Η παγκόσμια υποβάθμιση και καταστροφή των υγροτόπων απειλεί να στερήσει από την παγκόσμια οικονομία οφέλη ύψους έως και 39 τρισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2050, σύμφωνα με νέα έκθεση της Σύμβασης για τους Υγροτόπους που δημοσιεύθηκε την Τρίτη.
Οι υγρότοποι, οι οποίοι διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην υποστήριξη της αλιείας, της γεωργίας, της αποθήκευσης άνθρακα και της προστασίας από πλημμύρες, εξαφανίζονται με ανησυχητικούς ρυθμούς. Όπως προειδοποιεί η διακυβερνητική έκθεση, από το 1970 έχει χαθεί περίπου 22% των υγροτοπικών οικοσυστημάτων, τόσο σε γλυκά νερά (ποτάμια, λίμνες, τυρφώνες) όσο και σε παράκτια θαλάσσια οικοσυστήματα (μαγκρόβια, κοραλλιογενείς ύφαλοι), με τον ρυθμό απώλειας να ξεπερνά κάθε άλλο οικοσύστημα παγκοσμίως.
Οι κύριες αιτίες που οδηγούν στην υποβάθμιση των υγροτόπων περιλαμβάνουν την επέκταση της γεωργίας, την ρύπανση, τις αλλαγές στις χρήσεις γης, τα χωροκατακτητικά είδη, καθώς και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής — όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η παρατεταμένη ξηρασία.
«Η κλίμακα της απώλειας και της υποβάθμισης είναι πέρα από αυτό που μπορούμε να αγνοήσουμε», δήλωσε ο Hugh Robertson, επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης.
Η έκθεση εκτιμά ότι απαιτούνται ετήσιες επενδύσεις ύψους 275 έως 550 δισεκατομμυρίων δολαρίων προκειμένου να αναστραφούν οι τρέχουσες απειλές. Ωστόσο, επισημαίνεται πως οι τρέχουσες χρηματοδοτήσεις αντιπροσωπεύουν «σημαντική υποεπένδυση», χωρίς να αναφέρονται συγκεκριμένοι αριθμοί.
Συνολικά, έχουν χαθεί 411 εκατομμύρια εκτάρια υγροτόπων – έκταση αντίστοιχη με μισό δισεκατομμύριο γήπεδα ποδοσφαίρου – ενώ περίπου το 25% των εναπομεινάντων υγροτόπων θεωρείται υποβαθμισμένο.
Τα υγροτοπικά οικοσυστήματα προσφέρουν πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, όπως ρύθμιση πλημμυρών, καθαρισμό υδάτων, απορρόφηση άνθρακα, καθώς και στήριξη της γεωργικής παραγωγής και της αλιείας. Παράλληλα, παρέχουν πολιτιστικά και ψυχαγωγικά οφέλη σε τοπικές κοινότητες.
Η έκθεση δημοσιεύεται λίγες ημέρες πριν από τη σύνοδο των συμβαλλομένων μερών της Σύμβασης για τους Υγροτόπους, μιας παγκόσμιας συμφωνίας στην οποία συμμετέχουν 172 χώρες – μεταξύ των οποίων η Κίνα, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες – και η οποία υπεγράφη το 1971 για τη διατήρηση αυτών των οικοσυστημάτων. Η συνάντηση πραγματοποιείται κάθε τρία χρόνια, αν και δεν είναι σαφές εάν όλα τα κράτη-μέλη θα εκπροσωπηθούν.
Η έκθεση αναγνωρίζει τις προσπάθειες ορισμένων χωρών για την αποκατάσταση υγροτόπων, με έργα ήδη σε εξέλιξη στη Ζάμπια, την Καμπότζη και την Κίνα. Ωστόσο, η απώλεια είναι πιο έντονη στην Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται και σε περιοχές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής.
Η έκθεση καλεί για άμεση διεθνή κινητοποίηση και ουσιαστικές επενδύσεις, τονίζοντας ότι η προστασία των υγροτόπων δεν αποτελεί απλώς οικολογική προτεραιότητα, αλλά ζήτημα παγκόσμιας οικονομικής και κοινωνικής σταθερότητας.