Με σκοπό τον εκσυγχρονισμό των ελέγχων και τη διασφάλιση της ποιότητας στην αγροδιατροφική αλυσίδα, το νέο κανονιστικό πλαίσιο (Κανονισμοί 2017/625 και 2018/848) καθορίζει αυστηρές διαδικασίες για την είσοδο βιολογικών προϊόντων και προϊόντων υπό μετατροπή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι αλλαγές αυτές αφορούν άμεσα εισαγωγείς, τελωνειακούς αντιπροσώπους και τις αρμόδιες αρχές, ενσωματώνοντας πλέον τις διαδικασίες στο ψηφιακό περιβάλλον της Ενιαίας Θυρίδας της Ε.Ε.
Ορισμοί και πεδίο εφαρμογής
Ως βιολογικό ορίζεται το προϊόν που προέρχεται από βιολογική παραγωγή, ενώ υπό μετατροπή είναι το προϊόν που παράγεται κατά τη μεταβατική περίοδο από τη συμβατική στη βιολογική καλλιέργεια. Οι κανόνες εφαρμόζονται σε ζώντα ή αμεταποίητα γεωργικά προϊόντα, μεταποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές. Απαραίτητη προϋπόθεση για την εισαγωγή τους από τρίτες χώρες είναι η πλήρης ιχνηλασιμότητα και η πιστοποίηση από αναγνωρισμένους φορείς ελέγχου.
Το πιστοποιητικό ελέγχου (ΠΕ/COI) και το TRACES
Κεντρικό έγγραφο για κάθε εισαγωγή είναι το Πιστοποιητικό Ελέγχου (COI), το οποίο εκδίδεται ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος TRACES. Κάθε φορτίο πρέπει να συνοδεύεται από το ΠΕ, το οποίο θεωρείται από τις αρμόδιες αρχές με εγκεκριμένη ηλεκτρονική σφραγίδα. Η απόφαση που καταγράφεται στο ΠΕ καθορίζει αν το φορτίο μπορεί να τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία ως βιολογικό, υπό μετατροπή ή –σε περίπτωση μη συμμόρφωσης– ως συμβατικό (μη βιολογικό).
Επίσημοι έλεγχοι και σταθμοί συνοριακού ελέγχου (ΣΣΕ)
Τα βιολογικά προϊόντα υποβάλλονται σε επίσημους ελέγχους που διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Τα προϊόντα υψηλού κινδύνου (π.χ. ζωικής προέλευσης ή ορισμένα φυτά) ελέγχονται υποχρεωτικά στους Σταθμούς Συνοριακού Ελέγχου (ΣΣΕ). Εκεί, εκτός από το ΠΕ, απαιτείται και η έκδοση Κοινού Υγειονομικού Εγγράφου Εισόδου (ΚΥΕΕ/CHED). Αντίθετα, προϊόντα χαμηλού κινδύνου μπορεί να απαλλάσσονται από τους ελέγχους στους ΣΣΕ, με τον έλεγχο του βιολογικού τους χαρακτήρα να διενεργείται στο σημείο θέσης σε ελεύθερη κυκλοφορία.
Διαχείριση φορτίων και τελωνειακοί κωδικοί
Στην τελωνειακή διασάφηση (θέση 44.1), οι εισαγωγείς οφείλουν να δηλώνουν τον κωδικό C644 για το Πιστοποιητικό Ελέγχου. Σε περιπτώσεις όπου ένα φορτίο διαιρείται σε μικρότερες παρτίδες, απαιτείται η έκδοση Αποσπάσματος Πιστοποιητικού (COI Extract) για κάθε τμήμα του. Εάν ένα προϊόν κριθεί από τις αρχές ως "μη βιολογικό", μπορεί να εισαχθεί ως συμβατικό με τη χρήση του κωδικού Y929, υπό την προϋπόθεση ότι θα αφαιρεθεί κάθε βιολογική ένδειξη από την επισήμανσή του.
Η ψηφιακή μετάβαση: CERTEX και ενιαία θυρίδα
Από τις 3 Απριλίου 2025, οι έλεγχοι γίνονται ακόμη πιο αυστηροί και αυτοματοποιημένοι μέσω του συστήματος EU CSW-CERTEX. Το σύστημα αυτό διασυνδέει τα τελωνειακά συστήματα με το TRACES, επιτρέποντας την αυτόματη επαλήθευση των δεδομένων και τη "διαχείριση ποσοτήτων". Αυτό σημαίνει ότι το τελωνείο θα επιτρέπει την εισαγωγή μόνο της ποσότητας που έχει εγκριθεί ηλεκτρονικά, αποκλείοντας χειροκίνητα λάθη ή υπερβάσεις.
Αρμόδιες αρχές
Κεντρικός φορέας για τον συντονισμό των ελέγχων στην Ελλάδα είναι η Γενική Διεύθυνση Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Οι οικονομικοί φορείς μπορούν να επικοινωνούν με τη Διεύθυνση Συστημάτων Ποιότητας για διευκρινίσεις, διασφαλίζοντας ότι τα προϊόντα τους πληρούν όλες τις νόμιμες προϋποθέσεις πριν φτάσουν στα ελληνικά τελωνεία.
Δείτε εδώ την εγκύκλιο.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις