ΠΟΓΕΔΥ: Παραβίαση της Απόφασης της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων

Επιστολή της ΠΟΓΕΔΥ προς τους: Υπουργό ΥΠΕΝ  κο Κων/νο Σκρέκα, Υπουργό Εσωτερικών κο Μ. Βορίδη και Υφυπουργό ΥΠΕΝ   κο Γ. Αμυρά σχετικά την «Παραβίαση της Απόφασης της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων με αρ.Ε.Γ.οικ.907/2017 (ΦΕΚ 4664/Β/29-12-2017) ─  Έργα και ημέρες του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας». Ακολουθεί αναλυτικά η επιστολή:

Δεκέμβριος 2017. Με την αρ.Ε.Γ.οικ.907/2017 (ΦΕΚ 4664/Β/29-12-2017) Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων εγκρίθηκαν η 1^η Αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου (ΣΔΛΑΠ)₍₁₎ και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ)₍₂₎ αφού είχαν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες των αντίστοιχων δημόσιων διαβουλεύσεων. Στην 1^η Αναθεώρηση του ΣΔΛΑΠ Ηπείρου και στην αντίστοιχη ΣΜΠΕ περιλαμβάνεται το Μέτρο Μ05Σ0803, σύμφωνα με το οποίο απαγορεύεται η εκτέλεση νέων γεωτρήσεων και η αύξηση των απολήψεων από υφιστάμενες γεωτρήσεις στο Υπόγειο Υδατικό Υποσύστημα (ΥΥΥ) Μιτσικελίου (EL0500181), εξαιρουμένων των γεωτρήσεων κάλυψης αναγκών δικτύων ύδρευσης. Η απαγόρευση της επαύξησης της αντλούμενης ποσότητας ύδατος από το ΥΥΥ Μιτσικελίου επιβάλλεται λόγω του κινδύνου μη επαρκούς υδροδότησης του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες και της δραματικής μείωσης της τροφοδοσίας της Λίμνης Παμβώτιδας, μέσω των πηγών στους πρόποδες του όρους Μιτσικελίου, η οποία βρίσκεται σε κακή οικολογική κατάσταση.

Μάρτιος 2019. Κοινοποιήθηκαν στη Δ/νση Υδάτων Ηπείρου τα Κείμενα Τεκμηρίωσης του ΣΔΛΑΠ Ηπείρου, στα οποία η αναλυτική περιγραφή του Μέτρου προστασίας του ΥΥΥ Μιτσικελίου δεν διέφερε σε τίποτα από τη σχετική αναφορά στο ΦΕΚ της 1^ης Αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ Ηπείρου και στην αντίστοιχη ΣΜΠΕ.

Νοέμβριος 2019. Η αν. προϊσταμένη της Δ/νσης Υδάτων Ηπείρου, με υπογραφή του Συντονιστή ΑΔΗ-ΔΜ, εισηγήθηκε προς την Ειδική Γραμματεία Υδάτων (ΕΓΥ) την τροποποίηση της αναλυτικής περιγραφής του Μέτρου Μ05Σ0803 στο Κείμενο Τεκμηρίωσης ώστε να επιτρέπεται η εκτέλεση νέων γεωτρήσεων και η άντληση επιπλέον ποσότητας ύδατος από υφιστάμενα έργα με προϋποθέσεις.

Η εισήγηση αυτή που έγινε σε άγνοια των υπαλλήλων της Δ/νσης Υδάτων Ηπείρου (πρόσφατα έλαβαν τυχαία γνώση αυτής):

• στηρίχθηκε σε μελέτες που εκπονήθηκαν από ιδιώτες - οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην περιοχή κυρίως στον τομέα της εμφιάλωσης ύδατος - στο πλαίσιο της χορήγησης άδειας χρήσης ύδατος των δραστηριοτήτων τους. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία εγκεκριμένη μελέτη που να ανατρέπει τα αναφερόμενα στην 1^η Αναθεώρηση του ΣΔΛΑΠ και στην αντίστοιχη ΣΜΠΕ.
• αναφέρει την κατάθεση τουλάχιστον είκοσι (20) αιτημάτων πολιτών και εταιρειών για εκτέλεση νέων γεωτρήσεων και επαύξηση αντλούμενης ποσότητας από υφιστάμενες γεωτρήσεις.  - Ωστόσο από τον Δεκέμβριο του 2017, που δημοσιεύθηκε η Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων (ΦΕΚ 4664/Β/29-12-2017), έως τον Δεκέμβριο του 2019, που υποβλήθηκε στην ΕΓΥ η συγκεκριμένη εισήγηση, δεν ήταν σε γνώση τού αρμόδιου Τμήματος Αδειοδότησης κανένα νέο αίτημα εκτέλεσης ανόρυξης γεώτρησης ή επαύξησης αντλούμενης ποσότητας ούτε υπήρχε κάποιο σε εκκρεμότητα.
• υποβαθμίζει τη σημασία της φυσικής ανανέωσης των υδάτων μέσω πηγών, της ήδη σε κακή κατάσταση Λίμνης Παμβώτιδας και προκρίνει την ανανέωση των νερών της από μη αδειοδοτημένες γεωτρήσεις της Περιφέρειας Ηπείρου. Η ροή των πηγών τα τελευταία χρόνια είναι διαλείπουσα και αυτό είναι σε συμφωνία με την πτωτική τάση της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα στα κοντινά σημεία του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης Υδάτων. Η λειτουργία γεωτρήσεων σε απόσταση μικρότερη των 10 μέτρων από την όχθη της Λίμνης Παμβώτιδας ενέχει σοβαρό κίνδυνο μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα, λόγω της ταπείνωσης της στάθμης του κάτω από τη στάθμη της Λίμνης (Καρακίτσιος 2005)₍₅₎ και επιτείνει τον χαρακτηρισμό της ως Ιδιαίτερα Τροποποιημένο Υδατικό Σύστημα.
• αποκρύπτει τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες ύδρευσης του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, καθώς η τροποποίηση της αναλυτικής περιγραφής του Μέτρου δρα σε βάρος της πρώτης σε προτεραιότητα χρήσης του νερού που ήταν και παραμένει η ύδρευση. Ενδεικτικά, αναφέρεται πρόσφατο αίτημα για γνωμοδότηση σχετικά με την αύξηση κατά 2 εκατομμύρια κυβικά μέτρα περίπου της αντλούμενης ποσότητας ύδατος από το ΥΥΥ Μιτσικελίου για την κάλυψη των αναγκών ύδρευσης του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων από την ΔΕΥΑ Ιωαννίνων.

Φεβρουάριος 2020. Τα Κείμενα Τεκμηρίωσης του ΣΔΛΑΠ Ηπείρου, με ενσωματωμένη την τροποποιημένη αναλυτική περιγραφή του Μέτρου Μ05Σ0803,  δημοσιοποιήθηκαν στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος₍₃₎ στις 24/02/2020 και στη συνέχεια στην ιστοσελίδα της ΕΓΥ₍₄₎, δηλαδή δύο (2) και πλέον χρόνια μετά τη δημοσίευση σε ΦΕΚ της Απόφασης της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων έγκρισης της 1^ης Αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ Ηπείρου και της αντίστοιχης ΣΜΠΕ. Από τον Δεκέμβριο του 2017 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2020 ήταν γνωστή και εφαρμοστέα από όλους (Υπηρεσία, Μελετητές, Ιδιώτες) η απαγόρευση εκτέλεσης νέων γεωτρήσεων και γενικά αύξησης της απολήψιμης ποσότητας νερού, πλην της ύδρευσης, στο ΥΥΥ Μιτσικελίου ενώ η τροποποιημένη αναλυτική περιγραφή του Μέτρου πρακτικά επιτρέπει τα πάντα.

Ιανουάριος 2021. Η τροποποιημένη αναλυτική περιγραφή του Μέτρου προστασίας του ΥΥΥ Μιτσικελίου ήδη έχει παράξει αποτελέσματα. Μετά από αίτημα τον Σεπτέμβριο του 2020 εκδόθηκε Απόφαση επαύξησης αντλούμενης ποσότητας σε βιομηχανία εμφιάλωσης (ΑΔΑ:ΩΖΓΠΟΡ1Γ-294)₍₆₎ στις 08/01/2021,  παραβιάζοντας την Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων (ΦΕΚ 4664/Β/29-12-2017) και μη τηρώντας ούτε καν τις προϋποθέσεις της τροποποιημένης αναλυτικής περιγραφής του Μέτρου.

Συνοψίζοντας, η τροποποιημένη αναλυτική περιγραφή του Μέτρου με κωδικό Μ05Σ0803 παραβιάζει την Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων (ΦΕΚ 4664/Β/29-12-2017) έγκρισης της 1^η Αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ Ηπείρου, της ΣΜΠΕ και των αντίστοιχων δημόσιων διαβουλεύσεων. Η τροποποίηση της αναλυτικής περιγραφής του Μέτρου Μ05Σ0803 στα Κείμενα Τεκμηρίωσης είναι αβάσιμη, η δε εφαρμογή της αντιτίθεται στην Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων (ΦΕΚ 4664/Β/29-12-2017) και ως εκ τούτου δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα.

Στο πλαίσιο της χρηστής διοίκησης και εφαρμογής της Απόφασης της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων (ΦΕΚ 4664/Β/29-12-2017), δεν προκύπτει η υλοποίηση των διατάξεων της τροποποιημένης αναλυτικής περιγραφής του Μέτρου Μ05Σ0803. Αντίθετα, η εφαρμογή τους εμμέσως (μήπως και δολίως;) εξωθεί δημόσιους λειτουργούς στην παρανομία.

Τα παραπάνω εγείρουν ερωτήματα ως προς τις εξυπηρετούμενες σκοπιμότητες και τους ωφελούμενους από την τροποποιημένη αναλυτική περιγραφή του Μέτρου, που σίγουρα δεν είναι ούτε η ύδρευση των κατοίκων του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, ούτε η Λίμνη Παμβώτιδα, δηλαδή το δημόσιο συμφέρον.

Σε κάθε περίπτωση επισημαίνουμε ότι με την τροποποιημένη αναλυτική περιγραφή του Μέτρου Μ05Σ0803 μετά την παραπάνω εισήγηση του Συντονιστή ΑΔΗ-ΔΜ και της Δ/νσης Υδάτων Ηπείρου παραβιάστηκαν διοικητικές, περιβαλλοντικές και δημοκρατικές διαδικασίες.

Κατάλογος Συνδέσμων

1. 1^η Αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου (ΣΔΛΑΠ). http://wfdver.ypeka.gr/el/management-plans-gr/1revision-approved-management-plans-gr/approved-1revision-el05-gr/
2. Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. http://wfdver.ypeka.gr/el/ project/consultation-el05-18-1revision-smpe-gr/
3. Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος.

http://cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/wfdpom2018/documents/el05/envxj1fcq/

4. Αναλυτικά κείμενα τεκμηρίωσης - Προγράμματα βασικών και συμπληρωματικών μέτρων (σελ 183-184) http://wfdver.ypeka.gr/wp-content/uploads/2020/03/EL05_1REV_P12_Metra.pdf
5. Απόφαση Άδειας Χρήσης Ύδατος ΑΔΑ:ΩΖΓΠΟΡ1Γ-294. https://app.diavgeia.gov.gr/decision/view/ΩΖΓΠΟΡ1Γ-294
6. Καρακίτσιος Β. (2005). Καρστικό Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων και Διαχείριση των Υδάτων του. Hellenic Hydrogeological Conference. Athens.p171-181. http://users.uoa.gr/~vkarak/pdf/KARAKITSIOS_2005.pdf