Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Γαλλικό Εθνικό Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών (INRAE) σε μικρορύπους στην έξοδο των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, παρά την έλλειψη ολοκληρωμένων δεδομένων, οι επιπτώσεις τους στο περιβάλλον παραμένουν αναμφισβήτητες.
Είναι μια πρόκληση για τα εργοστάσια επεξεργασίας να αντιμετωπίζουν ουσίες στα λύματα, τα οποία περιλαμβάνουν φυτοφάρμακα, υδρογονάνθρακες, κατάλοιπα φαρμάκων και ορμόνες. Λόγω της χαμηλής τους συγκέντρωσης στο νερό - μικρο ή νανογραμμάρια ανά λίτρο νερού - αυτά τα μόρια, γνωστά ως «μικρο-ρύποι», εκπέμπονται από ανθρώπινες δραστηριότητες που αναπόφευκτα καταλήγουν στις πλωτές οδούς μας.
Σύμφωνα με τη μελέτη του INRAE που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Water Research τη Δευτέρα (30 Νοεμβρίου), οι μικρές συγκεντρώσεις αυτών των μορίων έχουν «σημαντικές πιθανές επιπτώσεις» στα υδρόβια οικοσυστήματα και την ανθρώπινη υγεία.
Κενά δεδομένων
Ωστόσο, η μελέτη ανέλυσε μόνο το ένα τρίτο των 286 μικρορύπων που εντοπίστηκαν μεταξύ εκείνων που έχουν προτεραιότητα από την ΕΕ και εκείνων που προκύπτουν από επιστημονικές μελέτες.
«Η έλλειψη πρωτογενών δεδομένων και πληροφοριών σχετικά με τις επιπτώσεις αυτών των ουσιών στο υδάτινο περιβάλλον μας ανάγκασε να επικεντρωθούμε σε 88 μόρια», δήλωσε ο Dominique Patureau, ερευνητής στο εργαστήριο περιβαλλοντικής βιοτεχνολογίας στο INRAE.
Ωστόσο, η μελέτη διαπίστωσε ότι αυτοί οι μικρορύποι είχαν σημαντική επίδραση, ιδίως όσον αφορά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα αυτών των μικρορύπων που, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι πιθανώς υπεύθυνοι για την εξαφάνιση ενός υδρόβιου είδους κάθε δέκα χρόνια.
Μεταξύ αυτών που είναι υπεύθυνα είναι τα φυτοφάρμακα, όπως η κυπερμεθρίνη, ένα μόριο που υπάρχει στα εντομοκτόνα, ορμόνες, όπως τα οιστρογόνα, καθώς και το πολύ διαδεδομένο αντιβιοτικό «αμοξικιλλίνη».
«Όλα αυτά τα μόρια βρίσκονται στις υδάτινες οδούς μας ως αποτέλεσμα ανθρώπινων δραστηριοτήτων», δήλωσε ο Patureau.
«Τα φυτοφάρμακα προέρχονται φυσικά από τη γεωργική γη, μέσω της εφαρμογής φυτοϋγειονομικών προϊόντων. Οι ορμόνες και τα κατάλοιπα ναρκωτικών προέρχονται ως επί το πλείστον απευθείας από αυτό που καταναλώνουμε εμείς οι άνθρωποι - αλλά και τα ζώα εκτροφής και ακόμη και τα κατοικίδια ζώα ", πρόσθεσε ο ερευνητής.
Με απλά λόγια, δεν μεταβολίζουμε όλες τις ουσίες που καταναλώνουμε, μεγάλο μέρος των οποίων συνήθως καταλήγει σε λύματα.
Μόρια που «δεν θα έπρεπε ποτέ να έχουν διατεθεί στην αγορά»
Ενώ ορισμένες ουσίες αποικοδομούνται αρκετά καλά, όπως η ορμόνη οιστραδιόλη, άλλες, όπως τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCB), συνεχίζουν να μολύνουν τα οικοσυστήματα, μερικές φορές ακόμη και μετά από αρκετές δεκαετίες.
Αν και τα PCB ταξινομούνται ως τοξικά και καρκινογόνα και έχουν απαγορευτεί στη Γαλλία από το 1987, βρέθηκαν στα λύματα των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων.
«Είναι ανθεκτικές ουσίες που αποικοδομούνται πολύ άσχημα. Δεν θα έπρεπε ποτέ να έχουν τεθεί στην αγορά », είπε ο επιστήμονας.
Ωστόσο, ενώ οι επιδράσεις των μικρορύπων στο υδάτινο περιβάλλον είναι αναμφισβήτητες, αυτές στην ανθρώπινη υγεία είναι λιγότερο εμφανείς. Σύμφωνα με τη μελέτη, ο πιθανός αντίκτυπος στην ανθρώπινη υγεία παραμένει σχετικά χαμηλός.
«Σε τελική ανάλυση, δεν βυθίζουμε συνεχώς σε υδάτινες οδούς όπως άλλα είδη. Ούτε πίνουμε το νερό καθώς βγαίνει από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων », γράφει η μελέτη.
Ωστόσο, οι ερευνητές του INRAE παραμένουν προσεκτικοί, επισημαίνοντας και πάλι τη σοβαρή έλλειψη δεδομένων σχετικά με τη σύνδεση μεταξύ μικρορύπων που απελευθερώνονται στα ποτάμια μας και της ανθρώπινης υγείας.
Η Γαλλία προσπαθεί ήδη να μειώσει τη ρύπανση των υδάτινων οδών της. Όχι μόνο η χρήση φυτοϋγειονομικών προϊόντων έχει απαγορευτεί σε όλους τους δημόσιους χώρους από το 2017, αλλά η κυβέρνηση έχει επίσης δεσμευτεί να μειώσει κατά 50% τη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων έως το 2025 ως μέρος του νέου σχεδίου Ecophyto II +.
Ο καθαρισμός γίνεται επίσης σε τιμή. Σύμφωνα με το σχέδιο μικρο-ρύπων του υπουργείου Περιβάλλοντος για την περίοδο 2016-2021, το κόστος εξάλειψης ενός κιλού φυτοφαρμάκων στο νερό για την παραγωγή πόσιμου πόρου εκτιμάται μεταξύ 60.000 και 200.000 ευρώ.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις