατ. τόνους, με τις τελικές επίσημες εκτιμήσεις του Defra να αναμένονται την επόμενη εβδομάδα. Το ECIU σημειώνει ότι η μέθοδός του, συνδυάζοντας αποδόσεις ανά εκτάριο και τιμές εξόδου από το χωράφι, ταιριάζει ιστορικά με τα επίσημα στοιχεία, προσδίδοντας αξιοπιστία στις προβλέψεις.
Οι εξελίξεις αυτές εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για την επισιτιστική ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου και τη μελλοντική βιωσιμότητα της στρατηγικής «British-sourced ingredients». Καθώς η εγχώρια παραγωγή γίνεται όλο και λιγότερο προβλέψιμη, οι παραγωγοί τροφίμων ίσως αναγκαστούν να αυξήσουν τις εισαγωγές, κάτι που συγκρούεται με τους στόχους βιωσιμότητας και τις προτιμήσεις των καταναλωτών για τοπική παραγωγή.
Με τις τιμές παραγωγού να κυμαίνονται στα £174,8/τόνο για το σιτάρι άλεσης, 167 λιρών για σιτάρι ζωοτροφών, 161,2 λιρών για κριθάρι ζυθοποιίας και 427 λιρών για την ελαιοκράμβη, η αγορά παραμένει «σφιχτή», αλλά όχι αρκετά για να καλύψει το χαμένο έσοδο.