Γιατί τα ζώα κάνουν φίλους όπως και οι άνθρωποι;

Ξέρουμε ότι ο ισχυρός κοινωνικός δεσμός της φιλίας μειώνει το στρες στους ανθρώπους, αλλά μόλις πρόσφατα άρχισε να γίνεται δεκτό από τους επιστήμονες ότι το ίδιο συμβαίνει και στο βασίλειο των ζώων.

Η ανάλυση των κοινωνικών δεσμών, που δείχνουν με ποιο τρόπο είναι κάθε ζώο συνδεδεμένο με τα άλλα, αποκαλύπτει ότι πολλά είδη ζώων δημιουργούν φιλικές σχέσεις και ότι ορισμένα από αυτά είναι ιδιαίτερα δημοφιλή, ακριβώς όπως συμβαίνει και στους ανθρώπους.

Μια πρόσφατη μελέτη που έγινε στους κερκοπιθήκους αποκάλυψε ότι τα ζώα που έχουν περισσότερους κοινωνικούς δεσμούς (ή φίλους) είναι σε θέση να είναι σε πιο θερμό περιβάλλον κατά τη διάρκεια της νύχτας, επειδή μπορούν να στριμωχτούν με περισσότερους φίλους.

Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στα πρωτεύοντα θηλαστικά. Η ανάλυση της συμπεριφοράς των άγριων αλόγων δείχνει ότι τα θηλυκά που έχουν περισσότερες φίλες δέχονται λιγότερη παρενόχληση από τα αρσενικά, έχουν τα υψηλότερα ποσοστά γεννήσεων και περισσότερα χρόνια ζωής από τα θηλυκά άλογα χωρίς φίλους. Αυτό σημαίνει ότι η φιλία μπορεί να έχει άμεσα οφέλη που σε βάθος χρόνου μπορούν να έχουν θετικές επιπτώσεις στην επιβίωση και στην επιτυχία. Οι επιστήμονες μέχρι πρόσφατα απέφευγαν να χρησιμοποιήσουν τη λέξη «φιλία» για να περιγράψουν δεσμούς μεταξύ ζώων. Όμως τα στοιχεία άρχισαν να καταρρίπτουν την πεποίθηση ότι μόνο οι άνθρωποι μπορούν να δημιουργήσουν αυτή τη σχέση.

Στοιχεία φιλικών σχέσεων έχουν μέχρι σήμερα βρεθεί στους ελέφαντες, στα δελφίνια, στις ύαινες, στους χιμπατζήδες, και τελευταία, στις νυχτερίδες. Ακόμη πιο πρόσφατα άρχισαν να εντοπίζονται τα μυστήρια των σχέσεων μεταξύ ζώων διαφορετικού είδους: η χελώνα που έγινε φίλη με έναν ιπποπόταμο, η γάτα και το κοράκι, το γουρούνι και ο πίθηκος. Πώς δημιουργούνται αυτά τα παράξενα αταίριαστα ζευγάρια; Πώς γίνεται το αρπακτικό φίλος με το θήραμα; Η εξήγηση βασίζεται στον καλό συγχρονισμό: στη ζωή κάθε ζώου, υπάρχει μια χρονική περίοδος που θεωρείται κρίσιμη περίοδος για κοινωνικοποίηση. Είναι στην αρχή της ζωής του ζώου και τότε είναι πιο εύκολο να δημιουργήσει σχέσεις και να μάθει ποιον πρέπει να θεωρεί φίλο, ποιον εχθρό, και ποιον τροφή. Οι φιλίες αυτού του είδους δημιουργούνται πιο εύκολα μέσα σε ζωολογικούς κήπους και εργαστήρια όπου συνυπάρχουν διαφορετικά είδη.

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ένα εγκαταλελειμμένο νεογέννητο που το έχει απορρίψει η μητέρα του. Τα μικρά συχνά προσκολλούνται σε ένα θηλυκό ζώο που έχει γεννήσει πρόσφατα και δέχεται να μεγαλώσει άλλο ένα μικρό, χωρίς να ενδιαφέρεται για το είδος στο οποίο ανήκει. Οι νεαρές μητέρες έχουν τάση να υιοθετούν και να φροντίζουν άλλα μικρά ζώα. Η τάση αυτή είναι τόσο έντονη που μπορεί να υπερισχύσει της τάσης για κυνήγι και έτσι ένα θήραμα μπορεί να γίνει φίλος. Έτσι βλέπουμε γάτες να συνυπάρχουν με ποντίκια.

Λέμε ότι όταν συνηθίζεις κάποιον, αρχίζεις να τον αγαπάς. Είναι μια ανθρώπινη συμπεριφορά, που ισχύει και σε ολόκληρο το ζωικό βασίλειο.

perierga.gr