Συνέντευξη εφ' όλης της ύλης παραχώρησε στο agrocapital.gr ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Κώστας Σκανδαλίδης, μιλώντας τόσο για το έργο που συντελέστηκε στο υπουργείο την τελευταία διετία, όσο και για τις προοπτικές του πρωτογενούς τομέα στην Ελλάδα:
Είχατε δηλώσει πρόσφατα ότι νιώθετε «ένοχος γι’αυτά που δεν κάνατε σε όλη σας την διαδρομή». Από το 2010, όταν και αναλάβατε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ποια είναι τα σχέδια που καταφέρατε να υλοποιήσετε και ποια όχι. Νιώθετε ότι δεν έχετε ολοκληρώσει το έργο σας;
Θα σας αναφέρω ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα πραγματικού έργου με χρηστικά αποτελέσματα για κάθε αγρότη, κάθε αγροτικό νοικοκυριό :
1) Με τη θεσμοθέτηση και τη λειτουργία του ηλεκτρονικού Μητρώου Εμπόρων, κάνουμε ένα αποφασιστικό βήμα για την προστασία του αγροτικού εισοδήματος από παραβατικά φαινόμενα που έφταναν έως και την καταλήστευση της σοδειάς από περιφερόμενους επιτήδειους που εκμεταλλεύονταν τις αγωνίες και τις ανάγκες των παραγωγών.
2) Με τη θεσμοθέτηση της συμβολαιακής γεωργίας, προχωρούμε αποφασιστικά προς τη σταθεροποίηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων και τη μακροπρόθεσμη θωράκιση του αγροτικού εισοδήματος από την κερδοσκοπική χειραγώγηση των σχετικών αγορών.
Παράλληλα, τα συμβόλαια ρητά εξαιρέθηκαν από την έκθεση τους σε χρηματοπιστωτικούς κινδύνους.
3) Δημοπρατήρια. Η θεσμοθέτηση της ίδρυσης δημοπρατηρίων υπήρξε το πρώτο θεσμικό βήμα για την ουσιαστική ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος και τη δραστική μείωση των τιμών που τ’ αγροτικά προϊόντα φτάνουν στους καταναλωτές (μείωση της διαφοράς τιμής απ’ το χωράφι στο ράφι).
Υποστηρίζουμε την ίδρυση και λειτουργία συνεταιριστικών δημοπρατηρίων με τη συμμετοχή και την υποστήριξη των Περιφερειακών Αυτοδιοικήσεων.
Μόνο ο συνεταιριστικός χαρακτήρας των δημοπρατηρίων μπορεί να διασφαλίσει ότι οι σημερινοί μεσάζοντες και κερδοσκόποι δεν θα μετατραπούν σε αυριανούς δημοπράτες.
Δρομολογούμε ήδη την ίδρυση δύο (2) πρώτων ηλεκτρονικών και συνεταιριστικών δημοπρατηρίων σε Αθήνα ( κεντρική Λαχαναγορά) και κεντρική Μακεδονία (Σίνδο). Παράλληλα αρκετές Περιφέρειες (Πελοπόννησος, Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία) έχουν ήδη προκηρύξει ή δρομολογήσει μελέτες βιωσιμότητας για περιφερειακά δημοπρατήρια, τα οποία θα έχουν δυνατότητα σύνδεσης με τα δυο Κεντρικά.
4) Ψηφίσαμε το νόμο για τους νέους πρωτοβάθμιους αγροτικούς συνεταιρισμούς με δυνατότητα σοβαρής παρέμβασης στη συγκέντρωση, τη συσκευασία, την προώθηση στις αγορές των προϊόντων των αγροτών. Αυτές τις εβδομάδες, αυτούς τους μήνες διανύουμε το αναγκαίο σχέδιο μετάβασης από το παλιό στο νέο. Πάμε από 6.200 συνεταιρισμούς σφραγίδες σε περίπου 1.000 υγιείς συνεταιρισμούς και έπεται συνέχεια στις συνενώσεις πάντα προς όφελος της οικονομικής προόδου των αγροτών.
