Τέσσερις κορυφαίοι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και Οργανώσεις Ελαιοκομικών Φορέων (ΟΕΦ) της Τριφυλίας ο Νηλέας, το Μουζάκι, το Αμπελόφυτο και η Βάλτα—απέστειλαν επιστολή διαμαρτυρίας, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία τους για το μεγάλο ζήτημα που έχει προκύψει με τη χρηματοδότηση του πρώτου έτους των επιχειρησιακών προγραμμάτων Ελαιολάδου/Επιτραπέζιας ελιάς για την περίοδο 2023-2027.
Τα εν λόγω προγράμματα υποβλήθηκαν με καθυστέρηση ενός έτους (απώλεια του 2023) στις 2 Αυγούστου 2024 και εγκρίθηκαν στις 14 Οκτωβρίου 2024. Οι 67 Οργανώσεις Παραγωγών Ελαιολάδου σε όλη την επικράτεια κλήθηκαν να υλοποιήσουν το σύνολο του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του πρώτου έτους (2024) μέσα σε μόλις 2,5 μήνες, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.
Αυτό το ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο οδήγησε τους περισσότερους συνεταιρισμούς σε ολοκλήρωση του οικονομικού έτους με ιδία χρηματοδότηση, καθώς ήταν αδύνατο να λάβουν προκαταβολή εντός του προκαθορισμένου χρόνου. Η καθυστέρηση στην εκκαθάριση και την καταβολή της ενίσχυσης έχει ήδη δημιουργήσει σοβαρά ζητήματα ρευστότητας και βιωσιμότητας στις ΟΕΦ, οι οποίες παράλληλα πραγματοποιούν δαπάνες και για το δεύτερο έτος του προγράμματος.
Αγώνας δρόμου και οικονομική ασφυξία το 1ο έτος
Παρά την καθυστέρηση, οι 67 εγκεκριμένες ΟΕΦ-Αγροτικοί Συνεταιρισμοί κατέβαλαν τεράστια προσπάθεια για να υλοποιήσουν το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο του πρώτου έτους έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024, δηλαδή μέσα σε μόλις 2,5 μήνες από την έγκριση των προγραμμάτων (14 Οκτωβρίου 2024). Η πίεση του χρόνου ανάγκασε τις περισσότερες ΟΕΦ να ολοκληρώσουν το οικονομικό έτος με ιδία χρηματοδότηση, καθώς δεν πρόλαβαν να λάβουν προκαταβολές.
Η κρίση κορυφώθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2025, όταν έγινε γνωστή μια νέα τροποποίηση του προγράμματος (ΦΕΚ 20/8). Η τροποποίηση αυτή αναφέρει ότι τα επιχειρησιακά προγράμματα που δεν πληρούν τα ελάχιστα όρια των παρεμβάσεων (όπως ορίζονται στη σχετική ΥΑ 1506) κινδυνεύουν άμεσα να μην πληρωθεί η εκκαθάριση του πρώτου έτους, αλλά και η ενωσιακή χρηματοδότηση των υπολοίπων ετών.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το ζήτημα αυτό αγγίζει περίπου το 90% των προγραμμάτων των ΟΕΦ που υλοποιούνται. Η εμπλοκή αυτή προέκυψε, σύμφωνα με τους Φορείς, από την αδυναμία ορθής αξιολόγησης των προγραμμάτων από το Υπουργείο, με συνέπεια να εγκριθούν προγράμματα που δεν κάλυπταν εξ αρχής τα ελάχιστα όρια.
Η διαρκής επικοινωνία μεταξύ ΟΕΦ, ΥΠΑΑΤ, ΔΑΟΚ και ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχει οδηγήσει σε λύση. Πλέον, κυκλοφορούν φήμες ότι το πρόγραμμα του πρώτου έτους θα πληρωθεί με εθνικούς πόρους, χωρίς όμως να διευκρινίζεται το χρονοδιάγραμμα της καταβολής.
Η καθυστέρηση στην εκκαθάριση και την καταβολή της ενίσχυσης έχει δημιουργήσει σοβαρά ζητήματα βιωσιμότητας στις ΟΕΦ, καθώς απουσιάζει πλέον η ρευστότητα, δεδομένου ότι πραγματοποιούνται ήδη και οι δαπάνες του δεύτερου έτους. Ιδιαίτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι ΟΕΦ που έχουν λάβει προκαταβολές, καθώς δεν έχει διευκρινιστεί αν θα χρειαστεί να επιστρέψουν το κοινοτικό μέρος της ενίσχυσης.
Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί – ΟΕΦ, οι οποίοι εκπροσωπούν την αιχμή του δόρατος για την ανάπτυξη των εθνικών προϊόντων, τονίζουν ότι έβαλαν «πλάτη» για την ομαλή υλοποίηση του πρώτου έτους, αλλά τώρα κινδυνεύουν να μην λάβουν την ενωσιακή χρηματοδότηση εξαιτίας των «πρωτοφανών αβλεψιών» του Υπουργείου.
Ο κίνδυνος απένταξης των προγραμμάτων είναι πλέον ορατός και η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Οι Πρόεδροι των ΟΕΦ της Τριφυλίας απαιτούν από τις αρμόδιες αρχές να λάβουν άμεσα πρωτοβουλίες για να λυθεί το πρόβλημα, να ολοκληρωθεί ομαλά η εκκαθάριση του πρώτου έτους και να συνεχιστεί το πρόγραμμα σύμφωνα με τον αρχικό του σχεδιασμό.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις