Το να ξέρεις να διαλέγεις τον σωστό συνεργάτη για την κατάλληλη δουλειά, έτσι ώστε να εξασφαλίσεις το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, θεωρείται προνόμιο των ανθρώπων και, σε μικρότερο βαθμό, των στενότερων συγγενών μας, των χιμπατζήδων.
Τώρα όμως αυτό το κλειστό «κλαμπ» έρχεται να διευρυνθεί με την απρόσμενη προσθήκη ενός ψαριού, μιας πέστροφας, η οποία, όπως ανακάλυψαν Βρετανοί επιστήμονες, ξέρει μια χαρά να βρίσκει το κατάλληλο «συνεταιράκι», μια σμέρνα, όταν κυνηγά άλλα ψάρια στους κοραλλιογενείς υφάλους.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο κορυφαίο περιοδικό βιολογίας "Current Biology", ανέφεραν ότι οι πέστροφες των κοραλλιών είναι πολύ καλές να κυνηγούν πάνω από τα κοράλλια, αλλά τα βρίσκουν σκούρα, όταν η λεία τους τρυπώνει μέσα σε σχισμές των κοραλλιών.
Όμως, όταν αυτό συμβαίνει, τότε η πολύχρωμη πέστροφα, που έχει μήκος μισό μέτρο, «συναιτερίζεται» ιδανικά με κάποια σμέρνα, ώστε επί τούτου να ξετρυπώσουν τα άτυχα ψάρια από τις κρυψώνες τους, όπως μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο.
Είτε η σμέρνα τρώει τα ψάρια-στόχους που η πέστροφα έχει ήδη στριμώξει στα βράχια, είτε τα διώχνει στην ανοιχτή θάλασσα, οπότε αναλαμβάνει δράση η πέστροφα.
Όπως ανακάλυψαν οι επιστήμονες, η πέστροφα χρησιμοποιεί ειδικά σήματα (π.χ. κινήσεις του κεφαλιού της) για να καθοδηγήσει τη σμέρνα στις συγκεκριμένες ρωγμές των κοραλλιών.
Η πέστροφα επιδεικνύει εντυπωσιακή ικανότητα να αξιολογεί σωστά τις καταστάσεις και να αντιλαμβάνεται πότε χρειάζεται «συνέταιρο» στο κυνήγι και πού θα τον βρει στην τριγύρω περιοχή. Τόσο η πέστροφα, όσο και η σμέρνα, επωφελούνται σχεδόν εξίσου από τη συνεργασία τους, καθώς τρώνε τελικά περίπου τον ίδιο αριθμό άλλων ψαριών.
Κάνοντας παρόμοια εργαστηριακά πειράματα (σε φυσικά προσομοιωμένο ενυδρείο) με αυτά που έχουν γίνει από το 2006 με χιμπατζήδες, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι εν λόγω πέστροφες τα καταφέρνουν εξίσου καλά - αν όχι καλύτερα- στον τομέα του «συναιτερισμού».
«Τα πειράματά μας δείχνουν ότι, όπως οι χιμπατζήδες, οι πέστροφες είναι σε θέση να καθορίσουν πότε μια κατάσταση απαιτεί συνεργάτη και μάλιστα γρήγορα μαθαίνουν να επιλέγουν τον καταλληλότερο για την περίσταση», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας.
«Αυτή η μελέτη ενισχύει την άποψη ότι το σχετικά μικρό μέγεθος εγκεφάλου - σε σύγκριση με τα θερμόαιμα θηλαστικά- δεν εμποδίζει ένα ψάρι να διαθέτει "νοητικές" ικανότητες που είναι συγκρίσιμες ή και ανώτερες από εκείνες των πιθήκων», όπως είπε, αν και πρόσθεσε ότι «απέχουμε ακόμη πολύ από το να έχουμε κατανοήσει σε βάθος τον εγκέφαλο των ψαριών και τους νοητικούς υπολογισμούς που μπορεί να κάνει».
Το ερώτημα πλέον, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι αν αυτή η κοινή ικανότητα σε ανθρώπους, χιμπατζήδες και πέστροφες οφείλεται σε έναν κοινό πρόγονο ή αν τα τρία διαφορετικά είδη ανέπτυξαν ξεχωριστά παρόμοιες δυνατότητες στην πορεία της εξέλιξης - κάτι που θεωρείται και πιο πιθανό. Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι μια παρόμοια ικανότητα «συναιτερισμού» υπάρχει και σε άλλα ζώα.
