Το 2023 ήταν μια χρονιά γεμάτη ανατροπές και αβεβαιότητες για την ελληνική αγροτική οικονομία. Η πανδημία του κορονοϊού, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η κλιματική αλλαγή και η παγκόσμια οικονομική κρίση οδήγησαν σε μια σειρά από αρνητικές εξελίξεις, οι οποίες επηρέασαν σημαντικά τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους της χώρας.
Η ραγδαία αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, η έλλειψη πρώτων υλών και η δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στους αγρότες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να μειώσουν την παραγωγή τους ή να αλλάξουν εντελώς τις καλλιέργειες τους. Η κατάσταση αυτή είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας και της φτώχειας στην αγροτική περιφέρεια.
Σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμένων στην Αγροτική Ανάπτυξης (ΟΠΕΚΕΠΕ) κλήθηκε να διαχειριστεί ένα ιδιαίτερα απαιτητικό έργο, την καταβολή των αγροτικών επιδοτήσεων. Η διαδικασία πληρωμών ήταν ιδιαίτερα αργή και γραφειοκρατική, γεγονός που προκάλεσε την αγανάκτηση των αγροτών.
Το 2023 απέδειξε ότι οι προβλέψεις για την αγροτική οικονομία είναι εξαιρετικά δύσκολες. Η αλυσιδωτή αντίδραση των γεγονότων μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες εξελίξεις, οι οποίες μπορούν να ανατρέψουν τα σχέδια και τις προσδοκίες των αγροτών.
Σε αυτό το πλαίσιο, το «ίδωμεν» και το «μπορεί» είναι οι δύο λέξεις που κυριαρχούν στις συζητήσεις για το μέλλον της ελληνικής αγροτικής οικονομίας. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι θα συμβεί το 2024.
Οι εξελίξεις θα εξαρτηθούν από μια σειρά παραγόντων, όπως η πορεία της πανδημίας, η εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία και η πορεία της παγκόσμιας οικονομίας.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη τις μαθήματα που μας έδωσε το 2023. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για το ενδεχόμενο αρνητικών εξελίξεων και να λάβουμε μέτρα για να τις αντιμετωπίσουμε.
Παράλληλα, πρέπει να εργαστούμε για να δημιουργήσουμε ένα πιο ανθεκτικό και βιώσιμο αγροτικό σύστημα, το οποίο θα μπορεί να ανταπεξέρχεται στις προκλήσεις του μέλλοντος.
Φιλοσοφικές σκέψεις
Το 2023 ήταν μια χρονιά που μας έφερε αντιμέτωπους με την αστάθεια και την αβεβαιότητα. Μας έδειξε ότι ο κόσμος είναι ένα σύνθετο και μεταβαλλόμενο σύστημα, στο οποίο τίποτα δεν είναι σίγουρο.
Αυτό το γεγονός έχει σημαντικές φιλοσοφικές προεκτάσεις. Μας καλεί να αναθεωρήσουμε τις παραδοσιακές μας αντιλήψεις για την πραγματικότητα. Μας υπενθυμίζει ότι η γνώση μας είναι περιορισμένη και ότι πάντα υπάρχει χώρος για το άγνωστο.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το «ίδωμεν» και το «μπορεί» είναι δύο ρεαλιστικές και υπεύθυνες προσεγγίσεις. Μας υπενθυμίζουν ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στις εκτιμήσεις μας και να είμαστε προετοιμασμένοι για το ενδεχόμενο των εκπλήξεων.
Ταυτόχρονα, μας προτρέπουν να μην εγκαταλείπουμε την ελπίδα. Το «μπορεί» σημαίνει ότι πάντα υπάρχει η δυνατότητα για το καλύτερο. Είναι μια υπενθύμιση ότι η ζωή είναι γεμάτη δυνατότητες και ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον.