Το διεθνές εμπόριο γεωργικών προϊόντων αντιμετωπίζει ένα σύνθετο σενάριο για το 2025, το οποίο εξαρτάται από κλιματικούς παράγοντες, διακυμάνσεις τιμών και εμπορικές εντάσεις.
Οι εκτιμήσεις για την παγκόσμια παραγωγή βασικών καλλιεργειών όπως το σιτάρι, το καλαμπόκι, το ρύζι και τη σόγια παρουσιάζουν σταθερά επίπεδα συγκριτικά με το προηγούμενο έτος, αν και με έντονες διαφορές μεταξύ περιοχών και αγορών, όπως αποτυπώνονται στα στοιχεία της τελευταίας έκθεσης AMIS Market Monitor.
Παραγωγή και προμήθεια των κύριων καλλιεργειών
Η αγορά σιταριού παραμένει σε επίπεδα παρόμοια με αυτά του 2024, με αυξήσεις σε χώρες όπως η Αυστραλία, το Καζακστάν και τις ΗΠΑ, αντισταθμίζοντας τις μειώσεις που παρατηρούνται στη Ρωσία και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ωστόσο, η συνολική προσφορά έχει μειωθεί ελαφρώς λόγω των χαμηλότερων αρχικών αποθεμάτων, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σύσφιξη της αγοράς τους επόμενους μήνες. Επιπλέον, οι εξαγωγικοί περιορισμοί στη Ρωσία και την Ε.Ε. επηρεάζουν το εμπόριο σιτηρών.
Όσον αφορά το καλαμπόκι, η παγκόσμια παραγωγή αναμένεται να μειωθεί κατά 2% σε σύγκριση με το 2023, επηρεασμένη κυρίως από τις μειωμένες συγκομιδές στη Βραζιλία και τις ΗΠΑ. Παρά τη μείωση της προσφοράς, η ζήτηση έχει αυξηθεί κατά 1,4% λόγω της αύξησης της χρήσης καλαμποκιού ως ζωοτροφής στο Μεξικό και τη Ρωσία.
Ωστόσο, τα αποθέματα έχουν υποχωρήσει κατά 4,3% και το εμπόριο μειώθηκε κατά 6,7% λόγω των μειωμένων εξαγωγών από τη Βραζιλία, την Ινδία και τη Ρωσία, μαζί με τη χαμηλότερη ζήτηση από την Κίνα.
Οι τιμές του ρυζιού αυξάνονται χάρη στις καλύτερες σοδειές στην Κίνα, το Μάλι, το Νεπάλ και το Βιετνάμ, οι οποίες αντιστάθμισαν τη μείωση της παραγωγής στις Φιλιππίνες και τη Σενεγάλη.
Παράλληλα, τα παγκόσμια αποθέματα έχουν φθάσει σε υψηλό όλων των εποχών καθώς τόσο οι εισαγωγείς όσο και οι εξαγωγείς επέλεξαν να αυξήσουν τα αποθέματά τους για να σταθεροποιήσουν την προσφορά.
Για τη σόγια, οι προβλέψεις δείχνουν ελαφρά μείωση της παγκόσμιας παραγωγής ως αποτέλεσμα των μικρότερων συγκομιδών στην Αργεντινή και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή η μείωση έχει εξισορροπηθεί από την αύξηση της παραγωγής στη Βραζιλία, τον Καναδά και τη Νότια Αφρική.
Παρά τις περικοπές στην παραγωγή, τα παγκόσμια αποθέματα παραμένουν υψηλά, γεγονός που μείωση τον αντίκτυπο στην αγορά.
Κλιματικοί παράγοντες και η επίδρασή τους στη γεωργία
Οι κλιματικές συνθήκες συνεχίζουν να αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την εξέλιξη του αγροτικού τομέα. Η παγκόσμια μέση θερμοκρασία το 2024 ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί από το 1850, οδηγώντας σε αυξημένη αστάθεια στις αποδόσεις των καλλιεργειών.
Το φαινόμενο La Nina, έχει επηρεάσει τις βροχοπτώσεις σε διάφορες περιοχές. Στις νότιες ΗΠΑ, την Κεντρική Αμερική, τη Νότια Αμερική και την Κεντρική Ασία υπάρχει κίνδυνος ξηρασίας, ενώ οι υπερβολικές βροχοπτώσεις αναμένονται στη Νοτιοανατολική Ασία, τη Νότια Αφρική, και τη Βόρεια Νότια Αμερική.
