Ημέρα "αποφράδα" η χθεσινή, Τρίτη και 13 για τους προληπτικούς αλλά αποκαλυπτική για τους παροικούντες την ΠΑΑ-Ιερουσαλήμ, ήρθε ξανά στην επικαιρότητα το ΟΣΔΕ – όχι επειδή λειτούργησε, αλλά επειδή δεν έχει ξεκινήσει ακόμη. Και επειδή, στην Κέρκυρα, εκεί όπου οι ανακοινώσεις ντύνονται με λιακάδα και πίσω από τα πάνελ πίνουν καφέδες με “χαμόγελα σύγκλισης”, ακούστηκε μια αλήθεια που δεν σηκώνει ωραιοποίηση η Ελλάδα είναι πίσω. Πολύ πίσω. Και πλέον δεν γελά κανείς.
Αν υπήρχε βραβείο για την πιο καθυστερημένη έναρξη ευρωπαϊκού αγροτικού προγράμματος, η Ελλάδα θα είχε ήδη χτίσει προθήκη. Κάθε χρόνο, την ίδια εποχή, το ΟΣΔΕ μετατρέπεται από εργαλείο διαχείρισης σε θρίλερ διαχείρισης κρίσεων. Υποσχέσεις, διαβεβαιώσεις, ερωτήσεις χωρίς απαντήσεις και deadline που μοιάζει περισσότερο με wishful thinking.
Μόνο που φέτος, η παράσταση ανέβηκε μπροστά σε κοινό που δεν γελάει εύκολα: την Κομισιόν. Και πιο συγκεκριμένα, τον Φιλίπ Μπας — τον άνθρωπο που δεν ήρθε για τουρισμό στην Κέρκυρα, αλλά για να υπενθυμίσει ότι η Ευρώπη έχει και όρια και μνήμη.
Σε ένα περιβάλλον όπου η αναμονή θεωρείται τακτική και το «θα ανοίξει σύντομα» συνώνυμο του «δεν ξέρουμε πότε», η αλήθεια ακούστηκε ξεκάθαρα – και καθόλου ευχάριστα.
Ένα άρθρο γεμάτο αλήθειες που δεν χωρούν σε powerpoints.
Τρίτη και 13 δεν ήταν – αλλά έμοιαζε.
Αν το ΟΣΔΕ είχε φωνή, θα ζητούσε αναβολή. Αν είχε ημερολόγιο, θα ήταν κολλημένο στον Αύγουστο του 2023. Κι όμως, η υπόσχεση είναι πως το σύστημα θα ανοίξει μέχρι τις 20 Μαΐου. Σε ρυθμούς δηλαδή ανάσας τελευταίας στιγμής. Ή, αν προτιμάτε, σε ρυθμούς Ελλάδας.
Το πρόβλημα όμως δεν ήταν οι ημερομηνίες. Το πρόβλημα είχε όνομα, ευρωπαϊκή προφορά και βαρύτητα που δεν έπαιρνε μεταφραστή Φιλίπ Μπας. Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που βρέθηκε στην Κέρκυρα για την Επιτροπή Παρακολούθησης του ΠΑΑ, δεν χάιδεψε αυτιά. Ούτε καν τα ελληνικά.
Με εκείνο το ευγενικά βαρύ ύφος που έχουν οι Βρυξελλιώτες όταν ξέρουν πως έχουν δίκιο και δεν τους ενδιαφέρει αν ενοχλούν, ξεκαθάρισε δημοσίως ότι το ΟΣΔΕ στην Ελλάδα δεν έχει ξεκινήσει. Και ότι σε άλλες χώρες έχει… ήδη τελειώσει.
«Η έγκαιρη εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου είναι θεμελιώδης υποχρέωση» είπε. Και για να βάλει λίγο ακόμη αλάτι στην πληγή.
«Σε κάποια άλλα Κράτη – Μέλη η περίοδος υποβολής δηλώσεων έχει ήδη ολοκληρωθεί και εσείς δεν έχετε καν ξεκινήσει».
Αλλά ήταν απλώς ένας τεχνοκράτης σε αποστολή.
Και δεν έμεινε μόνο στο ΟΣΔΕ. Έκανε και “καρφί” για τους μόνιμους βοσκότοπους, εκείνη τη χιλιοτραγουδισμένη ελληνική ιδιομορφία όπου οι βοσκοί είναι περισσότεροι από τα πρόβατα και τα λιβάδια λιγότερα από τις δηλώσεις.
Αποκάλυψε απώλειες κονδυλίων λόγω αναξιόπιστων στοιχείων. Μεταξύ μας: κι αυτός τα ξέρει, κι εμείς τα ξέρουμε. Απλώς δεν τα λέμε φωναχτά, παρά μόνο όταν έρχεται επίτροπος.
Ας το πούμε απλά, χωρίς τεχνικές ωραιοποιήσεις: χάνονται κονδύλια. Κονδύλια που, αν δεν απορροφηθούν όπως πρέπει, μετατρέπονται σε πρόστιμα. Και τα πρόστιμα δεν τα πληρώνουν οι διαχειριστές – τα πληρώνουν οι φορολογούμενοι. Οι αγρότες, οι καταναλωτές, όλοι.
Και όμως, κανείς δεν βγαίνει να πει ξεκάθαρα ποιος φταίει. Γιατί τόσα χρόνια δηλώνονται ψευδείς βοσκότοποι; Γιατί δηλώνονται χωράφια που δεν υπάρχουν; Ποιος υπέγραφε; Ποιος ενέκρινε; Ποιος σιωπούσε;
Εμείς, πάντως, ακόμα περιμένουμε από επίσημα χείλη να ακουστεί το αυτονόητο ποιος φταίει – και αν θα τιμωρηθεί ποτέ κανείς. Μέχρι τότε, η Ελλάδα θα συνεχίσει να παίζει την ίδια κασέτα «μην ανησυχείτε, όλα θα γίνουν στην ώρα τους». Έστω κι αν αυτή η «ώρα» έχει περάσει για την υπόλοιπη Ευρώπη.
Και ας είμαστε δίκαιοι.
Για καλή μας τύχη, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι μέσα στον ΟΠΕΚΕΠΕ που παλεύουν σκληρά, μακριά από τα φώτα, μεθοδικά και συστηματικά. Άνθρωποι που υπερασπίζονται τον οργανισμό με τεχνοκρατική συνέπεια και επιμονή, και που, παρά τις αντιξοότητες, έχουν καταφέρει να φέρουν απτά αποτελέσματα.
Δυστυχώς, είναι σταγόνα μέσα στον ωκεανό.
Από την άλλη, το DG AGRI χαιρέτισε την πρόταση και τη βούληση για συνεργασία με την ΑΑΔΕ, καθώς ο ΟΠΕΚΕΠΕ αποφάσισε επιτέλους να προχωρήσει σε ελέγχους μέσω διασταύρωσης φορολογικών στοιχείων. Κάτι που θα έπρεπε να έχει γίνει εδώ και χρόνια. Μόνο που η προηγούμενη διοίκηση είχε αφήσει πίσω της χάος. Αντί να χτίσει δομές, άφησε κουφάρια. Και γι’ αυτό φτάσαμε ως εδώ.
Το DG AGRI δεν ήταν πάντα αυστηρό. Το αντίθετο. Στο παρελθόν, όπως γνωρίζουμε από έγκυρες πηγές, δόθηκαν επανειλημμένα περιθώρια βελτίωσης. Η Κομισιόν έτεινε το χέρι βοήθειας – όχι μία, αλλά πολλές φορές. Μόνο που, κάθε φορά που ρωτούσε "πού βρισκόμαστε;"... έπαιρνε διαφορετική απάντηση, αναλόγως ποιος απαντούσε.
Και εδώ ξεδιπλώνεται μια από τις πιο διαβρωτικές παθογένειες:
«Εικάζεται ότι άλλα στοιχεία στέλνει η Διαχειριστική Αρχή, άλλα παρουσιάζονται στην Επιτροπή, και άλλα καταλήγουν στις Βρυξέλλες».
Ένα μπλέντερ πληροφοριών, όπου η αλήθεια χάνεται κάπου ανάμεσα στα PowerPoint και τα τηλεγραφήματα.
Στην ελληνική γεωργία, ο χρόνος κυλάει αλλιώς. Και το ΟΣΔΕ, αντί για εργαλείο, έχει γίνει πολιτιστικό φαινόμενο. Μόνο που το κοινό έχει κουραστεί να γελά με την ίδια επανάληψη.
Και κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά, ο Υπουργός μοιάζει να πορεύεται ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη. Από τη μία οι ευρωπαϊκές πιέσεις, από την άλλη οι "ήρεμοι τόνοι" των συνεργατών του.
Το ερώτημα όμως είναι του λέει κανείς τι πραγματικά συμβαίνει; Ή του σερβίρουν μια βερσιόν εξωραϊσμένη, μακιγιαρισμένη, κομμένη και ραμμένη ώστε να «μην ενοχλεί»;
Γιατί αν οι σύμβουλοι αντί να κρούουν τον κώδωνα κινδύνου, απλώς γυαλίζουν το περιτύλιγμα, τότε το πρόβλημα δεν είναι πια μόνο τεχνικό ή διοικητικό. Είναι πολιτικό – και προσωπικό.
Δυστυχώς, έτσι όπως πάνε τα πράγματα, δεν σώζουν την εικόνα του. Πριονίζουν την καρέκλα του.
Η αλήθεια –είτε την πεις στις Βρυξέλλες είτε στον Υπουργό– έχει ένα κακό, δεν είναι πάντα ευχάριστη. Αλλά όσο την αποφεύγεις, τόσο πιο εκκωφαντική γίνεται όταν σκάει.
To be continued..............
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις