Εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών 2020: Οδηγίες και διευκρινίσεις από τον e-ΕΦΚΑ

Ο e-ΕΦΚΑ ενημερώνει ότι ολοκληρώθηκαν οι απαιτούμενες ενέργειες για την διενέργεια τροποποίησης εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020 και παρέχονται οδηγίες

Με την εγκύκλιο 43/2021 του e- ΕΦΚΑ δόθηκαν οδηγίες, μεταξύ άλλων, για τη διαδικασία υλοποίησης και τους κανόνες που εφαρμόστηκαν κατά την ετήσια εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020 μη μισθωτών ασφαλισμένων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις των άρθρων 31, 32, 35, 36, 37 και 45 του ν.4670/2020 όπως ισχύουν.

Με τις διατάξεις του άρθρου 2 της παρ.7 της Υπουργικής Απόφασης Δ15/Ε΄710706/423/17-03-2021 με θέμα «Διαδικασία προσδιορισμού και εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών επί παράλληλης απασχόλησης εντός του e-ΕΦΚΑ», προβλέπεται ότι: «Στις περιπτώσεις που τροποποιούνται τα στοιχεία εισφορών στις υποβληθείσες από τον εργοδότη μηνιαίες ΑΠΔ θα επέρχονται αντίστοιχα τροποποιήσεις στη μηνιαία εισφορά μη μισθωτού κατά την επόμενη μηνιαία ροή από τη λήψη των νέων στοιχείων εισφορών μισθωτού».

Με το νέο Γενικό Έγγραφο 439758/Σ. 139312/02.11.2021, ο e-ΕΦΚΑ ενημερώνει ότι ολοκληρώθηκαν οι απαιτούμενες ενέργειες για την διενέργεια τροποποίησης εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020 και παρέχονται οδηγίες -  διευκρινήσεις για την πληρέστερη κατανόηση της μεθοδολογίας που ακολουθείται για τον προσδιορισμό των εισφορών, κατά την τροποποίηση.

Α. ΓΕΝΙΚΑ

Όπως είναι γνωστό, στο πεδίο εφαρμογής της εκκαθαριστικής διαδικασίας ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020, εμπίπτουν μη μισθωτοί ασφαλισμένοι που, σύμφωνα με τα οριστικοποιημένα στοιχεία μισθωτής απασχόλησης, έχουν παράλληλα μισθωτή εργασία ή υπάγονται στις διατάξεις της παρ.9 άρθρ. 39 ν.4387/2016, όπως ισχύει, για μέρος ή ολόκληρο το έτος. Επιπλέον, εμπίπτουν οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι για τους οποίους είχε τεθεί σε αναστολή η έκδοση ειδοποιητηρίων ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020.

Η εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020 των ανωτέρω ασφαλισμένων διενεργήθηκε την 23/07/2021, λαμβάνοντας υπόψη:
- Τις ασφαλιστικές και επαγγελματικές ιδιότητες.
- Το χρόνο ασφάλισης κατά τη διάρκεια του έτους.
- Την ασφαλιστική κατηγορία επιλογής/κατάταξης του έτους αναφοράς.
- Την αναστολή έκδοσης ειδοποιητηρίων ασφαλιστικών εισφορών.
- Οριστικοποιημένα στοιχεία μηνιαίων εισφορών ανά κλάδο ασφάλισης από παράλληλη μισθωτή εργασία ή λόγω υπαγωγής στις διατάξεις της παρ.9 άρθρου 39 του ν.4387/2016, όπως αυτές ισχύουν.
- Τις καταβλητέες και καταβληθείσες εισφορές μη μισθωτού, όπως αυτές περιγράφονται στην αριθμ. 43/2021 εγκύκλιο οδηγία ΕΦΚΑ.

Το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι: Χρεωστικό/υπόλοιπο ασφαλιστικής οφειλής ή Πιστωτικό/ποσό προς επιστροφή ή μηδενικό.

Για την τροποποίηση της εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών λαμβάνονται υπόψη, μεταβολές που επηρεάζουν τα ανωτέρω, καθώς και το αποτέλεσμα της αρχικής εκκαθάρισης.

Ο προσδιορισμός του αποτελέσματος της τροποποίησης ακολουθεί την μεθοδολογία της αρχικής εκκαθάρισης με επικαιροποιημένα στοιχεία.

Β. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Η τροποποίηση της εκκαθάρισης, δημιουργεί νέο αποτέλεσμα που μπορεί να είναι, Χρεωστικό, Πιστωτικό ή Μηδενικό.

Σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα της αρχικής εκκαθάρισης, αναλύονται οι κανόνες που εφαρμόζονται για την διαχείριση των ανωτέρω κατηγοριών.

Β1. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ: «ΧΡΕΩΣΤΙΚΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ»

Διαμορφώνονται τρεις κύριες περιπτώσεις ανάλογα με το αποτέλεσμα της αρχικής εκκαθάρισης:
i. Αρχική εκκαθάριση χρεωστική
ii. Αρχική εκκαθάριση μηδενική
iii. Αρχική εκκαθάριση πιστωτική

Ειδικότερα:
i. Αρχική εκκαθάριση χρεωστική (καταβολή σε 6 δόσεις) Στην περίπτωση αυτή όταν από την τροποποίηση προκύπτει:
- χρεωστικό υπόλοιπο, μεγαλύτερο από το αρχικό: το επιπλέον ποσό κατανέμεται ισομερώς στις επόμενες δόσεις της αρχικής εκκαθάρισης. Σε περίπτωση που δεν απομένουν δόσεις εκκαθάρισης προς καταβολή, το επιπλέον ποσό αναζητείται εφάπαξ μέχρι το τέλος του μήνα που διενεργήθηκε η τροποποίηση.
- χρεωστικό υπόλοιπο, μικρότερο από το αρχικό: αναπροσαρμόζονται αντίστοιχα ισομερώς όλες οι δόσεις της αρχικής εκκαθάρισης. Ποσό που έχει εξοφλήσει τις αρχικές δόσεις εκκαθάρισης, χρησιμοποιείται για εξόφληση των αντίστοιχων νέων δόσεων. Τυχόν επιπλέον ποσό, παραμένει ως πιστωτικό υπόλοιπο και συμψηφίζεται με ασφαλιστικές οφειλές, ακολουθώντας τους κανόνες εξόφλησης εισφορών.
ii. Αρχική εκκαθάριση μηδενική
Η οφειλή που προκύπτει από την τροποποίηση της εκκαθάρισης, επιμερίζεται ισομερώς στις δόσεις που απομένουν έως τη λήξη της εκκαθάρισης.
Σε περίπτωση που δεν απομένουν δόσεις, το χρεωστικό υπόλοιπο καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι το τέλος του μήνα που διενεργήθηκε η τροποποίηση.
iii. Αρχική εκκαθάριση πιστωτική
Δεδομένου ότι το πιστωτικό υπόλοιπο της αρχικής εκκαθάρισης έχει επιστραφεί μετά από συμψηφισμό με τυχόν οφειλές, το χρεωστικό υπόλοιπο αναζητείται σε τόσες δόσεις όσες εκείνες που απομένουν από την αρχική εκκαθάριση. Εάν δεν απομένουν δόσεις, το χρεωστικό υπόλοιπο αναζητείται εφάπαξ μέχρι το τέλος του μήνα που διενεργήθηκε η τροποποίηση.

Β2. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ: «ΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ»

Διαμορφώνονται τρεις κύριες περιπτώσεις ως προς το αποτέλεσμα της αρχικής εκκαθάρισης:

i. Αρχική εκκαθάριση χρεωστική
ii. Αρχική εκκαθάριση μηδενική
iii. Αρχική εκκαθάριση πιστωτική

Ειδικότερα:
i. Αρχική εκκαθάριση χρεωστική (καταβολή σε 6 δόσεις)
Οι δόσεις μηδενίζονται και το πιστωτικό υπόλοιπο επιστρέφεται μετά από συμψηφισμό με τυχόν οφειλές. Ποσά που είχαν εξοφλήσει δόσεις εκκαθάρισης συμψηφίζονται με ασφαλιστικές εισφορές.
ii. Αρχική εκκαθάριση μηδενική
Το πιστωτικό υπόλοιπο που προκύπτει επιστρέφεται μετά από συμψηφισμό με τυχόν οφειλές.
iii. Αρχική εκκαθάριση πιστωτική

Το νέο ποσό πιστωτικού υπολοίπου επιστρέφεται μετά από συμψηφισμό με τυχόν οφειλές.

Β3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΜΗΔΕΝΙΚΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ

  • Διαμορφώνονται δύο κύριες περιπτώσεις με βάση το αποτέλεσμα της αρχικής εκκαθάρισης:
  • i. Αρχική εκκαθάριση χρεωστική
  • ii. Αρχική εκκαθάριση πιστωτική

Ειδικότερα,

  • i. Αρχική εκκαθάριση χρεωστική (καταβολή σε 6 δόσεις) Οι δόσεις οφειλής της αρχικής εκκαθάρισης μηδενίζονται και τυχόν ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί συμψηφίζονται με ασφαλιστικές εισφορές.
  • ii. Αρχική εκκαθάριση πιστωτική

Δεδομένου ότι το πιστωτικό υπόλοιπο της αρχικής εκκαθάρισης έχει επιστραφεί μετά από συμψηφισμό με τυχόν οφειλές, οι δόσεις εκκαθάρισης παραμένουν μηδενικές.

Γ. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ - ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Η μαζική επεξεργασία για την τροποποίηση εκκαθάρισης θα πραγματοποιείται σε μηνιαία ροή λαμβάνοντας υπόψη τις μεταβολές ασφάλισης και των οικονομικών στοιχείων.

Ειδικότερα, κατά την ροή Οκτωβρίου 2021, πραγματοποιήθηκε τροποποίηση εκκαθάρισης εισφορών έτους 2020 στους ασφαλισμένους που κατά την αρχική εκκαθάριση, δεν ελήφθησαν υπόψη εισφορές από μισθωτή απασχόληση, λόγω μη οριστικοποίησης της ασφάλισης μισθωτού.

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε εκκαθάριση για μήνες ασφάλισης έτους 2020, σε ασφαλισμένους που εντάθηκαν στο ΟΠΣ μη μισθωτών e- ΕΦΚΑ μετά την ολοκλήρωση της εκκαθαριστικής διαδικασίας (23/07/2021) με αναδρομική υπαγωγή στην ασφάλιση εντός του έτους 2020. Η εκκαθάριση θεωρείται ως αρχική και δημιουργείται δοσολόγιο με πλήθος δόσεων έξι (6).

Δ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ - ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗ ΜΗΧ/ΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Όπως είναι γνωστό, οι μεταβολές που πραγματοποιούνται στην εφαρμογή «Ασφάλιση - Έσοδα Μη Μισθωτών ΕΦΚΑ» τροποποιούν την μηνιαία εισφορά και κατά την μηνιαία ροή θα διενεργείται η τροποποίηση της εκκαθάρισης, σύμφωνα με τα ανωτέρω.

Τα στοιχεία της τροποποίησης και το αποτέλεσμά της, εμφανίζονται στη μηχανογραφική εφαρμογή «Ασφάλιση - Έσοδα Μη Μισθωτών Ασφαλισμένων» -> «ΕΦΚΑ από 01.01.2020», στην οθόνη «Στοιχεία Εκκαθάρισης».

Επισημαίνεται ότι, επιλέγοντας - «Ιστορικό εκκαθάρισης», εμφανίζονται αναλυτικά τα στοιχεία της προηγούμενης εκκαθάρισης.

Δημιουργήθηκε πίνακας «Προσαυξήσεις», στον οποίο απεικονίζονται, αναλυτικά στοιχεία προσαυξήσεων από εκπρόθεσμη καταβολή δόσεων.

Αναλυτικές οδηγίες για τις ανωτέρω επιλογές- οθόνες θα προσαρμοστούν στο εγχειρίδιο της εφαρμογής το οποίο μπορείτε να αναζητήσετε από την επιλογή « ΟΔΗΓΙΕΣ» του ΟΠΣ e- ΕΦΚΑ.

Ε. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

Τα αποτελέσματα της τροποποίησης αναρτώνται στον Ατομικό Λογαριασμό των ασφαλισμένων που τηρείται στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του e- ΕΦΚΑ στην επιλογή «Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες → Υποχρεώσεις Κοινωνικής Ασφάλισης → Εκκαθαρίσεις → Εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020». Μέσω της επιλογής «Ιστορικό Εκκαθάρισης» παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης σε στοιχεία της αρχικής εκκαθάρισης.

ΣΤ. ΕΙΔΟΠΟΙΗΤΗΡΙΟ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ.

Δημιουργείται νέο έντυπο, στα πρότυπα του αρχικού ειδοποιητηρίου, με τίτλο «ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ 2020».

Στο «Ειδοποιητήριο τροποποίησης εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών έτους 2020», απεικονίζονται τα πεδία του αρχικού ειδοποιητηρίου εκκαθάρισης με επικαιροποιημένα στοιχεία.