Καλλιέργεια τομάτας: Ανάμεσα στην "Tuta και στην Χάρυβδη"

Συνέντευξη του agrocapital.gr στον Μιχάλη Βιαννιτάκη, Γ.Γ. Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, Παραγωγός:

Οικονομική αιμορραγία αποτελεί για τους παραγωγούς τομάτας τα τελευταία χρόνια το έντομο Tuta absoluta αλλά οι ανεξέλεγκτες εισαγωγές από τις τρίτες χώρες , κυρίως από Τουρκία.

Το έντομο Tuta absoluta πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα το 2009 και από τότε αποτελεί το νούμερο ένα πρόβλημα στην καλλιέργεια τομάτας (θερμοκηπίου ή υπαίθρου) και το οποίο απασχολεί το σύνολο των παραγωγών τομάτας.

Οι λόγοι είναι οτι ως  αποτέλεσμα έχει αφενός την κατακόρυφη αύξηση του κόστους παραγωγής και αφετέρου την σημαντική απώλεια εισοδήματος λόγω της υποβάθμισης του τελικού προϊόντος, τόσο στην ποιότητα όσο και στην ποσότητα.
Και εύλογα γεννάται το ερώτημα, υπάρχει λύση;

Η απάντηση δεν είναι εύκολη και πρέπει καταρχάς να αναλύσουμε το πρόβλημα.

Ξεκινώντας από την βιολογία του εντόμου, αναφέρουμε τον μεγάλο αριθμό γενεών που πραγματοποιεί σε ετήσιο κύκλο. Επίσης παρουσιάζει γρήγορα ανθεκτικότητα σε χημικές δραστικές ουσίες, αναπτύσσει δηλαδή γρήγορα μηχανισμούς αντίστασης σε δραστικές όπου καταπολεμούν είτε το ακμαίο (πεταλούδα) είτε τα υπολοιπα στάδια του βιολογικό κύκλου.

Σχετικά με τις δραστικές ουσίες αξίζει να σημειωθεί ότι οι Έλληνες παραγωγοί, ακολουθώντας (ορθά) τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, έχουν πλέον μειωμένο οπλοστάσιο για την καταπολέμηση του εντόμου καθώς οι πλειοψηφία των χημικών δραστικών που χρησιμοποιούνταν τις προηγούμενες δεκαετίες, έχουν απαγορευτεί στα πλαίσια της ασφάλειας τροφίμων.

Και εδώ αρχίζει να ξεδιπλώνεται το θέμα της "Χάρυβδης" για την καλλιέργεια τομάτας στην Ελλάδα! Δεν είναι άλλο παρα τις αθρόες εισαγωγές ντομάτες από τρίτες χώρες (κυρίως από Τουρκία ) οι οποίες δεν εμπίπτουν σε υποχρεωτικό έλεγχο για υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία η λίστα με την υποχρέωση ελέγχου κατά την εισαγωγή στην Ελλάδα, περιορίζεται σε ελάχιστα είδη κηπευτικών και συγκεκριμένα σε πιπεριές και αγγούρι.

Υπάρχει όμως η δυνατότητα σύμφωνα με ευρωπαϊκή οδηγία σε κάθε χώρα μέλος ΕΕ να θεσμοθετηθεί εθνικη λίστα με τους υποχρεωτικούς ελέγχους σε υπολειμματικότητα φυτοφαρμάκων κατά την εισαγωγή αγροτικών προϊόντων. Δυστυχώς κάτι τέτοιο το ελληνικό κράτος έως σήμερα αρνείται πεισματικά να πράξει.

Αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός για τους Έλληνες παραγωγούς καθώς οι Τούρκοι παραγωγοί δεν έχουν κανέναν περιορισμό στην χρήση των απαγορευμένων για την ΕΕ , δραστικών ουσιών. Πρακτικά αυτό τι σημαίνει οτι οι γείτονες μας παράγουν τομάτες με πολύ μειωμένο κόστος και με ελάχιστες απώλειες στην ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος.

Έχουν δηλαδή  την δυνατότητα να χρησιμοποιούν πολύ ισχυρές χημικές ουσίες που στην Ελλάδα έχουν καταργηθεί εδώ και δεκαετίες χωρίς να ενδιαφέρεται κανένας για τις χημικές βόμβες που καταλήγουν στο τραπέζι των καταναλωτών. Βασικό κριτήριο για την εισαγωγή τους είναι η χαμηλή τιμή όπου αναπόφευκτα παρασύρει την τιμή πώλησης και των ελληνικών προϊόντων αλλά μόνο από τον παραγωγό. Η τιμή πώλησης δηλαδή προς στον καταναλωτή, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, δεν έχει την ίδια μείωση και αυτό κυρίως έλλειψη ουσιαστικών ελέγχων από την πολιτεία.

Άρα καταλήγουν να πωλούνται ως ελληνικα προϊόντα, η γνωστή μάστιγα των "ελληνοποιήσεων".
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι πρόσφατες εισαγωγές τομάτας από Τουρκία στην Ελλάδα, όπου σύμφωνα με επίσημα στοιχεία ανήλθαν στους 1350 τόνους. Το χρονικό σημείο αυτών των εισαγωγών ήταν την περίοδο άρχισαν να ανακάμπτουν οι τιμές του Έλληνα παραγωγού για την καλοκαιρινή περίοδο.
 

Και ήρεμα ρωτώ: αγόρασε κάποιος καταναλωτής τις τελευταίες μέρες τομάτες με την επισήμανση ότι προέρχονται από την Τουρκία; Που καταναλώθηκαν αυτές οι ποσότητες;....
Κλείνω το θέμα εδώ βάζοντας άνω τελεία, γιατί είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουν σε όλες οι πλευρές ότι αν ο Έλληνας παραγωγός δεν εισπράξει  την αξία για το ποιοτικό και ασφαλές προϊόν που παράγει, σύντομα θα αναζητήσει άλλη διέξοδο για να συντηρήσει την οικογένειά του. Και όσον αφορά τους καταναλωτές είτε θα είναι όμηροι αυτών των αμφιβόλου ποιότητας προϊόντων είτε θα αναγκαστούν να αλλάξουν διατροφικές συνήθειες..