Οι τιμές του σιταριού έχουν κάνει μια άγρια βόλτα τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Μετά από χρόνια σταθερότητας, μια σειρά από διάφορους παράγοντες τις έστειλε στα ύψη.
Ένα παγκόσμιο έλλειμμα προσφοράς, οι διαταραχές από τον κορονοϊό και ο πόλεμος στην Ουκρανία συνέβαλαν σε αυτή την άνοδο. Ωστόσο, οι τιμές έχουν τώρα υποχωρήσει σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί από το 2020.
Θα συνεχιστεί αυτή η πτωτική τάση, ή θα μπορούσαν μελλοντικά προβλήματα παραγωγής που προκαλούνται από τις καιρικές συνθήκες και την κλιματική αλλαγή να προκαλέσουν νέα εκτίναξη των τιμών;
Μεταξύ 2016 και 2020, οι τιμές του σιταριού παρέμειναν σχετικά σταθερές λόγω της παγκόσμιας υπερπαραγωγής.
Ωστόσο, αυτό άλλαξε καθώς οι προοπτικές παραγωγής επιδεινώθηκαν - εν μέρει λόγω της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας - ενώ η ζήτηση, ιδίως από την Κίνα και την Ινδία, συνέχισε να ανεβαίνει.
Η πανδημία προκάλεσε αρχικά μια πτώση, αλλά τα προβλήματα της αλυσίδας εφοδιασμού πυροδότησαν σύντομα μια νέα ανοδική τάση.
Το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία ενέτεινε περαιτέρω την κατάσταση. Ως μεγάλοι εξαγωγείς σιταριού, η Ρωσία και η Ουκρανία αντιπροσώπευαν σημαντικό μέρος των παγκόσμιων εξαγωγών. Οι φόβοι για διακοπή των ουκρανικών εξαγωγών και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας ώθησαν αρχικά τις τιμές σχεδόν στο διπλάσιο.
Ωστόσο, η αναμενόμενη έκρηξη των τιμών ήταν βραχύβια.
Η πρόσβαση στη ρωσική αγορά παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό απρόσκοπτη. Η Ουκρανία κατάφερε επίσης να συνεχίσει κάποιες εξαγωγές μέσω χερσαίων οδών και μιας μερικώς επαναλειτουργούσας θαλάσσιας οδού στη Μαύρη Θάλασσα. Συν τοις άλλοις, η Ρωσία απόλαυσε μια συγκομιδή ρεκόρ, γεμίζοντας περαιτέρω τις ήδη υπερπλήρεις αποθήκες της.
Αυτή η μαζική διαθέσιμη προσφορά, ιδιαίτερα ελκυστική για τους Ασιάτες αγοραστές λόγω της χαμηλής τιμής της, αποτέλεσε σημαντική τροχοπέδη στις παγκόσμιες τιμές του σιταριού.
Το ρωσικό σιτάρι τιμολογείται σήμερα κάτω από τα 190 δολάρια ανά τόνο στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, σημαντικά φθηνότερα από το αμερικανικό σιτάρι, το οποίο βρίσκεται στα 207 δολάρια και το δυτικοευρωπαϊκό σιτάρι στα 225 δολάρια.
Αυτή η πίεση στις τιμές είναι πιθανό να συνεχιστεί έως ότου η Ρωσία εξαντλήσει το τρέχον πλεόνασμά της και φτάσει η επόμενη συγκομιδή - η οποία αναμένεται επίσης να είναι ισχυρή.
Ενώ οι ΗΠΑ δεν είναι κορυφαίος παραγωγός ή εξαγωγέας σιταριού, τα δεδομένα της αγοράς τους εξακολουθούν να έχουν σημαντική επιρροή. Με τις εξαγωγές να βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο από τη δεκαετία του 1970, η τιμή του αμερικανικού σιταριού αντιμετωπίζει ισχυρές καθοδικές πιέσεις.
Η πτώση αυτή οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης ζήτησης για φθηνότερο ρωσικό σιτάρι και του ισχυρού δολαρίου ΗΠΑ που καθιστά το αμερικανικό σιτάρι λιγότερο ανταγωνιστικό.
Ωστόσο, υπάρχουν πιθανά σημάδια μελλοντικών προβλημάτων για την αμερικανική αγορά. Η έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας (USDA) για τις προοπτικές φύτευσης του Μαρτίου προβλέπει μείωση των στρεμμάτων φύτευσης κατά 5% σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο.
Παρόλα αυτά, η παραγωγή και τα τελικά αποθέματα για την περίοδο 2024/2025 αναμένεται να αυξηθούν, καθώς η προβλεπόμενη έκταση συγκομιδής αναμένεται να είναι υψηλότερη. Η προβλεπόμενη τιμή στην πύλη του αγροκτήματος για την προσεχή περίοδο είναι ελαφρώς υψηλότερη από την τρέχουσα τιμή της αγοράς, αλλά παραμένει χαμηλότερη από τις προηγούμενες τιμές στην πύλη του αγροκτήματος της τελικής περιόδου.
Παρά την τρέχουσα υπερπροσφορά και την πτώση των αμερικανικών εξαγωγών, η παγκόσμια κατάσταση παραμένει τεταμένη. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία και το ενδεχόμενο η Ρωσία να περιορίσει τις ουκρανικές εξαγωγές προκαλούν ανησυχίες. Επιπλέον, οι γειτονικές χώρες διστάζουν να βασιστούν στις χερσαίες διαδρομές για τις ουκρανικές εξαγωγές, γεγονός που ενδεχομένως να διαταράξει περαιτέρω μεταφορές.
Η ασταθής κατάσταση στη Μέση Ανατολή και οι πιθανοί αποκλεισμοί στην Ερυθρά Θάλασσα θα μπορούσαν να διαταράξουν περαιτέρω τον εφοδιασμό βασικών εισαγωγέων στην Αφρική και την Ασία. Τα καιρικά φαινόμενα αποτελούν ένα άλλο "μπαλαντέρ".
Η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας έχει οδηγήσει σε παρατεταμένη ξηρασία σε μεγάλους παραγωγούς όπως η Αυστραλία και ο Καναδάς τα τελευταία χρόνια, και οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν παρόμοια μοίρα. Οι προβλέψεις για το καλοκαίρι προβλέπουν υψηλότερες από το μέσο όρο θερμοκρασίες και χαμηλότερη υγρασία, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη συγκομιδή από ό,τι υποδηλώνουν οι προοπτικές στρεμμάτων φύτευσης. Επιπλέον, οι χαμηλές τιμές μπορεί να αποθαρρύνουν περαιτέρω τη φύτευση και η έκταση συγκομιδής μπορεί να είναι ακόμη μικρότερη από πέρυσι.
Η τρέχουσα τάση των τιμών μετά την κορύφωση του 2022 μοιάζει με ό,τι συνέβη μετά από παρόμοιες κορυφές το 1980, το 1996 και το 2008. Ιστορικά, ο πτωτικός κύκλος μετά από τέτοιες κορυφές τείνει να τερματίζεται περίπου 600 συνεδριάσεις μετά την κορυφή. Εάν αυτό το μοτίβο ισχύει, η ανάκαμψη των τιμών θα μπορούσε να συμβεί γύρω από την εποχή της συγκομιδής του σιταριού στις ΗΠΑ τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους.
Ενώ η μαζική προσφορά της Ρωσίας θα μπορούσε να συνεχίσει να ασκεί καθοδικές πιέσεις βραχυπρόθεσμα, οι καιρικές συνθήκες θα μπορούσαν κάλλιστα να οδηγήσουν σε ένα κατώτατο σημείο των τιμών μέχρι το τέλος του καλοκαιριού.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις