Σε έναν κόσμο που παλεύει να ισορροπήσει ανάμεσα στην υπερπαραγωγή και την αβεβαιότητα, δύο σιτηρά βρίσκονται στο επίκεντρο των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων: το καλαμπόκι και το ρύζι. Καθώς η γεωπολιτική αστάθεια διασταυρώνεται με τις αλλαγές στην κατανάλωση και την κλιματική πρόκληση, η νέα έκθεση του USDA για τις παγκόσμιες αγορές σιτηρών προσφέρει κάτι παραπάνω από αριθμούς. Αποτελεί έναν χάρτη πίεσης — και προειδοποίησης — για το πώς τα τρόφιμα εξελίσσονται σε εργαλείο οικονομικής ισχύος.
Η παγκόσμια γεωργία εισέρχεται σε μια νέα εποχή ρεκόρ, καθώς η τελευταία έκθεση του USDA (Μάιος 2025) καταγράφει ιστορικά υψηλά επίπεδα παραγωγής και κατανάλωσης σε καλαμπόκι και ρύζι, τις δύο πλέον κρίσιμες καλλιέργειες του παγκόσμιου σιτηρεσίου. Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν την αυξανόμενη εξάρτηση της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού από την Ασία και την Αμερική, ενώ η αστάθεια στα αποθέματα και οι γεωπολιτικές εντάσεις εντείνουν τις πιέσεις στις αγορές.
Παραγωγικό ρεκόρ με φόντο χαμηλότερα αποθέματα
Η παγκόσμια παραγωγή καλαμποκιού για το 2025/26 προβλέπεται να φτάσει τα 1.265 εκατομμύρια τόνους, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες οδηγούν την άνοδο, αναμένοντας για πρώτη φορά σοδειά άνω των 400 εκατ. τόνων. Ακολουθούν Βραζιλία, Αργεντινή και Ουκρανία, που καταγράφουν ανοδικές τάσεις λόγω ευνοϊκών καιρικών συνθηκών και ενίσχυσης της παραγωγικής βάσης.
Η παγκόσμια κατανάλωση καλαμποκιού προβλέπεται να αγγίξει τους 1.266 εκατ. τόνους, ενισχυμένη κυρίως από τη ζήτηση ζωοτροφών και βιομηχανικής χρήσης (ethanol), ενώ η χρήση για τρόφιμα και σπόρους παραμένει σταθερή. Η κατανάλωση ξεπερνά ελαφρώς την παραγωγή, γεγονός που οδηγεί σε συρρίκνωση των παγκόσμιων αποθεμάτων, με τη Βραζιλία και την Κίνα να εμφανίζουν τις μεγαλύτερες μειώσεις.
Το εμπόριο καλαμποκιού προβλέπεται να αυξηθεί στα 195 εκατ. τόνους, με τις ΗΠΑ να διατηρούν τη θέση του κορυφαίου εξαγωγέα (68 εκατ. τόνους) και τη Βραζιλία να ακολουθεί (42 εκατ.). Η Ουκρανία ανακτά έδαφος με 24 εκατ. τόνους, χάρη στην ανάκαμψη της σοδειάς και στη συνεχιζόμενη ζήτηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ασία κυριαρχεί – Εμπορικός ανταγωνισμός σε άνθιση
Η παγκόσμια παραγωγή ρυζιού προβλέπεται να ανέλθει στα 538,7 εκατ. τόνους, καταγράφοντας νέο ιστορικό ρεκόρ. Η Ινδία διατηρεί την πρωτοκαθεδρία σε παραγωγή και εξαγωγές, με την Κίνα να ακολουθεί σε παραγωγή, αλλά με σταθερή εσωτερική κατανάλωση λόγω χαμηλής χρήσης για ζωοτροφές και μεταποίηση.
Η παγκόσμια κατανάλωση ρυζιού φτάνει τους 538,8 εκατ. τόνους, με ισχυρή ζήτηση στην Ινδία, τη Νότια Ασία, την Υποσαχάρια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Η ζήτηση συνδέεται κυρίως με πληθυσμιακή αύξηση, προγράμματα διανομής τροφίμων και αυξανόμενο τουρισμό.
Το εμπόριο ρυζιού αναμένεται να αγγίξει τους 61,3 εκατ. τόνους, με την Ινδία να εξάγει 24,5 εκατ. τόνους, σχεδόν το 40% του παγκόσμιου συνόλου. Ακολουθούν το Βιετνάμ (7,9 εκατ.) και η Ταϊλάνδη (7,2 εκατ.), ενώ η Καμπότζη κερδίζει έδαφος ως βασικός προμηθευτής ακατέργαστου ρυζιού προς επεξεργασία στο Βιετνάμ.
Οι Φιλιππίνες καθίστανται ο μεγαλύτερος παγκόσμιος εισαγωγέας, με 5,5 εκατ. τόνους, ενώ το Βιετνάμ αυξάνει τις εισαγωγές του σε 4,1 εκατ. τόνους, κυρίως λόγω χαμηλότερης εγχώριας παραγωγής και ζήτησης για οικονομικό ρύζι από την Καμπότζη.
Οι διεθνείς τιμές FOB του καλαμποκιού υποχωρούν, με ΗΠΑ και Βραζιλία να διαμορφώνονται στα $208/τόνο, ενώ η Ουκρανία ανεβαίνει στα $248/τόνο λόγω περιορισμένων αποθεμάτων παλαιάς σοδειάς.
Στο ρύζι, η Ινδία παραμένει το πιο φθηνό origin, στα $377/τόνο, διατηρώντας την ανταγωνιστικότητά της. Αντιθέτως, οι τιμές σε Ταϊλάνδη και Ουρουγουάη καταγράφουν αύξηση ($421 και $541 αντίστοιχα), καθώς αυξάνεται η ζήτηση σε Ασία και Λατινική Αμερική.
Σε αυτό το νέο γεωοικονομικό τοπίο, η τροφή δεν είναι απλώς καύσιμο για τον άνθρωπο — είναι καύσιμο για πολιτική επιρροή. Τα δεδομένα της παραγωγής και των αποθεμάτων αποκαλύπτουν έναν κόσμο σε ένταση όπου η αυτάρκεια γίνεται προνόμιο, το εμπόριο μέσο διαπραγμάτευσης, και οι τιμές ένα είδος διπλωματικού θερμομέτρου. Το καλαμπόκι και το ρύζι μπορεί να δείχνουν απλά προϊόντα στον παγκόσμιο χάρτη, αλλά στις διεθνείς αγορές τού 2025, είναι στρατηγικά όπλα — και, για πολλούς, ζήτημα επιβίωσης.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις