Όταν το νερό γίνεται κίνδυνος

Η εξαιρετικά επείγουσα εγκύκλιος του Υπουργείου για την προστασία νερού και τροφίμων

Η αστάθεια που αφήνουν πίσω τους οι πλημμύρες δεν αποτυπώνεται μόνο στις καταστροφές υποδομών. Εκτείνεται στον αόρατο, συχνά υποτιμημένο τομέα της δημόσιας υγείας. Γι’ αυτό και το Υπουργείο Υγείας προχώρησε στην έκδοση εξαιρετικά επείγουσας εγκυκλίου, επιχειρώντας να δημιουργήσει ένα συνεκτικό πλαίσιο προστασίας που θα εφαρμοστεί από περιφερειακές αρχές, υπηρεσίες ύδρευσης και τοπικούς φορείς.

Στο επίκεντρο της οδηγίας βρίσκεται το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης, ένας πόρος που, υπό φυσιολογικές συνθήκες, θεωρείται αυτονόητα ασφαλής. Μετά από εκτεταμένες πλημμύρες, όμως, μετατρέπεται σε παράγοντα κινδύνου. Οι αρμόδιες υπηρεσίες καλούνται να πραγματοποιούν συστηματικούς ελέγχους σε γεωτρήσεις, δεξαμενές και δίκτυα διανομής, να ανιχνεύουν τυχόν θραύσεις ή εισροές ξένων υλών και να εφαρμόζουν διαδικασίες απολύμανσης και υπερχλωρίωσης. Μέχρι να επιβεβαιωθεί η ασφάλεια του νερού, η χρήση εμφιαλωμένου νερού αποτελεί μονόδρομο.

Δείτε αναλυτικά την εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας

Αντίστοιχη βαρύτητα αποδίδεται στα τρόφιμα, τα οποία σε συνθήκες διακοπών ρεύματος, υγρασίας και επαφής με πλημμυρικά νερά μπορούν να επιμολυνθούν ή να αλλοιωθούν χωρίς εμφανή σημάδια. Οι προειδοποιήσεις για την απόρριψη τροφίμων που βρίσκονταν σε ψυγεία και καταψύκτες είναι σαφείς. Το ίδιο ισχύει και για προϊόντα σε χάρτινες ή φθαρμένες συσκευασίες, καθώς και για κάθε τρόφιμο που έχει έρθει σε επαφή με νερά άγνωστης ποιότητας.

Πέρα από τις άμεσες ανάγκες, η εγκύκλιος προσεγγίζει με τεχνική ακρίβεια τις δευτερογενείς απειλές που εμφανίζονται μετά από φυσικές καταστροφές. Η ανάπτυξη μούχλας σε κατοικίες και καταστήματα, η αύξηση πληθυσμών τρωκτικών και εντόμων, ακόμη και ο κίνδυνος από υλικά που περιέχουν αμίαντο, αντιμετωπίζονται ως ζητήματα που απαιτούν επαγγελματικό χειρισμό και στοχευμένες παρεμβάσεις. Η Πολιτεία ζητεί από τις Περιφέρειες να συγκροτήσουν διεπιστημονικά κλιμάκια για επιτόπιους ελέγχους, ενώ οι πολίτες καθοδηγούνται να αποφεύγουν εργασίες αποκατάστασης που ενδέχεται να τους εκθέσουν σε επικίνδυνες ουσίες.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται και στις μολυσματικές ασθένειες. Η επαγρύπνηση για νοσήματα του γαστρεντερικού ή του αναπνευστικού, αλλά και η εντομολογική επιτήρηση στις πλημμυρισμένες περιοχές, αποτελούν κρίσιμους άξονες ενός σχεδίου που επιχειρεί να λειτουργήσει προληπτικά. Οι υγειονομικές δομές καλούνται να λειτουργούν σε διαρκή συντονισμό με την Εθνική Γραμμή 1135 και τον ΕΟΔΥ, διασφαλίζοντας ότι κάθε ύποπτο κρούσμα αναγνωρίζεται εγκαίρως.

Η εγκύκλιος, παρά τον τεχνικό της χαρακτήρα, αναδεικνύει το κενό που αφήνει πίσω της κάθε φυσική καταστροφή: τη λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην επιστροφή στην καθημερινότητα και την ανάγκη για αυστηρή υγειονομική πειθαρχία. Η προστασία της δημόσιας υγείας μετατρέπεται σε συλλογική ευθύνη, όπου οι τοπικές αρχές, οι επαγγελματίες και οι κάτοικοι καλούνται να κινηθούν με συνέπεια, ψυχραιμία και προσήλωση στις οδηγίες.