Όσον αφορά τις καλλιέργειες, το χειμερινό σιτάρι στην Ε.Ε., τη Ρωσία και την Ουκρανία αντιμετωπίζει μικτές συνθήκες λόγω θερμοκρασιών άνω του μέσου όρου, οι οποίες θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο ζημιών το χειμώνα. Στην περίπτωση του καλαμποκιού, η ξηρασία επηρέασε τις καλλιέργειες στην Αργεντινή και τη Νότια Αφρική, ενώ στη Βραζιλία η σπορά ήταν πιο αργή από το συνηθισμένο λόγω των υπερβολικών βροχοπτώσεων σε ορισμένες περιοχές και της ξηρασίας σε άλλες.
Για το ρύζι, η φύτευση προχωρά υπό ευνοϊκές συνθήκες σε Ινδία και Βιετνάμ, αν και στην τελευταία περίπτωση υπάρχουν ανησυχίες για διείσδυση αλατούχου νερού στο Δέλτα του Μεκόνγκ.
Στην περίπτωση της σόγιας, οι προοπτικές είναι μεικτές στην Αργεντινή και τη Νότια Αφρική, με το υδάτινο στρες να επηρεάζει ορισμένα χωράφια.
Τιμές και διεθνές εμπόριο
Οι τιμές για τις κύριες καλλιέργειες έχουν αλλάξει σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
* Σιτάρι: Οι τιμές παρέμειναν σταθερές λόγω της αβεβαιότητας του καιρού και των περιορισμών στη Ρωσία και την Ε.Ε., που περιορίζουν τις εξαγωγές.
* Καλαμπόκι: Έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο τιμών των τελευταίων 15 μηνών, λόγω ανησυχιών για την προσφορά και τη χαμηλότερη διαθεσιμότητα αποθεμάτων.
* Ρύζι: Οι προβλέψεις για τις εξαγωγές έχουν προσαρμοστεί προς τα πάνω λόγω της ανάκαμψης των πωλήσεων από την Ινδία, την Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ. Επιπλέον, οι Φιλιππίνες τριπλασίασαν τον προϋπολογισμό του Ταμείου Ανταγωνιστικότητας Ρυζιού, γεγονός που επηρέασαν τη ζήτηση.
* Σόγια: Τα επίπεδα παραμένουν παρόμοια με αυτά του 2024, με μείωση των πωλήσεων στις ΗΠΑ, που αντισταθμίζεται από την αύξηση σε Βραζιλία και Αργεντινή.
Πολιτικοί παράγοντες και εμπορικές ρυθμίσεις
Οι πρόσφατες αποφάσεις εμπορικής πολιτικής έχουν δημιουργήσει αβεβαιότητα στις γεωργικές αγορές.
Συγκεκριμένα:
* Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιβάλλει δασμούς 25% στις εισαγωγές από το Μεξικό και τον Καναδά και 10% σε προϊόντα από την Κίνα. Ωστόσο, έλαβαν αναβολή 30 ημερών στις περιπτώσεις του Καναδά και του Μεξικό.
* Η Ινδία μείωση τα όρια αποθήκευσης σιταριού, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει το εγχώριο μάρκετινγκ.
* Η Τουρκία χαλάρωσε τους περιορισμούς στις εισαγωγές σιταριού και την παραγωγή αλεύρου.
* Το Καζακστάν άρει την απαγόρευση των εισαγωγών σιταριού.
* Η Ρωσία παράτεινε την απαγόρευση εξαγωγών ρυζιού και σιτηρών για άλλους έξι μήνες, διακόπτοντας το παγκόσμιο εμπόριο.
Προοπτικές για το 2025
Οι προβλέψεις για τον αγροτικό τομέα το 2025 υποδηλώνουν έτος σταθερής παραγωγής αν και οι κλιματικές και πολιτικές προκλήσεις θα συνεχίσουν να επηρεάζουν τις εξελίξεις της αγοράς.
Η αβεβαιότητα γύρω από τις εμπορικές πολιτικές των ΗΠΑ, οι διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας και των λιπασμάτων και η ανάγκη προσαρμογής σε πιο ακραίες καιρικές συνθήκες θα είναι οι βασικοί παράγοντες στη δυναμική τυ παγκόσμιου εμπορίου γεωργικών προϊόντων τους επόμενους μήνες.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις