Η ελληνική αγροτική πολιτική συχνά κρίνεται από την ικανότητα της διοίκησης να κινείται γρήγορα. Η πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση επιχειρεί να απαντήσει σε αυτό το χρόνιο ζητούμενο: να επιταχύνει τις διαδικασίες αξιολόγησης των αιτήσεων για τα μεγάλα προγράμματα του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023–2027 μέσω καθορισμένων αποζημιώσεων για όσους συμμετέχουν στην αξιολόγηση.
Η απόφαση, που φέρει τις υπογραφές των υπουργών Νικόλαου Παπαθανάση, Θεόδωρου Λιβάνιου, Κωνσταντίνου Τσιάρα και του υφυπουργού Αθανάσιου Πετραλιά, αφορά τις παρεμβάσεις που θεωρούνται αιχμή του δόρατος για την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής γεωργίας: από τα Σχέδια Βελτίωσης και τις επενδύσεις εξοικονόμησης νερού μέχρι τις επενδύσεις κυκλικής οικονομίας, την αναβάθμιση θερμοκηπίων και, κυρίως, την Εγκατάσταση Νέων Αγροτών (Π3-75.1). Συνολικά, το ύψος της δημόσιας δαπάνης ανέρχεται σε 750 εκατομμύρια ευρώ, με τα 410 εκατομμύρια να κατευθύνονται αποκλειστικά στη νέα γενιά παραγωγών.
Η κλίμακα είναι εντυπωσιακή: αναμένονται περισσότερες από 22.000 αιτήσεις (10.600 για τις παρεμβάσεις Π3-73 και 12.000 για το Π3-75.1), ενώ εκτιμάται ότι περίπου 15% θα οδηγηθούν σε ενστάσεις. Αυτό σημαίνει ότι η διοικητική μηχανή καλείται να λειτουργήσει υπό πίεση, με την έγκαιρη αξιολόγηση να αποτελεί τον μοναδικό δρόμο για την απορρόφηση των κοινοτικών πόρων.
Για τον λόγο αυτό, η κυβέρνηση επέλεξε να θεσπίσει αποζημιώσεις για εργασία εκτός ωραρίου: 35 ευρώ ανά αίτηση στους αξιολογητές του μέτρου για τους Νέους Αγρότες, 60 ευρώ ανά αίτηση για τα Σχέδια Βελτίωσης, ενώ οι συνεδριάσεις των επιτροπών ενστάσεων και γνωμοδοτικών οργάνων αποζημιώνονται με 70 έως 90 ευρώ. Οι όροι είναι αυστηροί: τουλάχιστον δέκα φάκελοι πρέπει να εξεταστούν ανά συνεδρίαση για να καταβληθεί το αντίστοιχο ποσό.
Η συνολική δαπάνη για τις αποζημιώσεις φτάνει τα 1,88 εκατομμύρια ευρώ ως το 2027. Ένα ποσό που, συγκριτικά με τον όγκο των επενδύσεων, μοιάζει μικρό, αλλά εντάσσεται σε μια λογική δημιουργίας κινήτρων για τη δημόσια διοίκηση. Τα ανώτατα όρια έχουν τεθεί ρητά: 2.400 ευρώ μηνιαία και 3.500 ευρώ ετησίως για κάθε αξιολογητή ή μέλος επιτροπής, σύμφωνα με το πλαίσιο του ν. 5019/2023.
Πίσω από τις γραμμές της απόφασης,διακρίνεται μια προσπάθεια της κυβέρνησης να αποδείξει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι η χώρα μπορεί να υλοποιήσει γρήγορα τα μέτρα που έχει δεσμευθεί. Η καθυστέρηση στις αξιολογήσεις δεν είναι απλώς μια γραφειοκρατική αγκύλωση είναι εμπόδιο στην είσοδο κεφαλαίων που προορίζονται για την ύπαιθρο. Στο κέντρο της συζήτησης βρίσκονται οι νέοι αγρότες, για τους οποίους η ταχύτητα στην έγκριση μπορεί να σημαίνει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα βιώσιμο μέλλον και την αποχώρηση από τη γη.
Ακολουθήστε το Agrocapital.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις