Η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου σημειώνει ιστορικό άλμα τη σεζόν 2024/2025, αγγίζοντας τους 3,507 εκατομμύρια τόνους, το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ. Μετά τις δύο εξαιρετικά δύσκολες καμπάνιες του 2022 και 2023, ο κλάδος δείχνει ισχυρά σημάδια ανάκαμψης, ξεπερνώντας ακόμη και το προηγούμενο ρεκόρ των 3,415 εκατ. τόνων της περιόδου 2021/2022.
Σύμφωνα με νέα έκθεση της Agrobank σε συνεργασία με το Olive Oil World Congress (OOWC), η εκτίμηση –αν και ακόμη προσωρινή– βρίσκεται πολύ πάνω από τον μέσο όρο πενταετίας (3,005 εκατ. τόνοι) και κατά σχεδόν 36% υψηλότερη από την παραγωγή της σεζόν 2023/2024.
Η εξάπλωση της ελαιοκαλλιέργειας πέρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί πλέον καθοριστικό παράγοντα της παγκόσμιας δυναμικής. Οι χώρες εκτός ΕΕ αντιπροσώπευσαν το 40% της παγκόσμιας παραγωγής το 2024/2025, έναντι λιγότερο από 33% μόλις δύο χρόνια πριν. Σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, 58 χώρες σε πέντε ηπείρους παράγουν σήμερα ελαιόλαδο – μεταξύ αυτών νέοι «παίκτες» όπως το Ελ Σαλβαδόρ, η Αιθιοπία, το Κουβέιτ, το Ουζμπεκιστάν, το Αζερμπαϊτζάν και η Βόρεια Μακεδονία.
Η επέκταση νέων και υψηλής απόδοσης ελαιώνων σε αναδυόμενες περιοχές αφήνει περιθώρια για περαιτέρω αύξηση της παραγωγικότητας τα επόμενα χρόνια.
Η έκθεση επισημαίνει τη σημαντική άνοδο της κατανάλωσης σε χώρες όπου δεν παράγεται ελαιόλαδο, οι οποίες πλέον αποτελούν περίπου το 30% της παγκόσμιας ζήτησης. Σε αυτές τις αγορές το προϊόν τοποθετείται κυρίως σε premium κατηγορίες, με υψηλότερες τιμές.
Στη Μεσόγειο, σχεδόν 90% των πωλήσεων διοχετεύονται μέσω αλυσίδων λιανικής, ενώ 60–70% του συνολικού όγκου πωλείται ως private label, εκτός των ανώτερων ποιοτικών κατηγοριών. Μόλις 5% των μεσογειακών πωλήσεων αφορά premium ποιότητα – ποσοστό που όμως εμφανίζει μικρή αλλά σταθερή άνοδο.
Ωστόσο, η παγκόσμια κατανάλωση παρουσιάζει σημάδια στασιμότητας. Μετά από χρόνια αύξησης, η ζήτηση σταθεροποιήθηκε γύρω στα 3 εκατ. τόνους και υποχώρησε ελαφρά τις τελευταίες καμπάνιες. Για το 2024/2025, η κατανάλωση στην ΕΕ εκτιμάται σε 1,42 εκατ. τόνους, ενώ στις χώρες εκτός ΕΕ θα φτάσει τους 1,64 εκατ. τόνους, καταγράφοντας ήπιες αυξήσεις.
Η Ισπανία επιβεβαιώνει για ακόμη μία σεζόν την ηγετική της θέση. Με 2,7 εκατομμύρια εκτάρια ελαιοκαλλιέργειας – από τα περίπου 11,7 εκατ. παγκοσμίως – παραμένει το μεγαλύτερο παραγωγικό κέντρο ελαιολάδου στον κόσμο. Υπολογίζεται ότι 400.000 Ισπανοί είναι ιδιοκτήτες ελαιώνων, με το 69% των εκτάσεων να είναι ξηρικές, χαμηλής απόδοσης ή σε επικλινή εδάφη.
Παράλληλα, η χώρα πρωτοστατεί στην παγκόσμια εξάπλωση των εντατικών και υπερεντατικών συστημάτων άρδευσης, ιδιαίτερα στην Ανδαλουσία και την Εξτρεμαδούρα, όπου εφαρμόζονται πλήρως μηχανοποιημένες συγκομιδές με ποσοστά άνω του 90% και πυκνότητες 1.600–2.000 δέντρων ανά εκτάριο. Οι πρακτικές αυτές υιοθετούνται πλέον διεθνώς, συχνά σε συνδυασμό με τεχνολογίες γεωργίας ακριβείας.
Παρά την καινοτομία, το νερό παραμένει ο σημαντικότερος περιοριστικός παράγοντας. Στην Ισπανία, πάντως, η χρήση συστημάτων GPS και αισθητήρων άρδευσης καλύπτει πλέον την πλειονότητα των καλλιεργούμενων εκτάσεων.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι ο ισπανικός ελαιοκομικός τομέας, αν και εξαιρετικά παραγωγικός, αντιμετωπίζει σοβαρά ζητήματα: έλλειψη εργατικού δυναμικού και χαμηλή κερδοφορία στους παραδοσιακούς ελαιώνες, οι οποίοι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας και του τοπίου της Ισπανίας – και γενέτειρα ορισμένων από τα καλύτερα ελαιόλαδα στον κόσμο.
Καθώς η παγκόσμια παραγωγή αυξάνεται και ο ανταγωνισμός εντείνεται, οι ειδικοί σημειώνουν ότι οι επόμενες δεκαετίες θα καθοριστούν από την ικανότητα των παραγωγών να καινοτομήσουν, να προστατεύσουν τα ελαιοκομικά οικοσυστήματα και να διασφαλίσουν βιώσιμη ανάπτυξη σε μία αγορά που ωριμάζει και αλλάζει με ταχείς ρυθμούς.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις