Ρεκόρ ποσοτήτων τον Σεπτέμβριο, με το εξαιρετικό παρθένο να κυριαρχεί
Ανοδική πορεία καταγράφουν οι εξαγωγές ελαιολάδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τρίτες χώρες, σε ένα περιβάλλον όμως έντονης υποχώρησης των τιμών και σταδιακής ανάκαμψης των εισαγωγών από βασικές διεθνείς αγορές όπως προκύπτει από τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (IOC), τα οποία αποτυπώνουν μια νέα ισορροπία στο εξωτερικό εμπόριο του κλάδου.
Ειδικότερα, τον Σεπτέμβριο οι εξαγωγές ελαιολάδου εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης ανήλθαν σε 66.163 τόνους, καταγράφοντας αύξηση 27,9% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα της προηγούμενης περιόδου και 28,3% σε σχέση με τον Αύγουστο. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο διατήρησε τον πρωταγωνιστικό του ρόλο, αντιπροσωπεύοντας το 67,3% του συνόλου των εξαγωγών, με 44.540 τόνους.
Παρά την ενίσχυση των ποσοτήτων, η μοναδιαία αξία των εξαγωγών παρουσίασε σημαντική πτώση. Συγκεκριμένα, η μέση τιμή των εξωκοινοτικών εξαγωγών μειώθηκε κατά 40,3% σε ετήσια βάση και κατά 1,2% σε μηνιαία, διαμορφούμενη στα 526 ευρώ ανά 100 κιλά. Στην περίπτωση του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, η μέση αξία έφτασε τα 580 ευρώ ανά 100 κιλά, παραμένοντας ωστόσο υψηλότερα από τον μέσο όρο όλων των κατηγοριών.
Η εξέλιξη αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη αλλαγή τάσης, η οποία ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2024. Τον Σεπτέμβριο του 2025, ο δείκτης μοναδιαίας αξίας ήταν κατά 72,8% χαμηλότερος σε σχέση με έναν χρόνο πριν, αντανακλώντας την ομαλοποίηση των αγορών έπειτα από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα των προηγούμενων περιόδων.
Την ίδια στιγμή, αυξητικές τάσεις καταγράφονται και στις εισαγωγές ελαιολάδου από βασικές διεθνείς αγορές. Μεταξύ Οκτωβρίου 2024 και Αυγούστου 2025, οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 11% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023/24. Ξεχωρίζει η έντονη ανάκαμψη των εισαγωγών από την Αυστραλία (53,2%), τον Καναδά (44,4%), την Κίνα (81,8%) και τις Ηνωμένες Πολιτείες (22,2%), με κύριους εμπορικούς εταίρους την Ισπανία, την Τυνησία και την Ιταλία.
Στον τομέα των επιτραπέζιων ελιών, η εμπορική περίοδος 2024/25 έκλεισε με μείωση 11% στις εισαγωγές από τις κύριες αγορές, με μοναδική εξαίρεση τον Καναδά. Οι πρώτες εκτιμήσεις τοποθετούν τις εισαγωγές ελαιοκαρπών εκτός ΕΕ λίγο πάνω από τους 112.000 τόνους, αξίας περίπου 311 εκατ. ευρώ, με βασικούς προμηθευτές το Μαρόκο, την Τουρκία, την Αίγυπτο και την Αλβανία.
Παράλληλα, πτωτική τάση παρουσιάζει και η κατανάλωση. Σύμφωνα με το COI, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή (IPCA) για το ελαιόλαδο στην ΕΕ μειώθηκε κατά 28,1% τον Σεπτέμβριο σε ετήσια βάση, συνεχίζοντας την καθοδική πορεία που έχει ξεκινήσει από τον Απρίλιο του 2024. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στη Γαλλία, τη Φινλανδία και τη Βουλγαρία.
Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού, την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου οι τιμές του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου διαμορφώθηκαν στα 439 ευρώ ανά 100 κιλά στη Χαέν της Ισπανίας, μειωμένες κατά 36% σε ετήσια βάση. Στο Μπάρι της Ιταλίας ανήλθαν στα 750 ευρώ ανά 100 κιλά, με πτώση 16%, ενώ στα Χανιά διαμορφώθηκαν στα 440 ευρώ ανά 100 κιλά, μειωμένες κατά 29%.
Συνολικά, τα στοιχεία του COI σκιαγραφούν μια περίοδο έντονης εμπορικής κινητικότητας για τον ευρωπαϊκό ελαιοκομικό τομέα, με αυξημένους εξαγωγικούς όγκους, αναπροσαρμογή των τιμών προς τα κάτω και αναδιαμόρφωση των εμπορικών ροών, σε ένα περιβάλλον μεγαλύτερης ισορροπίας μεταξύ προσφοράς, ζήτησης και διεθνών τιμών.