Ο Διεθνής Οργανισμός Μεταναστεύσεως (ΔΟΜ) Γραφείο Ελλάδος, με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επιστροφής κατά 75% και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη κατά 25%, υλοποιεί Πρόγραμμα Εθελοντικών Επαναπατρισμών Υπηκόων Τρίτων Χωρών στη χώρα καταγωγής τους, το οποίο απευθύνεται σε υπηκόους που δε μπορούν να παραμείνουν νόμιμα στην Ελλάδα και επιθυμούν να επιστρέψουν στη χώρα τους αλλά δε διαθέτουν τα απαιτούμενα μέσα.
Υποστηριζόμενη Εθελοντικη Επιστροφή και Επανένταξη
Η υποστηριζόμενη εθελούσια επιστροφή και επανένταξη είναι αναπόσπαστο μέρος μίας συνθετικής ανθρωπιστικής προσέγγισης στη μεθοδική διαχείριση της μετανάστευσης, που στοχεύει στην επιστροφή και επανένταξη των μεταναστών που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να παραμείνουν στη χώρα υποδοχής και επιθυμούν να επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους .
Η επιτυχής εφαρμογή των προγραμμάτων επιστροφής και επανένταξης απαιτούν τη συνεργασία και τη συμμετοχή πολλών φορέων, συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών, της κοινωνίας των πολιτών και των κυβερνήσεων από τις χώρες υποδοχής και καταγωγής. Οι συμπράξεις που δημιουργούνται από το ΔΟΜ και όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, είναι βασικές για την αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος , από τα στάδια προ της επιστροφής μέχρι και τα στάδια της επανένταξης.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης έχει βοηθήσει:
-
περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια μετανάστες από το 1979
-
περισσότερους από 400.000 μετανάστες τα τελευταία δέκα χρόνια
-
25.00-30.000 μετανάστες κατά μέσο όρο το χρόνο
Ωφελούμενοι
Για τους μετανάστες που χρειάζονται να επιστρέψουν στη χώρα τους αλλά δεν διαθέτουν τα μέσα για να το κάνουν, τα προγράμματα επιστροφής του ΔΟΜ είναι συχνά η μόνη διέξοδος στην κατάσταση που βιώνουν. Οι ωφελούμενοι των προγραμμάτων αυτών περιλαμβάνουν:
-
Πρόσωπα που ή αίτηση ασύλου απορρίφθηκε ή αποσύρθηκε
-
Μετανάστες χωρίς δυνατότητα νόμιμης μετακίνησης
-
Θύματα trafficking
-
Άλλες ευάλωτες ομάδες , όπως ασυνόδευτα ανήλικα, πρόσωπα που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας
Επανένταξη
Η παροχή βοήθειας επανένταξης στη χώρα καταγωγής είναι ένα βασικό στοιχείο που διασφαλίζει τη βιωσιμότητα της επιστροφής. Ο ΔΟΜ και οι συνεργάτες του στις χώρες καταγωγής παρέχουν στους μετανάστες κοινωνικο-οικονομική βοήθεια για να διασφαλίσουν την αυτοσυντήρησή τους και τη συμβολή τους στην τοπική κοινωνία. Η βιωσιμότητα της επιστροφής , ωστόσο, μπορεί να τελικά να παγιωθεί σε συνδυασμό με την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη.
Η προσέγγιση του ΔΟΜ
Ο ΔΟΜ έχει εντολή από τον καταστατικό του χάρτη να διασφαλίζει την ομαλή μετανάστευση, μεταξύ άλλων, μέσω της εθελοντικής επιστροφή και επανένταξης. Ειδικότερα, ο ΔΟΜ τονίζει ότι η εθελούσια συμμετοχή αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για όλες τις δράσεις επιστροφής και επανένταξης.
Οι βασική αρχές του ΔΟΜ κατά την ανάπτυξη και υλοποίηση έργων επιστροφής και επανένταξης περιλαμβάνουν:
-
Τη διασφάλιση της αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων των μεταναστών στη λειτουργία επιστροφών , επιδιώκοντας παράλληλα συμμόρφωση με τις διεθνείς αρχές και κανόνες
-
Τη διατήρηση της ακεραιότητας των δομών που διαχειρίζονται τη μετανάστευση και των διαδικασιών παροχής ασύλου
-
Την ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ των χωρών προέλευσης, διέλευσης και υποδοχής, που συμμετέχουν στη διαδικασία επιστροφής και την ενίσχυση της ευθύνης των χωρών προέλευσης ως προς τους επιστρέφοντες υπηκόους τους
-
Την αντιμετώπιση, των βασικών αιτιών της παράνομης μετανάστευσης, στο μέτρο του δυνατού
-
Τη συνηγορία υπέρ της υιοθέτησης ολοκληρωμένων προσεγγίσεων για την εκούσια επιστροφή, συμπεριλαμβανομένης της παροχής βοήθειας επανένταξης μετά την επιστροφή
Τη συνεργασία με εθνικούς και διεθνείς εταίρους στις χώρες υποδοχής και προέλευσης, για την προαγωγή του διεθνούς διαλόγου, καθώς και την ανάπτυξη δεξιοτήτων για την υλοποίηση προγραμμάτων επιστροφής