Κίνδυνος ανεπάρκειας τροφίμων: «Καμπανάκι» από τους ειδικούς

«Η Ελλάδα έχει τις δυνατότητες να παράγει επάρκεια τροφίμων, αλλά οι τιμές μας επηρεάζονται από το τι θα γίνει διεθνώς και εισάγουμε επεξεργασμένα τρόφιμα»

Τώρα είναι η ώρα και του διατροφικού τομέα στη χώρα μας ενόψει επικίνδυνων καταστάσεων ανεπάρκειας τροφίμων και έλλειψης εργατών γης λόγω κορωνοϊού. Μάλιστα, το ότι υπάρχει κίνδυνος ελλείψεων στην παγκόσμια αγορά τροφίμων, λόγω των προβλημάτων που συνδέονται με τον COVID-19 στο παγκόσμιο εμπόριο και στις αλυσίδες εφοδιασμού σε τρόφιμα, προειδοποίησαν σε κοινή ανακοίνωσή τους οι πρόεδροι της Οργάνωσης των Ηνωμένων Εθνών για τα Τρόφιμα και τη Γεωργία (FAO), του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).

Όπως αναφέρουν, καθώς οι χώρες προχωρούν στη λήψη μέτρων με στόχο την παύση της επιταχυνόμενης πανδημίας COVID-19, πρέπει να ληφθεί μέριμνα για την ελαχιστοποίηση των δυνητικών επιπτώσεων στον εφοδιασμό σε τρόφιμα ή για ακούσιες συνέπειες στο παγκόσμιο εμπόριο και την επισιτιστική ασφάλεια.

Όταν ενεργούν για να προστατεύσουν την υγεία και την ευημερία των πολιτών τους, οι χώρες πρέπει να διασφαλίσουν ότι οποιαδήποτε μέτρα που σχετίζονται με το εμπόριο δε διαταράσσουν την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.

Η παρεμπόδιση της μετακίνησης των εργαζομένων στη γεωργία και τη βιομηχανία τροφίμων και η επέκταση των καθυστερήσεων των συνόρων για τα φορτία τροφίμων έχουν ως αποτέλεσμα την αλλοίωση των νωπών προϊόντων και την αύξηση των απορριμμάτων τροφίμων.

Οι περιορισμοί του εμπορίου τροφίμων θα μπορούσαν επίσης να συνδέονται με αδικαιολόγητες ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων. Εάν ένα τέτοιο σενάριο επρόκειτο να υλοποιηθεί, θα έπληττε την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, με ιδιαίτερα έντονες συνέπειες για τους πιο ευάλωτους και επισφαλείς πληθυσμούς.

Η αβεβαιότητα σχετικά με τη διαθεσιμότητα τροφίμων μπορεί να προκαλέσει ένα κύμα περιορισμών στις εξαγωγές, δημιουργώντας μια έλλειψη στην παγκόσμια αγορά.

Τέτοιες αντιδράσεις μπορούν να μεταβάλουν την ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης τροφίμων, με αποτέλεσμα την άνοδο των τιμών και την αυξημένη μεταβλητότητα των τιμών. Από προηγούμενες κρίσεις μάθαμε ότι τέτοιου είδους μέτρα είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τις χώρες χαμηλού εισοδήματος, τα ελλείμματα τροφίμων και τις προσπάθειες των ανθρωπιστικών οργανώσεων να προμηθεύουν τρόφιμα για όσους έχουν ανάγκη.

Πρέπει επίσης να διασφαλιστεί ότι οι πληροφορίες σχετικά με τα εμπορικά μέτρα που αφορούν τα τρόφιμα, τα επίπεδα παραγωγής τροφίμων, την κατανάλωση και τα αποθέματα, καθώς και τις τιμές, είναι διαθέσιμα σε όλους σε πραγματικό χρόνο. Αυτό μειώνει την αβεβαιότητα και επιτρέπει στους παραγωγούς, τους καταναλωτές και τους εμπόρους να λαμβάνουν σωστές αποφάσεις.

«Τώρα είναι η στιγμή να δείξουμε αλληλεγγύη, να ενεργήσουμε υπεύθυνα και να τηρήσουμε τον κοινό μας στόχο να ενισχύσουμε την επισιτιστική ασφάλεια, την ασφάλεια των τροφίμων και τη διατροφή, και να βελτιώσουμε τη γενική ευημερία των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο», αναφέρουν χαρακτηριστικά.

«Στην παρούσα δεν κινδυνεύουμε...»

Ωστόσο, στην παρούσα φάση δεν κινδυνεύουμε να υποστούμε αυτές τις ελλείψεις στον διατροφικό τομέα της χώρας μας. Αλλά αυτό δε θα αργήσει να συμβεί και για τη δική μας χώρα σε περίπτωση που η ελληνική κυβέρνηση, μετά την επιτυχημένη ενασχόλησή της με τον τομέα της υγείας, δεν προχωρήσει και σε ανάλογες πολιτικές και στον τομέα της αγροτοκτηνοτροφικής παραγωγής της χώρας.

Την αισιόδοξη όσο και προειδοποιητική αυτή θέση διατυπώνει προς τη "Νέα Κρήτη" ένας από τους γεωπόνους του κράτους, ο γεωπόνος του ΕΛΓΟ "Δήμητρα" στο Ηράκλειο Στέφανος Λιβέρης.

«Αυτή τη στιγμή βλέπω ότι έχουν αρχίσει και απαγορεύουν τις εξαγωγές σιτηρών και άλλων τέτοιων βασικών ειδών χώρες που τα παράγουν, όπως είναι για παράδειγμα το Καζακστάν. Κανονικά θα έπρεπε στη χώρα μας να φτιαχτεί μια επιτροπή, όπως είναι η επιτροπή υγειονομικού ενδιαφέροντος, που παρακολουθεί την εξάπλωση του κορωνοϊού και προτείνει μέτρα. Θα έπρεπε να φτιαχτεί μια ανάλογη επιτροπή και για το κομμάτι των τροφίμων. Τώρα, το τι μέλλει γενέσθαι δεν μπορούμε να το προβλέψουμε...».

Αλλά στο σημείο αυτό ο Στέφανος Λιβέρης λέει πως «η Ελλάδα έχει τις δυνατότητες να παράγει επάρκεια τροφίμων. Αλλά επειδή ακόμη επηρεάζονται οι τιμές μας από το τι θα γίνει διεθνώς και επειδή εισάγουμε κιόλας επεξεργασμένα τρόφιμα (όπως για παράδειγμα το αλεύρι), χρειάζεται να υπάρξει μια επιτροπή που να τα παρακολουθεί όλα αυτά και να βγει να κάνει τις προτάσεις της. Αλλά να τις κάνει εγκαίρως. Δηλαδή πριν ξεφύγουν οι τιμές. Ίσως να χρειαστεί για παράδειγμα να μπει διατίμηση σε κάποια είδη. Ίσως να πρέπει να μπουν δασμοί σε εισαγόμενα για να μπορούμε εδώ να τα παράγουμε σε εθνικό επίπεδο και να έχουμε επάρκεια. Δηλαδή, όλο αυτό το διεθνές "αλισβερίσι", το εμπορικό, καταστρέφει την επάρκεια. Και σαφώς θα πρέπει να δουν τι θα κάνουν με τα μέτρα, ώστε να μπορούν να πάνε εργάτες σε καλλιέργειες που δεν είναι βιομηχανοποιημένες. Διότι κάτι γίνεται με τις μεγάλες βιομηχανοποιημένες καλλιέργειες, αλλά ας πούμε με τα κηπευτικά και άλλες καλλιέργειες που θέλουν χέρια δεν ξέρουμε τι θα γίνει μεθαύριο. Μπορεί να φτάσουμε στην κατάσταση να μην μπορούμε να παράγουμε...».

«Απαράδεκτο να πετάγονται κηπευτικά»

Στο σημείο αυτό, ο Στέφανος Λιβέρης θεωρεί ως απαράδεκτο, την ίδια ώρα, να πετάγονται χιλιάδες τόνοι κηπευτικών της Κρήτης στις χωματερές επειδή δεν έχουν διεξόδους στην εξαγωγική διαδικασία. «Αυτό γίνεται φυσικά γιατί δεν μπορούν να φύγουν και να πάνε στους προορισμούς τους. Και οι ίδιοι οι παραγωγοί μπορεί να τα πετάνε από την άλλη, γιατί μπορεί να μην έχουν και τον τρόπο να τα στείλουν κάπου σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Διότι διαταράσσεται όλο το εμπορικό κύκλωμα. Το πρόβλημα είναι ότι, αν δεν μπορεί να δουλέψει ο επαγγελματίας που πήγαινε και τα αγόραζε και τα διοχέτευσε σε κάποια αγορά ή δε δουλεύουν τα φορτηγά που θα τα μεταφέρουν γιατί δεν έχει προβλεφθεί ειδική άδεια γι' αυτούς, τι κάνει το υπουργείο για όλα αυτά; Εντάξει, για λόγους υγείας έχουν περιοριστεί οι μετακινήσεις... Αλλά υπάρχουν και κάποιοι κλάδοι που πρέπει να δουλέψουν. Η νταλίκα πρέπει να δουλέψει. Η λαχαναγορά πρέπει να δουλέψει. Το μανάβικο πρέπει να δουλέψει και πάει λέγοντας...».

Και ο Στέφανος Λιβέρης καταλήγει: «Εγώ πιστεύω ακράδαντα - και το έλεγα και με την κρίση του 2015 - ότι δεν υπάρχει θέμα να πεινάσουμε. Να πεινάσουμε αποκλείεται. Γιατί η Ελλάδα έχει δυνατότητες αυτή τη στιγμή. Δεν είμαστε στη γεωργία του '50 που έβγαινε μια χώρα κατεστραμμένη μετά από έναν πόλεμο. Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχει τη δυνατότητα να παράγει τα πάντα. Και σήμερα βγάζουμε τα πάντα. Αλλά αυτό που τα επηρεάζει είναι το διεθνές εμπόριο. Δηλαδή, αν ένα προϊόν μπαίνει φτηνότερα χωρίς δασμούς στη χώρα μας κι έτσι ρίχνει την τιμή για τον παραγωγό, φυσικά και δε θα το παράγουμε εδώ. Αλλά προκειμένου να αποφύγουμε μια μελλοντική ανεπάρκεια τροφίμων, π.χ. σε σιτάρι, θα πρέπει να μπει μια διατίμηση από το κράτος και οτιδήποτε άλλο εισαγόμενο έρχεται θα πρέπει να "τρώει" δασμό. Θα πρέπει να επανέλθουμε σε εθνικές πολιτικές για να μη φτάσουμε σε καταστάσεις ελλείψεων τροφίμων στη χώρα μας...».

ΠΗΓΗ