ΚΕΟΣΟΕ: Χαμένοι οι διαθέτοντες πάνω από 50 στρέμματα

Την στόχευση των κριτηρίων προτεραιότητας, αντανακλά η χορήγηση των Αδειών Φύτευσης οιναμπέλων το 2017, όπως συμπεραίνει η ΚΕΟΣΟΕ, μετά από επεξεργασία των στοιχείων που δημοσίευσε το ΥΠΑΤΤ (πίνακας τμήματος Αμπέλου και Ελαίας).

Το πρωτεύον συμπέρασμα είναι ότι καθοριστικό ρόλο στη λήψη Άδειας Φύτευσης έπαιξε το κριτήριο προτεραιότητας που αφορά το μέγεθος της υφιστάμενης εκμετάλλευσης, βάσει του οποίου ο αιτών πριμοδοτείτο με 0,35 βαθμούς (με ανώτατο σύνολο πριμοδότησης τη μονάδα), όταν ο αιτών διαθέτει (υφιστάμενη) εκμετάλλευση από 5-20 στρέμματα.

Στο εύρος αυτό στους κατέχοντες αμπελουργική εκμετάλλευση 5-20 στρέμματα χορηγήθηκαν εκτάσεις που αφορούν το 61,75% των εγκεκριμένων αιτημάτων για τα οποία χορηγήθηκαν Άδειες Φύτευσης. Η επεξεργασία των στοιχείων εμφανίζει επίσης την ακόλουθη εικόνα:

Εύρος υφιστάμενης εκμ/σης σε στρ.

Πλήθος εγκριθεισθέντων αιτημάτων

Ποσοστό έγκρισης αιτημάτων (%)

0 (νεοεισερχόμενοι)

90

15,1

0,1-10

204

34,23

10-20

243

40,78

20-50

55

9,23

50 και άνω

4

0,68

Η ανωτέρω ανάλυση  καταδεικνύει επίσης ότι αποκλείστηκαν κυριολεκτικά οι αιτούντες Άδεια Φύτευσης που διέθεταν αμπελουργική εκμετάλλευση πάνω από 50 στρέμματα (0,68%).

Ένα άλλο συμπέρασμα που θα πρέπει να προβληματίσει ως προς την αναθεώρηση των κριτηρίων για το 2018 είναι ο σχετικά μικρός αριθμός των εγκρίσεων (15,1%) για τους (νέους) αιτούντες που εισέρχονται για πρώτη φορά στο επάγγελμα.

Σύμφωνα με την ΥΑ 1609/16822/14.2.2017 η ιδιότητα του νεοεισερχόμενου βεβαιώνεται παράλληλα και αθροιστικά από ελέγχους και προϋποθέσεις. Η στάθμιση αυτού του κριτηρίου ανέρχεται στο 0,3 (με ανώτερο άθροισμα κριτηρίων τη μονάδα). Ο νεοεισερχόμενος όμως δεν διαθέτει ήδη αμπελουργική εκμετάλλευση που έχει συντελεστή βαρύτητας 0,35 και δεν πριμοδοτείται από το κριτήριο της προηγούμενης συμπεριφοράς παραγωγού, που έχει συντελεστή βαρύτητας 0,15. Συνεπώς ο διαθέτων αμπελουργική εκμετάλλευση ξεκινά με ένα advantage 0,20 βαθμών (0,30 νεοεισερχόμενοι έναντι 0,35+0,15 οι διαθέτοντες ήδη αμπελώνες). Το ηλικιακό όμως προφίλ των ιδιοκτητών αμπελουργικής εκμετάλλευσης, εμφανίζει υψηλό μέσο όρο πάνω από τα 60 έτη.

Εάν μας ενδιαφέρει η διαδοχή και η συνέχιση της αμπελοκαλλιέργειας στη χώρα, θα πρέπει στο κριτήριο των νεοεισερχομένων να αυξηθεί η βαρύτητα, ώστε να αυξηθούν τα εγκεκριμένα αιτήματα.

Και φέτος με τα κριτήρια που υιοθετήθηκαν συνεχίστηκε ο «χαρτοπόλεμος» (κατανομή μικρών εκτάσεων) των χορηγήσεων αφού σύμφωνα με την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει η παρακάτω εικόνα:

Χορήγηση (σε στρ.) ανά εύρος αιτηθεισών εκτάσεων

Πλήθος αιτημάτων

Ποσοστό (%)

0-5

195

32,72

5-10

202

33,99

10 και άνω

199

33,90

Με βάση τον παραπάνω πίνακα επαληθεύεται ότι με την υιοθέτηση των κριτηρίων προτεραιότητας ικανοποιούνται ισομερώς τα αιτήματα για φύτευση και ασήμαντων εκτάσεων (0 έως 5 στρέμματα) και μικρών εκτάσεων (5 έως 10 στρέμματα) αλλά και εκτάσεων άνω των 10 στρεμμάτων.

Είναι όμως αντίθετο στις διαθρωτικές ανάγκες της ελληνικής αμπελουργίας να προσθέτουμε ασήμαντες εκτάσεις (εκτός ενδεχομένως από τα ελληνικά νησιά), ειδικά όταν τις αιτούνται νεοεισερχόμενοι, ή να διευρύνουμε κατ’ ελάχιστο τις υφιστάμενες εκμεταλλεύσεις για να ικανοποιήσουμε μεγαλύτερο πλήθος αιτημάτων, μην υπολογίζοντας τον παράγοντα βιωσιμότητας που συναρτάται με το μέγεθος της εκμετάλλευσης.

Όταν το ΥΠΑΤΤ δημοσιεύσει στοιχεία τα οποία θα εμφανίζουν τις χορηγήσεις των Αδειών Φύτευσης σε στρέμματα ανά εύρος υφιστάμενης εκμετάλλευσης, τότε μπορεί να εξαχθούν συμπεράσματα για την εκπλήρωση της πολιτικής στόχευσης των κριτηρίων προτεραιότητας.

Με την εικόνα που σήμερα επιτρέπουν να σχηματίσουμε τα διαθέσιμα στοιχεία, είναι προφανές ότι τα κριτήρια προτεραιότητας πρέπει να επανεξετασθούν.