Παγκόσμια κρίση ασφάλειας τροφίμων: Πόσο ασφαλές είναι το φαγητό που τρώμε;

Σύμφωνα με έκθεση του Center for Science in the Public Interest, περισσότεροι από 3 εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως παιδιά, πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω διαρροϊκών ασθενειών που σχετίζονται με την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων και νερού, ενώ οι οικονομικές απώλειες ξεπερνούν τα 9,4 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο στις ΗΠΑ.

Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τις αναπτυσσόμενες χώρες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, καταγράφονται 76 εκατομμύρια περιπτώσεις τροφικών ασθενειών κάθε χρόνο, με 5.000 θανάτους και 325.000 νοσηλείες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δαπανά περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως μόνο για λοιμώξεις από σαλμονέλα, ενώ η Αυστραλία αναφέρει κόστος 2,6 δισ. δολαρίων για περίπου 11.500 καθημερινά περιστατικά τροφικής δηλητηρίασης.

Οι πολιτικές επιπτώσεις είναι εξίσου δραματικές: Το ξέσπασμα της ασθένειας των τρελών αγελάδων (BSE) οδήγησε σε παραιτήσεις υπουργών στη Γερμανία και στη δημιουργία νέων θεσμών, όπως η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA). Αντίστοιχα, η Ιαπωνία επέβαλε μαζικά μέτρα ελέγχου ύστερα από εμφάνιση του BSE το 2001.

Η αύξηση του διεθνούς εμπορίου, η εκβιομηχάνιση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, αλλά και η επέκταση των street food, δημιουργούν νέους κινδύνους. Ενδεικτικό είναι ότι το 2002 στην Κίνα 38 παιδιά πέθαναν επειδή ανταγωνιστής εστιατορίου δηλητηρίασε αρτοσκευάσματα με δηλητήριο για αρουραίους, ενώ στην Ιαπωνία πάνω από 14.000 άτομα αρρώστησαν από μολυσμένο γάλα.

Η έκθεση επισημαίνει τις σοβαρές ελλείψεις στις υποδομές ελέγχου τροφίμων στις περισσότερες χώρες, ιδίως του αναπτυσσόμενου κόσμου. Η ανεπαρκής εκπαίδευση των επιθεωρητών, η έλλειψη εθνικών εργαστηρίων, αλλά και η απουσία ενιαίας νομοθεσίας, εμποδίζουν την αποτελεσματική εφαρμογή προληπτικών μέτρων. Ο ΠΟΥ έχει προειδοποιήσει ότι οι εθνικές πολιτικές πρέπει να ενισχυθούν άμεσα, ειδικά ενόψει της αύξησης των πληθυσμών υψηλού κινδύνου – όπως ηλικιωμένοι και άτομα με χρόνια νοσήματα.

Πέραν των ανθρώπινων απωλειών, οι συνέπειες είναι και οικονομικά ολέθριες. Στην περίπτωση του Περού, η επιδημία χολέρας του 1991 προκάλεσε απώλειες 700 εκατ. δολαρίων σε εξαγωγές θαλασσινών, ενώ η ανίχνευση BSE στον Καναδά κόστισε στον κλάδο βοείου κρέατος 5 δισ. δολάρια.

Σε μια περίοδο κατά την οποία οι αλυσίδες εφοδιασμού γίνονται όλο και πιο διεθνοποιημένες, οι ειδικοί προειδοποιούν πως το παραμικρό κενό στην ασφάλεια των τροφίμων μπορεί να έχει παγκόσμιες επιπτώσεις. Από τις γενετικά τροποποιημένες τροφές και την ακτινοβόληση, έως την βιοτρομοκρατία, η έκθεση καλεί τις κυβερνήσεις να επενδύσουν όχι μόνο σε τεχνολογία και ελέγχους, αλλά και στην εκπαίδευση καταναλωτών και παραγωγών.

Η ασφάλεια των τροφίμων δεν είναι πλέον απλώς ζήτημα υγείας. Είναι ζήτημα γεωπολιτικής, κοινωνικής συνοχής και οικονομικής βιωσιμότητας. Και όπως προειδοποιεί ο ΠΟΥ: «η πρόληψη της τροφικής τρομοκρατίας περνά μέσα από την ενίσχυση των υφιστάμενων εθνικών συστημάτων ασφάλειας τροφίμων».

Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις