Η Ελλάδα διαθέτει μοναδικό φυτικό κεφάλαιο ιδιαίτερης βιοποικιλότητας, υψηλής ποιότητας και διεθνούς αναγνώρισης.
Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.), ως θεσμοθετημένος επιστημονικός σύμβουλος της Πολιτείας σε θέματα που αφορούν τον πρωτογενή τομέα παραγωγής, την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφορική διαχείριση των φυσικών πόρων, επιθυμεί να εκφράσει την έντονη ανησυχία και τον προβληματισμό του σχετικά με τις εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αφορούν στις Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές (ΝΓΤ) και στην προτεινόμενη απορρύθμιση του πλαισίου ελέγχου για τα φυτά κατηγορίας ΝΓΤ1, η οποία οδηγεί ουσιαστικά σε αποδυνάμωση των δικλείδων ασφαλείας, κατάργηση υποχρεωτικής αξιολόγησης κινδύνου, σήμανσης και ιχνηλασιμότητας, και σε περιορισμό του δικαιώματος των κρατών-μελών να επιβάλλουν απαγορεύσεις καλλιέργειας.
Οι προβλέψεις αυτές, εάν υιοθετηθούν στις επικείμενες ψηφοφορίες του Συμβουλίου Υπουργών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα έχουν άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις:
- στον καταναλωτή, που δεν θα γνωρίζει τι καταναλώνει, στερούμενος το θεμελιώδες δικαίωμα επιλογής,
- στον παραγωγό, ο οποίος κινδυνεύει από επιμόλυνση και πιθανές νομικές/οικονομικές επιπτώσεις λόγω πατεντών,
- στη βιολογική αλλά και τη συμβατική γεωργία χωρίς Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς (ΓΤΟ), που αποτελούν συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας,
- στη βιοποικιλότητα και στα οικοσυστήματα, με άγνωστες μακροπρόθεσμες συνέπειες,
- στην εθνική αγροδιατροφική οικονομία, που στηρίζεται στην ποιότητα και την ταυτότητα των ελληνικών προϊόντων.
Υπενθυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή νομοθεσία και το Δικαστήριο της ΕΕ (2018) ορίζουν πως οι ΝΓΤ οφείλουν να υπόκεινται σε αξιολόγηση κινδύνου και παρακολούθηση. Εντούτοις, σύμφωνα με τις νέες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ένα φυτό ΝΓΤ κατηγορίας 1 (ένα φυτό που έχει υποστεί δηλαδή μέχρι 20 υποκαταστάσεις ή εισαγωγές νουκλεοτιδίων), θεωρείται ισοδύναμο με τα συμβατικά φυτά. Αυτή η έννοια της «ισοδυναμίας» ενός συμβατικού φυτού με ένα που έχει υποστεί έως 20 γενετικές μεταλλάξεις που εισάγει η πρόταση κανονισμού δεν στηρίζεται σε συγκεκριμένα επιστημονικά δεδομένα, αλλά αποτελεί ένα αυθαίρετο νομικό/πολιτικό κατασκεύασμα, γι’ αυτό και αμφισβητείται από πολλούς ευρωπαϊκούς επιστημονικούς φορείς (όπως π.χ. οENSSER - EuropeanNetworkofScientistsforSocialandEnvironmentalResponsibility).
Για τους λόγους αυτούς, το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. ζητά από την Ελληνική Κυβέρνηση:
- Να στηρίξει στην ΕΕ τη διατήρηση της υποχρεωτικής αξιολόγησης κινδύνου, σήμανσης και ιχνηλασιμότητας για όλες τις κατηγορίες ΝΓΤ.
- Να διασφαλίσει το δικαίωμα των κρατών-μελών να επιβάλλουν περιορισμούς/απαγορεύσεις καλλιέργειας ΝΓΤ, σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και προστασίας του δημοσίου συμφέροντος.
- Να εξασφαλίσει σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο για την αποφυγή επιμόλυνσης, με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
- Να προστατεύσει τη βιολογική γεωργία, τις παραδοσιακές ποικιλίες και τα προϊόντα ΠΟΠ, που αποτελούν βασικούς πυλώνες της ελληνικής αγροτικής ταυτότητας.
- Να διασφαλίσει την αναγκαία ενημέρωση των πολιτών και τη διαφάνεια σε όλη τη διατροφική αλυσίδα, στοιχείο απαραίτητο για την κοινωνική αποδοχή και την εμπιστοσύνη.
Η Ελλάδα διαθέτει μοναδικό φυτικό κεφάλαιο ιδιαίτερης βιοποικιλότητας, υψηλής ποιότητας και διεθνούς αναγνώρισης. Θεωρούμε καθήκον μας να υπερασπιστούμε την προστασία της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος, της γεωργικής παραγωγής και του καταναλωτή, διασφαλίζοντας ότι οποιαδήποτε τεχνολογική πρόοδος θα εφαρμοστεί με όρους επιστημονικά τεκμηριωμένους και κοινωνικά υπεύθυνους.
Με δεδομένη την κρισιμότητα των εξελίξεων και τον άμεσο χαρακτήρα των αποφάσεων:
- ζητούμε την καταψήφιση της θέσης αυτής στην προσεχή συνάντηση COREPER,
- αναμένουμε αντίστοιχη τοποθέτηση της Κυβέρνησης και των εκπροσώπων της χώρας στις επερχόμενες ψηφοφορίες στην ΕΕ, και
- θεωρούμε επιβεβλημένη την πραγματοποίηση συνάντησηςτων εμπλεκόμενων φορέων, με πρωτοβουλία του Υπ.Α.Α.Τ. και τη συμμετοχή του ΓΕΩΤ.Ε.Ε., για αναλυτική συζήτηση επί του θέματος.