EFSA: Η γρίπη των πτηνών υψηλής παθογονικότητας αναμένεται να επιμείνει στην Ευρώπη έως το τέλος του χειμώνα

Η γρίπη των πτηνών υψηλής παθογονικότητας (HPAI) αναμένεται να συνεχίσει να κυκλοφορεί στην Ευρώπη έως το τέλος του χειμώνα, καθώς τους τελευταίους μήνες του 2025 καταγράφεται σημαντική αύξηση κρουσμάτων σε άγρια πτηνά, με παράλληλη εξάπλωση σε πτηνοτροφικές μονάδες και αυξημένες ανιχνεύσεις σε σαρκοφάγα θηλαστικά.

Σύμφωνα με το τελευταίο τριμηνιαίο κοινό δελτίο της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και του Εργαστηρίου Αναφοράς της ΕΕ (EURL), την περίοδο από 6 Σεπτεμβρίου έως 28 Νοεμβρίου 2025 καταγράφηκαν 442 εστίες HPAI σε οικόσιτα πτηνά και 2.454 εστίες σε άγρια πτηνά σε 29 ευρωπαϊκές χώρες. Παρά τη συνεχιζόμενη διασπορά του ιού στα ζώα, οι αρμόδιες αρχές επισημαίνουν ότι ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό παραμένει χαμηλός.

Όπως αναφέρει η EFSA, ο αριθμός των άγριων πτηνών που έχουν προσβληθεί από HPAI έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο για τη συγκεκριμένη περίοδο από το 2016. Ιδιαίτερα επηρεασμένα είναι τα υδρόβια πτηνά, όπως πάπιες, χήνες και κύκνοι, ενώ εκτεταμένα περιστατικά θνησιμότητας έχουν καταγραφεί και σε γερανούς. Σχεδόν όλες οι ανιχνεύσεις στην Ευρώπη συνδέονται με μια νεοεισαχθείσα παραλλαγή συγκεκριμένου γονότυπου του ιού HPAI A(H5N1), ο οποίος έχει κυκλοφορήσει και στο παρελθόν στην περιοχή.

Η απότομη αύξηση των κρουσμάτων αποδίδεται είτε στην έλλειψη προϋπάρχουσας ανοσίας στους πληθυσμούς άγριων πτηνών είτε στη μεγαλύτερη μεταδοτικότητα της παραλλαγής που κυκλοφορεί. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα επίπεδα κυκλοφορίας του ιού στα άγρια πτηνά θα παραμείνουν υψηλά τις επόμενες εβδομάδες, με πιθανή υποχώρηση προς το τέλος του χειμώνα.

Οι εκτεταμένες εστίες σε πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη αποδίδονται κυρίως σε εισαγωγές του ιού από άγρια πτηνά, κατά κανόνα μέσω έμμεσης επαφής. Ιδιαίτερα επλήγησαν οι εκτροφές γαλοπούλας, ενώ καταγράφηκε και αύξηση των ανιχνεύσεων σε εμβολιασμένες πάπιες. Στους παράγοντες που συνέβαλαν στην εξάπλωση περιλαμβάνονται η μετάδοση από άγρια πτηνά, η υψηλή επιβάρυνση του περιβάλλοντος γύρω από πτηνοτροφικές μονάδες και ορισμένες καιρικές συνθήκες, όπως η αυξημένη υγρασία.

Οι ειδικοί συνιστούν την υποχρεωτική στέγαση των οικόσιτων πτηνών σε περιοχές όπου κυκλοφορεί ο ιός HPAI στα άγρια πτηνά ή όπου έχουν αναφερθεί μαζικά περιστατικά θνησιμότητας. Τέλος, τονίζουν την ανάγκη για αυστηρή τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας και ενισχυμένη επιτήρηση, ώστε να εντοπίζονται έγκαιρα νέες εστίες και να μειώνονται οι κίνδυνοι για την υγεία των ζώων.