Ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2026 ξεδιπλώνεται ως μια προσεκτικά ζυγισμένη αρχιτεκτονική δαπανών, η οποία ισορροπεί ανάμεσα σε παλιές προτεραιότητες και νέες γεωπολιτικές ανάγκες. Σε μια περίοδο που το διεθνές περιβάλλον χαρακτηρίζεται από αστάθεια και μεταβαλλόμενους συσχετισμούς ισχύος, η ΕΕ επιχειρεί να επαναβεβαιώσει τη στρατηγική της συνοχή μέσω μιας σειράς χρηματοδοτήσεων που διαμορφώνουν τον οικονομικό και πολιτικό της ορίζοντα για το επόμενο έτος.
Στον πυρήνα αυτού του σχεδιασμού παραμένει η Κοινή Αγροτική Πολιτική, με χρηματοδότηση 53,3 δισ. ευρώ, μια κατανομή που υπογραμμίζει τον ρόλο της γεωργίας ως θεμέλιο της ευρωπαϊκής ασφάλειας τροφίμων και σταθεροποιητή της υπαίθρου. Μαζί με τα 0,8 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, η Ένωση επιχειρεί να θωρακίσει παραγωγούς και αγροδιατροφικούς τομείς απέναντι σε κλιματικούς κινδύνους και αγορές που γίνονται ολοένα πιο απρόβλεπτες.
Η συνοχή των κρατών-μελών ενισχύεται με 42,1 δισ. ευρώ, που διοχετεύονται σε έργα περιφερειακής ανάπτυξης, υποδομές και πράσινη μετάβαση. Εδώ αποτυπώνεται η βαθιά ευρωπαϊκή λογική πως καμία περιφέρεια δεν πρέπει να μένει πίσω, ειδικά σε μια εποχή όπου οι τεχνολογικές και ενεργειακές μεταβολές επιταχύνονται.
Στο μέτωπο της κοινωνικής πολιτικής, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Plus (ΕΚΤ+) λαμβάνει 14,5 δισ. ευρώ, επιδιώκοντας να στηρίξει την απασχόληση, την εκπαίδευση και τη μείωση των ανισοτήτων. Η επιλογή αυτή αναγνωρίζει ότι οι κοινωνικές πιέσεις δεν αποτελούν πια παράπλευρη επίπτωση της οικονομίας, αλλά κεντρικό παράγοντα σταθερότητας.
Σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής, η ΕΕ διατηρεί ισχυρή παρουσία, με 15,6 δισ. ευρώ για τη στήριξη διεθνών εταίρων. Από αυτά, 10,2 δισ. ευρώ αφορούν τον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας, ενώ 2,2 δισ. ευρώ διατίθενται στον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας. Παράλληλα, η ανθρωπιστική βοήθεια χρηματοδοτείται με 2 δισ. ευρώ, σε έναν κόσμο όπου οι κρίσεις πολλαπλασιάζονται.
Ιδιαίτερη θέση στον προϋπολογισμό διατηρεί η Ουκρανία, με 3,9 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 7,2 δισ. ευρώ σε δάνεια. Η Ένωση επιχειρεί έτσι να διασφαλίσει τη λειτουργικότητα του ουκρανικού κράτους και να παράσχει μια σταθερή γέφυρα στήριξης εν μέσω πολεμικών συνθηκών.
Η έρευνα και η τεχνολογική καινοτομία χρηματοδοτούνται με 14,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 13 δισ. ευρώ αφορούν τον «Ορίζοντα Ευρώπη», το πρόγραμμα που φιλοδοξεί να καταστήσει την ΕΕ πρωταγωνιστή στις επιστήμες και στα τεχνολογικά οικοσυστήματα. Το ίδιο πνεύμα αποτυπώνεται στις στρατηγικές επενδύσεις των 4,6 δισ. ευρώ, με τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» να λαμβάνει 3 δισ. ευρώ και το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» να ενισχύεται με 1 δισ. ευρώ.
Σε έναν ακόμη άξονα προτεραιότητας, το Ευρωπαϊκό Διαστημικό Πρόγραμμα χρηματοδοτείται με 2,4 δισ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας ότι η τεχνολογική κυριαρχία περνά και μέσα από τον χώρο. Αντίστοιχα, ο τομέας της ανθεκτικότητας και της πολιτιστικής δημιουργίας ενισχύεται με 15,1 δισ. ευρώ, στα οποία περιλαμβάνονται τα 4,3 δισ. ευρώ του Erasmus+, τα 397 εκατ. ευρώ για τον πολιτισμό και τα 333,6 εκατ. ευρώ για τη δικαιοσύνη και τις ευρωπαϊκές αξίες.
Η πράσινη μετάβαση υποστηρίζεται με 2,2 δισ. ευρώ, στα οποία δεσπόζουν τα 813,6 εκατ. ευρώ του LIFE και τα 1,3 δισ. ευρώ του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, που στοχεύουν να αμβλύνουν τις κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες της ενεργειακής αλλαγής.
Στο πεδίο της ασφάλειας, η προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων λαμβάνει 2,7 δισ. ευρώ, με 1,3 δισ. ευρώ να διοχετεύονται στο Ταμείο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Συνόρων και 1,1 δισ. ευρώ στην Frontex. Η μεταναστευτική πολιτική χρηματοδοτείται με 2,3 δισ. ευρώ, ποσό που αντανακλά τόσο τις διαχειριστικές ανάγκες όσο και την ευρωπαϊκή δέσμευση σε ένα σύστημα ασύλου συμβατό με τις αξίες της.
Η ευρωπαϊκή άμυνα ενισχύεται με 2 δισ. ευρώ, με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας να λαμβάνει 1 δισ. ευρώ, το νέο EDIP περίπου 621 εκατ. ευρώ, και τις υποδομές στρατιωτικής κινητικότητας 261,3 εκατ. ευρώ. Η Ένωση δείχνει έτσι ότι αντιλαμβάνεται τη στρατηγική της αυτονομία ως απαραίτητη συνθήκη για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Στο τέλος αυτής της χρηματοδοτικής σύνθεσης, η ενιαία αγορά λαμβάνει 1 δισ. ευρώ, επενδύοντας στην εποπτεία, την καταπολέμηση της απάτης, τα τελωνεία και τη φορολογική συνεργασία τους αθόρυβους αλλά κρίσιμους μηχανισμούς που συγκρατούν την ευρωπαϊκή οικονομία σε αρμονική λειτουργία.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2026 αποτυπώνει τις προτεραιότητες και τις ανάγκες που διαμορφώνουν το ευρωπαϊκό περιβάλλον τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Οι χρηματοδοτήσεις κατανέμονται σε τομείς που θεωρούνται κρίσιμοι για τη λειτουργία της Ένωσης, αντανακλώντας τις πολιτικές επιλογές και τις συνθήκες που καλείται να διαχειριστεί. Πώς θα αποτυπωθούν στην πράξη, θα το δείξουν οι εξελίξεις των επόμενων ετών.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις