Θ.Ψύρρας: για τη λειτουργία της Τράπεζας του Γενετικού Υλικού

Ο Βουλευτής της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ, Θωμάς Ψύρρας κατέθεσε ερώτηση (με αριθμ. πρωτοκόλλου: 3309/31.10.2013) προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και  σχετικά με τη λειτουργία της Τράπεζας Γενετικού Υλικού. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

 ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό:

Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

ΘΕΜΑ:  Σχετικά με τη λειτουργία της Τράπεζας Γενετικού Υλικού

Η Τράπεζα Γενετικού Υλικού (Τ.Γ.Υ) της χώρας ιδρύθηκε το 1981 ως τμήμα του Κέντρου Γεωργικής Έρευνας Μακεδονίας – Θράκης και ανήκε, τότε, στη Διεύθυνση Έρευνας του Υπουργείου Γεωργίας. Από το 1992 ανήκει στο ΕΘΙΑΓΕ και οι εγκαταστάσεις της βρίσκονται στην  Θέρμης Θεσσαλονίκης. Στο πλαίσιο, της πρόσφατης αναδιάρθρωσης των φορέων που υπάγονται στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η Τράπεζα συγχωνεύτηκε με άλλους τέσσερις οργανισμούς σε έναν ενιαίο οργανισμό τον ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό – Δήμητρα (ΕΛΓΟ -ΔΗΜΗΤΡΑ).

Αποστολή της Τράπεζας Γενετικού Υλικού είναι η προστασία και η διάσωση των φυτών της ελληνικής βιοποικιλότητας. Από το 1981 έως και σήμερα συγκέντρωσε και διατηρεί 14.500 πολύτιμους σπόρους άγριων και καλλιεργούμενων συγγενών φυτών. Η Ελληνική Τράπεζα Γενετικού Υλικού σε παγκόσμια κατάταξη βρίσκεται στην 16η θέση και έχει συνεργαστεί με μεγάλα διεθνή ιδρύματα.

            Παρά τη σπουδαιότητα της πορείας και της αποστολής της Τ.Γ.Υ, εδώ και χρόνια έχει ξεκινήσει η υποβάθμισή της. Μολονότι, αρχικά πραγματοποιούνταν εξερευνητικές αποστολές σε όλη την ελληνική επικράτεια για την επισήμανση και τη συλλογή απειλούμενου γενετικού υλικού, τα τελευταία χρόνια οι συλλογές γίνονται περιστασιακά και όχι σε μόνιμη βάση.

Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα αποτελεί η διατήρηση των καταχωρημένων δειγμάτων συλλογής. Τα περίπου 15.000 δείγματα συλλογής φυτικού γενετικού υλικού φυλάσσονται σήμερα στην Τράπεζα σε θαλάμους μέσης διάρκειας 4 βαθμών Κελσίου, ενώ σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα θα έπρεπε να διατηρούνται και σε θαλάμους μακρά διατήρησης (βαθιάς κατάψυξης, -20 βαθμών Κελσίου).

Επειδή, η έλλειψη χρηματοδότησης, που εκδηλώνεται έντονα από το 2007, οδηγεί την Τράπεζα Γενετικού Υλικού σε πτώχευση

Επειδή, χωρίς ερευνητικό προσωπικό, επιστημονικό και προσωπικό υποστήριξης οι δράσεις της ΤΓΥ δεν μπορούν να υλοποιηθούν και οι συλλογές των σπόρων κινδυνεύουν να χάσουν τη βιωσιμότητά τους και έτσι σημειώνεται μεγάλη απώλεια στη βιοποικιλότητα

Επειδή, η “σωστή” λειτουργία της Τ.Γ.Υ δύναται να παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της σύγχρονης γεωργίας

Επειδή, η διαφύλαξη και η αξιοποίηση του φυτογενετικού υλικού της χώρας μας, είναι υποχρέωση που απορρέει από εθνικές, κοινοτικές και διεθνείς δεσμεύσεις (Π.Δ. 80/90, Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Συνεργασίας για τους Φυτογενετικούς Πόρους, Διεθνή Συνθήκη του FAO σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία (Ν. 3165/2003), Σύμβαση της Βιοποικιλότητας (Ν. 2204/1994)).

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1)      Με ποιο καθεστώς και υπό ποίον φορέα θα συνεχίσει να λειτουργεί η Τράπεζα Γενετικού Υλικού, αφού δεν υπάρχει διαθέσιμος προϋπολογισμός για τη λειτουργία της;

2)      Πως προτίθεστε να αντιμετωπίσετε τον κίνδυνο καταστροφής του γενετικού υλικού;