Οι πρώτες πληρωμές επιδοτήσεων, ύψους 40–45 εκατ. ευρώ, λειτουργούν ως προσωρινή «βαλβίδα εκτόνωσης» για τους αγρότες και κτηνοτρόφους
Η κυβέρνηση επιχειρεί να αγοράσει χρόνο και ηρεμία στην ύπαιθρο, ενεργοποιώντας σήμερα ένα πρώτο κύμα πληρωμών ύψους 40 έως 45 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορά κυρίως τα λεγόμενα «παλαιά βιολογικά» προγράμματα. Η εξέλιξη έρχεται σε μια στιγμή που οι πιέσεις από την ευρωπαϊκή πλευρά κορυφώνονται, μετά την αιφνιδιαστική άφιξη των ελεγκτών της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η παρουσία της OLAF, που φέρεται να διερευνά υποθέσεις επιδοτήσεων από το 2014 έως και σήμερα, προκάλεσε ανησυχία στο κυβερνητικό επιτελείο για ενδεχόμενο πάγωμα πληρωμών, σε μια περίοδο όπου οι αγρότες και κτηνοτρόφοι περιμένουν εναγωνίως «το χρώμα του χρήματος». Παρ’ όλα αυτά, το Μέγαρο Μαξίμου επέλεξε να προχωρήσει, με τον Κωστή Χατζηδάκη να έχει αναλάβει ρόλο συντονιστή και «επιτετραμμένου» της κυβέρνησης στην επικοινωνία με τις Βρυξέλλες και τα συναρμόδια υπουργεία.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ 100,3 FM, παραδέχθηκε ότι «η έλευση της OLAF δυσχεραίνει αντικειμενικά την προσπάθεια», προσθέτοντας ωστόσο πως «τις επόμενες ημέρες θα καταβληθούν τα υπόλοιπα της βασικής ενίσχυσης 2024, καθώς και οι επιδοτήσεις για τον οίνο, τη βιολογική γεωργία και τη βιολογική μελισσοκομία, ενώ αργότερα θα ακολουθήσουν πληρωμές για τα φερτά υλικά του “Ντάνιελ” και τις ζωοτροφές».
Στο παρασκήνιο, πραγματοποιούνται καθημερινές τηλεδιασκέψεις υπό τον κ. Χατζηδάκη, με τη συμμετοχή του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, της ΑΑΔΕ και του μεταβατικού προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ, προκειμένου να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν τα τεχνικά εμπόδια. Ο κυβερνητικός σχεδιασμός προβλέπει ότι η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης θα μπορούσε να δοθεί το δεύτερο μισό του Νοεμβρίου, με δεδομένο ότι οι παραγωγοί έχουν περιθώριο έως τις 20 Οκτωβρίου να υποβάλουν διορθωμένες δηλώσεις ΟΣΔΕ.
Παρά ταύτα, το κλίμα εντός της Νέας Δημοκρατίας παραμένει ηλεκτρισμένο. Οι βουλευτές από αγροτικούς νομούς μεταφέρουν έντονα μηνύματα δυσαρέσκειας από τις τοπικές κοινωνίες, καθώς η καθυστέρηση πληρωμών και η αβεβαιότητα για το μέλλον των ενισχύσεων έχουν αρχίσει να διαβρώνουν την εμπιστοσύνη του αγροτικού κόσμου. Οι ίδιοι ζητούν σαφείς απαντήσεις, όχι μόνο για τις πληρωμές, αλλά και για τη διαχείριση της ευλογιάς και των επιπτώσεων στις κτηνοτροφικές μονάδες.
Σήμερα το μεσημέρι, στις 14:00, έχει προγραμματιστεί συνάντηση ενημέρωσης μεταξύ του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστα Τσιάρα και των βουλευτών της ΝΔ από αγροτικές περιφέρειες. Την πρωτοβουλία συντόνισε ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Μάξιμος Χαρακόπουλος, ο οποίος, εκλεγόμενος στη Λάρισα, έχει άμεση εικόνα της κατάστασης στη Θεσσαλία. Ο κ. Τσιάρας, επίσης βαθύς γνώστης των αγροτικών θεμάτων της Καρδίτσας, αναμένεται να δεχθεί ασφυκτικές ερωτήσεις για το χρονοδιάγραμμα των πληρωμών και την αντιμετώπιση των ζωονόσων.
Η πολιτική πίεση εντείνεται, ιδίως ενόψει των παρελάσεων της 28ης Οκτωβρίου, που λειτουργούν ως σημείο πολιτικής επαφής με τις τοπικές κοινωνίες. Οι δημοσκόποι ήδη καταγράφουν υποχώρηση της ΝΔ στις αγροτικές περιοχές, όπου στις εκλογές του 2023 το κυβερνών κόμμα είχε εξασφαλίσει περίπου 48% των ψήφων. Για την κυβέρνηση, η διαχείριση του αγροτικού μετώπου δεν είναι πια ζήτημα επικοινωνίας, αλλά δοκιμασία αξιοπιστίας απέναντι στους ίδιους τους ανθρώπους που αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά της εκλογικής της βάσης.
Πλέον κάθε ευρώ καθυστέρησης μεταφράζεται σε απώλεια εμπιστοσύνης, οι πληρωμές που ξεκινούν σήμερα λειτουργούν περισσότερο ως ανάσα ανάγκης παρά ως λύση. Η πραγματική δοκιμασία θα είναι εάν, μέσα στον Νοέμβριο, το κράτος μπορέσει να αποκαταστήσει την ομαλότητα στις ενισχύσεις και μαζί της, τη χαμένη αξιοπιστία του απέναντι στους παραγωγούς.