Άλλο ένα επίτευγμα της διακυβέρνησης της ΝΔ, παρά την επικοινωνιακή της προπαγάνδα, για την επιτυχία του «καλαθιού του νοικοκυριού»: Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, από το σύνολο των 62 ειδών διατροφής, μόνο σε μία περίπτωση σημειώθηκε μείωση τιμών τον Ιανουάριο του 2023, συγκριτικά με ένα χρόνο νωρίτερα και αυτή ήταν αμελητέα (-0,02% για τα φρέσκα ψάρια).
Όλα τα άλλα προϊόντα σημείωσαν αύξηση των τιμών από 0,29% (φρέσκα φρούτα) έως και 44,96% (ζάχαρη). Μάλιστα, η αύξηση είναι πάνω από 20% σε 14 είδη τροφίμων, στα οποία περιλαμβάνονται τα πιο βασικά, όπως το γάλα (24,29%), το ψωμί (25,55%), το αλεύρι (26,89%), τα αυγά (26,27%), τα τυριά (26,61%), το γιαούρτι (21,65%), το ελαιόλαδο (22,37%), το μοσχαρίσιο κρέας (20,15%) και το αρνί και κατσίκι (21,35%). Συνολικά, οι Έλληνες καταναλωτές πληρώνουν έως και 45% περισσότερο φέτος για βασικά είδη διατροφής σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν. Έτσι, για ένα «καλάθι» με 25 βασικά προϊόντα (τρόφιμα και είδη οικιακής χρήσης) την 1η Μαρτίου 2022 οι Έλληνες πλήρωσαν 76,26 ευρώ, ενώ τα ίδια ακριβώς προϊόντα κοστίζουν πλέον 91 €, δηλ. 19,33% περισσότερο.
Με βάση αυτά και δεδομένου ότι οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου ήταν έως και τέσσερις φορές υψηλότερες το 2022, σε σχέση με το 2021 (ακόμη και μετά τις κρατικές επιδοτήσεις για τους λογαριασμούς των οικιακών καταναλωτών) και ταυτόχρονα η αύξηση των μισθών είναι μόλις στο ένα πέμπτο του ευρωπαϊκού μέσου όρου, καθίσταται προφανές γιατί για τα περισσότερα από τα μισά νοικοκυριά, το μηνιαίο εισόδημά τους είναι επαρκές μέχρι τις 18 κάθε μήνα και η Ελλάδα είναι μία από τις τέσσερις μόλις χώρες στην ΕΕ, που το ποσοστό των πολιτών σε κίνδυνο φτώχειας έχει αυξηθεί κατακόρυφα το διάστημα 2019-2021. Και όλα αυτά σε μια αγορά που λειτουργεί με όρους ασυδοσίας, αφού δεν υπάρχουν έλεγχοι και τα πρόστιμα είναι ελάχιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ).
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με τροπολογία που κατέθεσε στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας, «Ολοκληρωμένο Σύστημα Παροχής Ανακουφιστικής Φροντίδας – Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού COVID-19 και την προστασία της δημόσιας υγείας και άλλες επείγουσες ρυθμίσεις», το Δεκέμβρη του 2022, ζήτησε την εφαρμογή του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6% στα είδη διατροφής, από 1/1/2023 έως και 31/12/2023, με δυνατότητα παράτασης.
Στην ίδια τροπολογία προβλεπόταν, επίσης, η μείωση των συντελεστών του ΕΦΚ καυσίμων (βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης, φυσικό αέριο) στα κατώτατα επιτρεπτά όρια της Ε,Ε για την περίοδο από την ψήφιση του νόμου έως και 31/12/2023, με δυνατότητα παράτασης.
Η απάντηση της κυβέρνησης ήταν αρνητική, επικαλούμενη την απώλεια εσόδων για το Δημόσιο και το-σχεδόν- μηδενικό κέρδος για τον καταναλωτή, την ίδια στιγμή που είχε μειώσει τον φόρο στα μερίσματα και τον ΕΝΦΙΑ στις μεγάλες ιδιοκτησίες.
Σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεσμεύεται για:
- Μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής, με μηδενικό ΦΠΑ στα βασικότερα είδη (όπως στην Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία) και τον χαμηλότερο συντελεστή για τα υπόλοιπα.
- Χτύπημα της κερδοσκοπίας με διαρκείς ελέγχους στην πηγή της, που είναι πολυεθνικές, εισαγωγικές τροφίμων, μεσάζοντες, χονδρεμπόριο, βιομηχανία κ.λπ.
- Υποχρέωση των πολυεθνικών να πουλάνε στην Ελλάδα με τιμές Ευρώπης, δεδομένου ότι στην Ελλάδα πουλάνε 20% έως 100% ακριβότερα.
- Ενίσχυση των αγροτών και των κτηνοτρόφων με φτηνή ενέργεια, καύσιμα και πρώτες ύλες, για να παραμένουν προσιτά το παραγόμενα προϊόντα.