5) Λειτουργεί εδώ και δύο χρόνια το Μητρώο Αγροτών. Ξέρουμε ποιοι είμαστε, πόσοι είμαστε, που είμαστε. Το Μητρώο είναι ένα σοβαρό βήμα την επαγγελματική κατοχύρωση των αγροτών. Το αγροτικό επάγγελμα πλέον γίνεται διακριτό και καθίσταται περιζήτητο. Όλο και περισσότεροι – νέοι κυρίως και άνεργοι – στρέφονται σε αυτό.
6) Ψηφίσαμε το νόμο για την απλοποίηση της αδειοδότησης της ελληνικής κτηνοτροφία. Μένει να υλοποιηθεί πλήρως στο επόμενο διάστημα.
Με όλα τα παραπάνω μέτρα και σειρά άλλων – όχι ήσσονος σημασίας – σκιαγραφούμε το μέλλον της Ελληνικής Γεωργίας.
Ασφαλώς μένουν πολλά ακόμα. Η ζωή δεν σταματά. Το πρώτο πράγμα που θα έκανα θα είχε σχέση με τα αρδευτικά νερά. Είναι ένα θέμα σοβαρό το οποίο δεν πρόλαβα να ολοκληρώσω παρότι υπήρχαν οι βασικές εισηγήσεις. Είναι μια κληρονομιά για την επόμενη ηγεσία του ΥΠΑΑΤ.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ελλάδας σήμερα είναι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Θεωρείτε ότι τα αγροτικά προϊόντα μπορούν να δείξουν το δρόμο για να ανατραπεί αυτό το έλλειμμα και να καταστεί πιο εξωστρεφής η Ελλάδα; Ποιες παρεμβάσεις απαιτούνται και ποιο θεωρείτε πρέπει να είναι το «τίμημα» για τον αγροτικό κόσμο;
Δουλεύουμε συστηματικά πάνω στο μείζον θέμα της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενή τομέα. Μπορώ να απαριθμήσω εν τάχει τέσσερις λόγος που μας κάνουν να αισιοδοξούμε :
1) Διαθέτουμε τις προϋποθέσεις ,ως χώρα, να οργανώσουμε την αγροτική παραγωγή και να καταστήσουμε την Ελληνική Γεωργία σύγχρονη, βιώσιμη, ανταγωνιστική και καινοτόμα.
Επίκεντρό μας είναι η παραγωγή τροφίμων. Το μοντέλο που επιλέγουμε είναι αγροδιατροφικό.
Προτεραιότητα η γενικευμένη αύξηση της παραγωγής. Στη χώρα, στη Ευρώπη, στον πλανήτη δεν υπάρχει διατροφική επάρκεια. Επομένως οδηγούμε τον αγροτικό κόσμο σε προϊόντα με ζήτηση και χαμηλό ανταγωνισμό. Αναδεικνύουμε μέσα στο αγροδιατροφικό μοντέλο τα ποιοτικά, τα βιολογικά, τα φιλικά με το περιβάλλον προϊόντα. Η παγκόσμια, η Ευρωπαϊκή και η εγχώρια αγορά τα ζητά περισσότερο. Στηρίζουμε τη Μεσογειακή- Ελληνική διατροφή ως επιλογή υγείας και μακροζωίας, αλλά και ως τρόπο ζωής. Δημιουργούμε και αναδεικνύουμε το εθνικό καλάθι των αγροτικών προϊόντων και το προβάλλουμε στην εγχώρια, την Ευρωπαϊκή και την παγκόσμια αγορά.
2) Η γεωργία συνδέεται άμεσα με την ολοκληρωμένη περιφερειακή ανάπτυξη. Καθεμία από τις 13 περιφέρειες της χώρας μας παράγει προϊόντα με δική της ταυτότητα και συνδυάζει την αγροτική παραγωγή με τον πολιτισμό, τον τουρισμό, το περιβάλλον, την αγορά, τις τοπικές διατροφικές συνήθειες, την προώθηση των τοπικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές.
Τα καλάθια των περιφερειών, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του εθνικού καλαθιού των αγροτικών προϊόντων.
3) Δίπλα στις ιστορικές καλλιέργειες όπως το κρασί, το ελαιόλαδο, το μέλι τοποθετούμε διαρκώς νέα, συμπληρωματικά προϊόντα για το αγροτικό νοικοκυριό και την αύξηση του εισοδήματός του, τη μεγέθυνση της παραγωγής και τον εμπλουτισμό της εγχώριας αγοράς με ανταγωνιστικά προϊόντα.
Επιλέγουμε για ενημέρωση των αγροτών κυρίως προϊόντα που επιδέχονται μεταποίηση για τη δευτερογενή θετική επίδραση στο εισόδημα και τη στήριξη των θέσεων εργασίας.
4) Ενισχύουμε τις θερμοκηπιακές μονάδες γιατί η γεωργία έχει ανάγκη από το συνδυασμό:
• της τεχνολογίας με τη ποιότητα των προϊόντων
• του καλού κλίματος με τη διεύρυνση του παραγωγικού χρόνου
• της σωστής καλλιεργητικής πρακτικής με σύγχρονες και οργανωμένες εκμεταλλεύσεις
• της ποσότητας με τον εφοδιασμό των αλυσίδων λιανικής πώλησης
• της παραγωγής στο χωράφι με τη μεταποίηση
• της εξοικονόμησης νερού (υδροπονία) με το περιβάλλον
του μικρού κλήρου στον τόπο μας με την αυξημένη παραγωγικότητα
Εκτιμάτε ότι ο αγροτικός κόσμος της χώρας κινείται στη σωστή κατεύθυνση για να προσαρμοστεί στη νέα, πολύ πιο ασφυκτικά, δεδομένα που ορίζει η νέα ΚΑΠ; Έχει φανεί και στην πράξη η αύξηση των εναλλακτικών καλλιεργειών και της παραγωγής βιολογικών προϊόντων ;
Γενικότερα επιδιώκουμε την άμεση διασύνδεση με το Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και το παγκόσμιο περιβάλλον (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και Ευρωπαϊκή Ένωση) αλλά και με σταθερό ζητούμενο:
• τη βελτίωση του εισοδήματος των αγροτών
• την ασφάλεια αλλά και την επάρκεια των τροφίμων
• την κλιματική αλλαγή
• την προστασία του καταναλωτή
• την ενίσχυση των νησιωτικών, των ορεινών και των μειονεκτικών περιοχών.
Βρισκόμαστε στο μέσο της διαπραγμάτευσης για τη νέα ΚΑΠ που θα ισχύσει μετά το 2013 και επιδιώκουμε:
• Την συναίνεση όλων των κομμάτων και των κοινωνικών εταίρων στο διαπραγματευτικό πλαίσιο. Ήδη έχει ξεκινήσει ο διάλογος και θα τον επικαιροποιούμε σε κάθε πτυχή της διαπραγμάτευσης.
• Την οριστικοποίηση του προϋπολογισμού με τις πλέον ευνοϊκές θέσεις για την Ελλάδα. Πρότασή μας ήταν να μην μειωθεί ως ποσοστό σε σχέση με τον προηγούμενο προϋπολογισμό της ΕΕ. Οι διαπραγματεύσεις είναι δύσκολες, και δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί.
• Επαφές με την Ευρωπαϊκή Προεδρία και τον αρμόδιο Επίτροπο για την εξέταση από κοινού, και τον καθορισμό των σχετικών λεπτομερειών.
Ανεξάρτητα από τη διαπραγμάτευση και την έκβαση της εμείς ως χώρα στο εσωτερικό μας έχουμε δύο μεγάλες εκκρεμότητες.
Πρώτη : Να ανοίξουμε μια συζήτηση για τα αναπτυξιακά εργαλεία της γεωργίας στις υποδομές. Τον επόμενο "Αλέξανδρο Μπαλτατζή". Σκοπεύουμε αμέσως μετά τις εκλογές να ανοίξουμε ως ΠΑΣΟΚ αυτή τη συζήτηση και σε συνεργασία με τις Περιφέρειες, τους δήμους, τους συνεταιρισμούς, τις ομάδες παραγωγών και τους ίδιους τους αγρότες να καταλήξουμε σε μια ρεαλιστική πρόταση έγκαιρα. Ένα σχέδιο για την αξιοποίηση των αρδευτικών υδάτων θα έχει πρωτεύουσα θέση στη νέα προγραμματική περίοδο.
Δεύτερη : Να προτείνουμε ποιες καλλιέργειες επιθυμούμε, έχουν ανάγκη οι αγρότες και η χώρα, να υποστηριχθούν για στήριξη και αναδιάρθρωση. Θα το κάνουμε πάλι με ανοιχτές στην κοινωνία και το Γεωτεχνικό δυναμικό της χώρας (Γεωπόνους - Κτηνιάτρους - Τοπογράφους) διαδικασίες. Ασφαλώς το λάδι, τα οπωροκηπευτικά, τα εσπεριδοειδή, τα αρωματικά και τα κτηνοτροφικά φυτά, τα μήλα, ο καπνός, τα υποτροπικά φυτά και οι νέες συμπληρωματικές καλλιέργειες έχουν τη θέση τους.
Αξιοποιούμε τις διεθνείς επιχειρηματικές επαφές και τις εκθέσεις για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων.
Επενδύουμε τους διαθέσιμους πόρους από την ΕΕ για την διάρθρωση των κατάλληλων προγραμμάτων προώθησης. Για ποσά άνω των 100 εκατομ. € είναι σε εξέλιξη οι αντίστοιχες δραστηριότητες για προϊόντα όπως το κρασί, το λάδι, τα οπωροκηπευτικά, τα ροδάκινα.
Η πρωτοφανής κρίση της χώρας μας λάβωσε τα δύο μεγάλα κόμματα, και ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ, το οποίο και διαχειρίστηκε τα δύο πρώτα χρόνια αυτής της δοκιμασίας. Θεωρείτε ότι η σημερινή κρίση είναι η μετάβαση σε μια νέα «σκληρή» πραγματικότητα, ή είναι μια ευκαιρία για να αναδειχθούν οι υγιείς δυνάμεις της χώρας μας;
Το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε μόνο του σοβαρές ευθύνες αυτά τα δύο χρόνια με γνώμονα το καλό του τόπου. Ανεξάρτητα από λάθη, παραλείψεις και ανακολουθίες, για τα οποία οφείλουμε μια γενναία αυτοκριτική, είμαστε η μόνη ουσιαστικά δύναμη ευθύνης και προοπτικής για τη χώρα. Απέναντί μας έχουμε μια Δεξιά λαϊκίστικη και δημαγωγική, με οβιδιακές μεταμορφώσεις, που βάζει την υπογραφή της και ταυτόχρονα καταγγέλλει. Και μια Αριστερά τυχοδιωκτική, που προτείνει ανέφικτα όνειρα χαϊδεύοντας αυτιά. Εμείς οφείλουμε να αποδείξουμε τώρα, όχι αύριο, ότι έχουμε την εσωτερική δυναμική του κόμματος της αλλαγής και της μεταρρύθμισης, ότι έχουμε σχέδιο για το πώς θα φθάσουμε στην αυτοδύναμη Ελλάδα. Και γι' αυτό πρέπει να έρθουμε πρώτο κόμμα.
Εμείς, την επόμενη μέρα θα προτείνουμε συνεργασία καταρχήν με όποιες προοδευτικές φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις εκφραστούν στη νέα Βουλή, χωρίς αποκλεισμούς, επιζητώντας την ευρύτερη δυνατή πολιτική συναίνεση και συνεργασία. Γιατί το πρόβλημα της χώρας δεν είναι η αυτοδυναμία ενός κόμματος, που αυτάρεσκα τη διεκδικεί η Ν.Δ. και, μάλιστα, με αλλεπάλληλες εκλογές, αλλά, επαναλαμβάνω η αυτοδύναμη Ελλάδα. Τα κόμματα ας επιλέξουν τη στάση τους. Εξάλλου, όλοι κρινόμαστε την ώρα της εθνικής ευθύνης
